Orkun Kökçü'nün gökkuşağı renkli kaptanlık pazubandını takmaması Hollanda'da nasıl yankı buldu?

Yusuf Özkan, Lahey

Hollanda 1. Futbol Ligi (Eredivisie) takımlarından Feyenoord'un kaptanı milli futbolcu Orkun Kökçü'nün, "dini gerekçelerle" LGBTİ+ hareketini simgeleyen gökkuşağı renkli pazubandını takmayı reddetmesi, ülkede tartışma yarattı.

LGBTİ+ haklarını savunan örgütler, Kökçü'nün davranışı nedeniyle hayal kırıklığı yaşadıklarını açıklarken, bazı Feyenoord taraftarları da futbolcuya destek verdi.

Kökçü, Pazar günü oynanan AZ - Feyenoord maçı öncesi,  "dini inancından dolayı" LGBTİ+ bireylerin kabulünü simgeleyen, gökkuşağı renkli kaptanlık bandını takmayacağını açıklamıştı.

Bu nedenle Kökçü'nün yerine Gernot Trauner, sahaya kaptan olarak çıktı. Kökçü'nün açılış golü ile deplasmanda lider AZ'yi 3-1 yenen Feyenoord'un başarısı, LGBTİ+ bireylerle ilgili tartışmanın gölgesinde kaldı. 

Kökçü'nün ardından Excelsior kaptanı Redouan El Yaakoubi de, Pazar akşamı oynanan Ajax maçına, gökkuşağı renkli kol bandı yerine, "Saygı" yazan beyaz bir bantla çıktı.

Hollanda 1. Ligi takım kaptanları, toplumda LGBTİ+ bireylerin kabulü için hafta sonu oynanacak maçlara “One Love” (Aşk Birdir) yazılı gökkuşağı renkli kol bandı ile çıkma kararı almıştı.

'İnanç her zaman sevgidir'

Ülkenin köklü kulüplerinden Feyenoord'un kaptanı Kökçü'nün, dini inançları gereği bu kol bandını takmaması, Hollanda'daki LGBTİ+ örgütlerin tepkisine neden oldu.

Roze Comrades (Pembe Yoldaşlar) adlı taraftar grubunun başkanı Paul van Dorst, AD gazetesine yaptığı açıklamada, “Kökçü'nün kararı çok talihsiz ve üzücü. Bu onun kişisel tercihidir. Gernot Trauner'ın bandı takmasından dolayı mutluyuz" dedi.

Van Dorst'a göre, Kökçü'nün kol bandını takması, birçok ön yargıyı ortadan kaldırabilirdi. 

Hollanda'da 2008 yılından bu yana LGBTİ+ bireylerin spor alanlarında kabulü için uğraş veren John Blankenstein Vakfı Başkanı Karin Blankenstein de, gazeteye, "Kökçü'nün dini inançlarının buna neden olması büyük talihsizlik. Bana her zaman inancın sevgi anlamına geldiği öğretildi" açıklamasında bulundu.

Eşcinsel futbol hakemi John Blankenstein'ın adını taşıyan vakfın yöneticisi, bu konuda Kökçü'ye baskı yapılmasına da karşı.  

Karin Blankenstein, "Bu onun inancı, belli ki önemli. Birbirimize biraz anlayış gösterelim, bu sizi birbirinize çamur atmaktan daha ileri götürür. Ama Kökçü Hollanda'da futbol oynuyor. Burada da standartlara ve değerlere biraz uyum sağlamanız gerekiyor" diye konuştu.

Blankenstein'e göre, Kökçü'nün kararı, homofobiyi futbolun içinde ve dışında ortadan kaldırmak için atılması gereken daha çok adım olduğunu gösteriyor. 

‘Farkındalık gününde LGBTİ+ bireylere atılmış bir tokat’

Hollanda LGBTİ+ Dernekeleri Federasyonu (COC) Rotterdam Başkanı Arjen Beune, Kökçü'nün davranışının görünürlüğe vurgu yapılan ve bir LGBTİ+ farkındalık günü olan 11 Ekim Cinsel Yönelimi Açıklama Günü’nde LGBTİ+ bireylere atılmış bir tokat olduğunu savundu. 

Beune, "Feyenoord'da daha önce yaşananları göz önünde bulundurarak, belirli bir örnek işleviniz var. Kökçü bunu istemiyorsa LGBTİ+ kabulünü artırmak, stadyumlardaki düşmanlığı azaltmak için ne yapmak istiyor?” dedi. 

Eski Fenerbahçeli van Hooijdonk: Kaçırılmış bir fırsat

Kamu yayıncısı NOS’taki Stüdyo Futbol programı yorumcusu eski Fenerbahçeli oyuncu Pierre van Hooijdonk, Kökçü’nün davranışını, "Kaçırılmış bir fırsat” olarak değerlendirdi. 

Diğer yorumcu Fas kökenli İbrahim Afellay ise Van Hooijdonk'un fikrine katılmadığını belirtti:

"Biz her zaman anlayıştan bahsediyoruz. Kökcü, her şeyi anladığını açıkça belirtiyor. Bir şeye sahip çıkmamanız, saygı duymadığınız anlamına gelmez. Onun bakış açısını da anlayalım."

Van Hooijdonk ise Afellay'ın sözleri sonrası "Orkun Kökçü'nün tercihine saygı duyuyorum ama kararını anlamıyorum” karşılığını verdi.

PSV Teknik Direktörü Ruud van Nistelrooy, bir antrenör açısından Feyenoord kaptanı Orkun Kökçü'nün durumunun zor olduğunu söyledi.

Van Nistelrooy, Utrecht maçı sonrası sorular üzerine şunları söyledi:

"Bunu kaptanımla tartışırdım. Ayrıca bir maç için başka birini kaptan yapardım. Ama neyse ki, bizde durum öyle değil. LGBTİ+ bireylere destek eylemini tamamen destekliyorum. Tüm alanlarda kapsayıcılığı yüzde 1000 destekliyorum."

Sosyal medyanın da gündeminde: ‘İslam’a göre kumar da yasak’

Kökçü'nün kararı, Hollanda'da dün sosyal medyada da en çok konuşulan konu oldu.

Rotterdam Belediye Meclisi üyesi İşçi Partili Co Engbeets, Twitter mesajında, Kökçü'yü eleştirerek, bir kaptan olarak, kulübün değerlerini yayması gerektiğini savundu.  

Rotterdamlı politikacı, "Bir kişinin kendisini olduğu gibi ifade etmesini desteklemek çok mu fazla? Din, çok baskıcı bir şey" dedi.

Bir Twitter kullanıcısı da, İslam'ın kumarı da yasakladığını belirterek, “Kökçü'nün kumar reklamı bulunan forma ile sahaya çıkarken, gökkuşağı renkli kol bandını reddetmesinin iki yüzlülük olduğunu” savundu.

Bir başka kullanıcı da, "Hollanda'ya hoş geldiniz Kökçü. Herkesin bildiği şeyi böylece bir kez daha kanıtladınız; İslam Hollanda'ya ait değil" mesajını paylaştı.

Sosyal medya kullanıcılarının bir kısmı, artık Orkun Kökçü'nün Feyenoord kaptanlığından alınmasını isterken, bazı kullanıcılar da Türkiye kökenli oyuncuya destek verdi.

Aşırı sağcı görüşleriyle bilinen araştırmacı Annelies Strijke, Twitter mesajında, şunları kaydetti: 

"Aşılarınızı olduğunuz, NOS haberlerine inandığınız, Ukrayna'yı desteklediğiniz, kolunuza bir gökkuşağı bandı taktığınız, onaylı bilim insanlarına inandığınız, iklim histerisine uyduğunuz sürece herkes olmak istediği kişi olabilir. Değilse? O zaman hoşgörülü değilsiniz."  

Bazı kullanıcılar da, "Sözde açık fikirli Hollanda'da, hakim görüşe aykırı düşüncelere yer olmadığını" savunarak, Kökçü'nün davranışına destek verdi.

Orkun Kökçü'ye destek veren bir başka sosyal medya kullanıcısı ise Feyenoord kaptanının davranışına yönelik tepkilerin iki yüzlülük olduğunu savunarak, "Önümüzdeki ay Katar'da Hollanda Milli Takımı'nı birlikte alkışlayacağız" dedi. 

Katar, insan hakları ihlali iddiaları nedeniyle Hollanda medyası tarafından sık sık eleştiriliyor. Bu nedenle Hollanda'nın, Katar'daki Dünya Kupası açılışına üst düzey yetkili göndermemesi tartışılıyor.