FETÖ kumpaslarındaki uygulama yine kullanıldı: ‘Gizli tanık’ hukuku

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne yapılan operasyonlar kapsamında 51 kişi tutuklandı. Tutuklanan kişilere ilişkin suçlamalar ise belgelerden çok gizli tanıklara dayandırıldı. Tutuklama kararları sonrası gizli tanık düzenlemesi yeniden gündeme geldi.

Türkiye gizli tanık kavramı ile Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 2004 yılında değiştirilmesi ile tanıştı. 2008’de 5726 sayılı Tanık Koruma Kanunu’na yapılan eklemelerin yürürlüğe girmesiyle bu kavram açıkça tanımlandı. Bu kapsamda tanıkların kimliklerinin gizlenmesi, ifadelerinin ses/görüntü değiştirilerek alınması, farklı kimlik verilmesi gibi koruma önlemleri öngörüldü ve örgütlü suçlar, terör suçları gibi ciddi suçlar için gizli tanıklık uygulanabileceği belirtildi.

Uygulama ilk olarak Ergenekon davalarında kullanıldı. Ergenekon davasının savcısı Zekeriya Öz’ün Danıştay sanığı Osman Yıldırım’ı yasadan önce gizli tanık olarak dinlemiş olması, bu uygulamanın kumpas davalar için hazırlandığı iddialarını kuvvetlendirdi. Ergenekon davasında 11 tanığın ifadeleri süreçte belirleyici olurken İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne yönelik iki ayrı soruşturmada “Meşe, Ladin, Çınar ve İlke adında dört gizli tanık bulunuyor. Bu dört tanığın “Duydum”, “Duymuştum”, “Düşünüyorum” biçimindeki ifadeleri doğrultusunda içlerinde İBB Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, Şişli Belediye Başkanı Resul Emrah Şahan ve Beylikdüzü Belediye Başkanı Mehmet Murat Çalık’ın da bulunduğu 51 kişi tutuklandı.

‘EN NET ÖRNEK ERGENEKON’

Gizli tanık uygulamasının mağdurlarından birisi olarak Ergenekon davası kapsamında hapis yatan Av. Cihan Arık, mahkemenin yeterli delil olmadan karar vermesinin hukuki açıdan büyük ihlaller ve sonucunda mağduriyetler yarattığının altını çizdi. Ergenekon davasında, terör örgütü PKK’nın birçok kanlı eylemini planlayan Şemdin Sakık’ın gizli sanıklığı ile yüzlerce vatansever subay hedef yapıldığını, Sakık’ın deşifre edilmesi sonrası açıktan sanık yapıldığını vurgulayan Av. Arık, AİHM’nin "Gizli Tanık" konusundaki “sanığın aleyhindeki tanık ifadelerine etkili bir şekilde itiraz edebilmesi”, “Tek veya belirleyici delil olarak kullanılmaması”, “Savunma makamımın haklarına ilişkin çapraz sorgu gibi ek tedbirler uygulanması” ilkelerini anımsattı. 

Siyasi yargılama süreçlerinin en tipik delilinin gizli tanık beyanı olduğunu belirten Av. Hüseyin Ersöz, “Bunun en net örneği olarak Ergenekon Davası verilebilir. Davada terör zanlılarının Genelkurmay Başkanı aleyhinde tanık olarak ifade verildiği görüldü” dedi. Yalnızca gizli tanık beyanları üzerinden suç isnat edilmesinin hukukta yeri olmayan düşman ceza hukuku uygulamaları olduğuna değinen Av. Ersöz, sözlerine şöyle devam etti:

‘BENZER UYGULAMALAR’

Yalnızca gizli tanık beyanları üzerinden suç isnat edilmesinin hukukta yeri olmayan düşman ceza hukuku uygulamaları olduğuna değinen avukat Ersöz, sözlerine şöyle devam etti:

Şişli Belediye Başkan Resul Emrah Şahan ve İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu hakkındaki isnatlara baktığımızda bunların merkezinde yine aynı tablo, gizli tanığa dayandırılan delilsiz iddialar vardır. Geçmişteki kumpas davalarıyla günümüze devam eden siyasi yargılama süreçlerinin benzerliği dikkat çekmektedir. Gizli tanık dışında bir başka benzerlik, Ergenekon davasında henüz daha karar açıklanmadan tutuklama kararı verildiği televizyonlarda yayınlanıyordu, benzer bir durumun Ekrem İmamoğlu hakkında da verilen karar için de gerçekleştiğine şahit olduk. Hem soruşturma hem de yargılama sürecinde avukatlara verilmeyen bilgiler medyaya önden servis edildi.”