Deniz Berktay, Kiev'den bildiriyor: Ukrayna, AB ve Rusya

Ukrayna’da Batı yanlıları eskiden beri, Rusların Asyalı, kendilerininse Avrupalı olduğunu söylüyor. 2014’te Rusya’yla Ukrayna’nın dolaylı olarak savaş haline girmesinin ardından da bu kesimler, Ukrayna’nın Rusya karşısında sadece kendisini değil, bütün bir Avrupa’yı savunduğunu, Rusya’yla savaşın iki ülke arasındaki savaş değil, iki medeniyet arası savaş olduğunu söylemeye başlamışlardı.  Şimdi bu kesimler, amaçlarına biraz yaklaşmış olmanın mutluluğu içinde.

RUSYA’NIN TEPKİSİ

Ukrayna ve Moldova’nın AB’ye aday gösterilmesinin ardından açıklama yapan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in sözcüsü Dmitri Peskov, bunun, “AB’nin iç meselesi” olduğunu söyledi, fakat “Önemli olan, bunun bu ülkelerin bizimle ilişkilerinde soruna neden olmaması. Sorunlar zaten yeterince var” diye de ekledi. Rusya’nın AB adaylığı konusuna Ukrayna’nın NATO üyesi olma ihtimaline yaptığı şekilde açıktan güçlü itirazda bulunmamasının birkaç nedeni var: Birincisi, AB’nin Ukrayna’yı almak isteyip istemediği belli değil. İkincisi,  Almanya ve Fransa’yı ABD-İngiltere ikilisinden ayırmaya  çalışıyor. Üçüncüsü, Ukrayna’nın AB adaylığını isteyenlerin şimdiki Ukrayna toplumunun büyük çoğunluğu olması nedeniyle, en azından bu konuda tehdit dilini kullanmak istemiyor. Dördüncüsü ve en önemlisiyse Rusya’nın şu anda Ukrayna’ya ekonomik açıdan veya enerji sektöründe etki etme imkânı, pek kalmadı.

Ukrayna’nın 2013’te AB’yle gümrük birliği anlaşması imzalamasının arefesinde Putin, dönemin Ukrayna Devlet Başkanı Yanukoviç’i Soçi’ye çağırmış ve ona, Ukrayna’nın AB’yle anlaşma yapması halinde Rusya’nın Ukrayna’ya ticari ambargo uygulayacağını söylemişti. O zamanki Ukrayna ekonomisi Rusya’ya epey bağımlı olduğundan, böyle bir boykot, Ukrayna için ölümcül olabilirdi. O nedenle, Ukrayna hükümeti, AB ile anlaşmanın bir süre erteleneceğini açıklamış, bu da AB yanlılarını sokağa dökmüş ve Ukrayna’daki 2014 ihtilaline giden yolu açmıştı. Artık Rusya’nın böyle etki imkanları kalmadı. O nedenle, Rusya’nın kendi yakın çevre politikasını gözden geçirmesinde yarar var.