Cumhuriyetin zarif tanığı: Ayşe Mayda yaşamını yitirdi

İzmir'in simge isimlerinden, Türkiye'nin ilk kadın ortodontisti Ayşe Mayda, 105 yaşında hayatını kaybetti.

Mayda'nın ölümünü sosyal medya hesabından duyuran İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, "Bir asrı aşan hayatını bilime ve ülkesine hizmet etmeye adamış, Türkiye’nin ilk kadın ortodontisti, Cumhuriyet kadını Ayşe Mayda’nın vefatını büyük üzüntüyle öğrendim. Tüm İzmir’in ve ailesinin başı sağ olsun." ifadelerini kullandı.

AYŞE MAYDA KİMDİR?

Ayşe Mayda, İzmir'de iki kez görme şansı bulduğu Atatürk'ü ilk günkü heyecanıyla anlatır, Atatürk'ü ilk defa evlerinin bulunduğu Karataş semtinde, İran şahı ile beraber caddeden geçerken gördüğünü dile getirerek "O kadar çok heyecanlandım ki ağlayacak gibiydim, tüylerim diken diken olmuştu." derdi.

1916 İzmir doğumlu olan Ayşe Mayda, evlerinin yakınındaki anaokulunda eğitim yaşamına başladı. O tarihlerde evlerine yakın sayılabilecek iki okul bulunmaktaydı. Bunlardan ilki yalnız erkek öğrencilerin devam edebildiği Özel Dar'ül İrfan İlkokulu, diğeri ise İzmir'in ilk özel kız okulu olan ve Ayşe Mayda'nın da bitirdiği Ravza-i İrfan İlkokuludur.

Babası 1923'te aldığı Kâmil Paşa Köşkü'nü kiraya vermiş, köşk İtalyan okuluna dönüştürülmüştür. İtalyan okulunun daha disiplinli olması nedeniyle Mayda eğitimine burada devam etmiştir. Fakat bütün arkadaş çevresinin Özel İzmir Amerikan Kolejinde olması nedeniyle 1928 yılında 12 yaşında 5.sınıfa başlamıştır. 1937 yılında Özel İzmir Amerikan Kolejini bitiren Mayda, üniversite için İstanbul'a gitmiştir.

İzmir Amerikan Kız Kolejini bitiren Ayşe Mayda aynı yıl İstanbul Üniversitesinin o günkü adıyla "Diş Tababeti Mektebi"ne kaydoldu ve Alfred Kantorowicz'in öğrencisi oldu.1941 yılında okulunu bitirdi. Hocası Pr. Alfred Kantorowicz'in önerisiyle İstanbul Üniversitesinde Kantorowicz'in asistanı olarak kaldı. Ayşe Mayda, İkinci Dünya Savaşı'nda yokluk yıllarında ailesine ait Salih İş Hanı yanınca annesinin hiçbir geliri kalmayıp bir de hastalanması üzerine 1945 yılında akademik kariyerine son verip İzmir'e dönme kararı almıştır.

Ayşe Mayda İzmir'de muayenehane açmaya karar verince kendisine en çok yardımcı olan kişi meşhur Osmanlı nazırlarından Pertev Paşa'nın torunu, aynı zamanda Kantorowicz'in yardımcılığını yapan Pr. Pertev Ata olmuştur.1945 yılında İzmir'de İkinci Beyler Sokağı'ndaki ilk muayenehanesini açtı.

Burada Amerikan Kolejinden mezun olmasının çok yararını gördü. Eski okul arkadaşları ve onların çevresinin ve Amerikalıların diş doktorluğunu yapması onu kısa sürede İzmir'in en tanınmış diş hekimi yaptı. Ayşe Mayda iş yerini de hemen bir sene sonra Ankara Palas'daki başka bir yere taşıdı.