Covid-19’un günlük hayata etkisinin yoğun olduğu dönemde internetten alışveriş ikiye katlandı

Dünyanın neredeyse her yerinde tartışıldığı üzere pandemi sosyal hayatımızın neredeyse tamamını derinden etkiledi. Turizm ve yeme-içme sektörleri başta olmak üzere pek çok sektörü batma noktasına getirirken, dijital dünyada hizmet veren aktörlerin de hızla yükselmesinin önünü açtı. Özellikle gıda, moda ve elektronik sektörleri pandemi döneminde parladı. Bu dönemde e-ticarette en çok büyüyen alan yüzde 283 artış ile gıda ve süpermarket oldu.

Yayınlanma: 12.02.2022 - 02:00

Güncelleme: 12.02.2022 - 02:00

Türkiye’de 2016-2020 yılları arasında gerçekleşen e-ticaret harcamaları enflasyon etkisinden arındırıldığında, yaklaşık 3.2 kat artış göstererek 2020 değerleriyle 226.2 milyar TL’ye ulaşırken, Ekim 2021’de ETBİS’in açıkladığı son verilere göre ise 2021 yılının ilk yarısında e-ticaret hacmi 161 milyar TL olarak gerçekleşti. Bu rakam geçen yılın aynı dönemine göre reel olarak yüzde 49 artış anlamına geliyor. Bankalararası Kart Merkezi verilerine göre ise vergi dairesi vb. işlemlerin de yer aldığı internetten yapılan kartlı ödemeler, yurtiçinde 450 milyar TL’yi geride bıraktı. Bunun yanında kişi başına düşen e-ticaret harcamasının kişi başına düşen GSYH’ye oranı incelendiğinde Türkiye 94 ülke içerisinde 23. sırada yer aldı.

EN FAZLA İŞLETME İSTANBUL’DA

TÜSİAD’ın raporuna göre, 2021 yılının ilk altı ayı itibarıyla e-ticaret faaliyetinde bulunan işletmelerin yalnızca yüzde 2.9’u sadece kendi internet sitesi üzerinden satış yaparken yüzde 4.4’ü hem kendi internet sitesi hem de e-pazaryerleri üzerinden satış yapmakta. Bunun yanında e-ticaret hizmeti veren şirketlerin, yüzde 92.7’si yalnızca e-pazaryerlerinde faaliyet gösteriyor. Türkiye’de şehirlere göre e-ticaret faaliyeti gösteren işletme sayıları incelendiğinde en fazla işletme İstanbul’da yer alıyor. İstanbul’da 2019-2020 yılları arasında e-ticaret faaliyeti gösteren işletme sayısı yüzde 235’lik bir büyüme yaşadı ki benzer rakamlar diğer pek çok şehir için de gerçekleşti. Son verilere göre İstanbul’da faaliyet gösteren e-ticaret şirket sayısı 131 bin 326’ya ulaştı. Türkiye’de 2021 yılında 17 e-ticaret şirketi yatırım aldı ya da birleşti. Bu 17 işlemin toplam işlem hacmi ise 2.8 milyar dolar değerinde gerçekleşti.

DİJİTALLEŞMENİN ÖNÜ AÇILDI

Pandemi döneminde işletmeler fiziksel mağaza satışlarında ortalama yüzde 45 düşüş yaşarken, e-ticaret sayesinde işletmelerin yüzde 72’si satışlarında artış gösterdi. Ayrıca işletmelerin yüzde 82’sinde e-ticaret, pandemi döneminde daha fazla tercih edilen bir satış kanalı haline geldi. Covid-19’un etkilerinin de analiz edildiği bir ankette ise katılımcıların yüzde 14’ü Covid-19’dan sonra ilk defa internetten alışveriş yaptığını, yüzde 9’u da bu dönemde ilk kez faturalarını dijital ortamda ödediğini belirtti.

65 yaş üzerindeki tüketicilerin Covid-19 sebebiyle 2020’de bir önceki yıla göre yüzde 49 daha fazla çevrimiçi harcama yaptığı sonucuna ulaşılırken, satın alma sıklığı da yüzde 40 oranında arttı. Bu yaş grubundaki tüketicilerin çevrimiçi alışverişlerde en çok tercih ettikleri segment ise gıda ve kişisel bakım ürünleri olarak öne çıktı. Türkiye e-ticaret potansiyeli açısından oldukça kritik bir öneme sahip olan ve iş hayatında bulunan ve aynı zamanda yeniliklere açık olarak sınıflandırılabilecek 35-54 yaş aralığındaki kullanıcılardan e-ticaret ile alışveriş yapanların ortalaması yüzde 75.6 olarak öne çıktı.