Yeniden çalışmaya başlayacak TBMM Genel Kurulu’nun gündemi yoğun: İlk mesai ‘yeni anayasa’

TBMM Genel Kurulu, yerel seçimler ve Şeker Bayramı nedeniyle verdiği aranın ardından yarın çalışmalarına başlayacak. Meclis’in gündemi yoğun. Genel kurulda ilk olarak enerji alanında düzenlemeler içeren yasa teklifi ele alınacak. Teklifte farklı kaynaklardan ithal edilen doğalgazın Türkiye’de sıvılaştırılarak, dünya piyasalarına LNG olarak pazarlanmasına yönelik düzenleme de yer alıyor. Genel kurulda gelecek haftalarda 8. Yargı Paketi’nin de ele alınması beklenirken, siyasi parti grupları da salı ve çarşamba günü grup toplantılarını gerçekleştirecek. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yerel seçimler nedeniyle uzun süredir partisinin grup toplantısında konuşmuyordu. Yerel seçimlerde AKP’nin seçim yenilgisinin ardından Erdoğan’ın partisinin grup toplantısında yapacağı açıklamalar da merak ediliyor. 

Ancak ilerleyen haftalarda TBMM’nin en önemli gündeminin “yeni anayasa” olması bekleniyor. Erdoğan ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, hem 14 ve 28 Mayıs Cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimleri öncesinde hem de yerel seçimler öncesinde “yeni anayasa” ile ilgili vaatlerde bulunmuştu. AKP kulislerinde, yeni anayasa teklifi kapsamında atılacak ilk adımın “muhalefet ile uzlaşı” olduğuna dikkat çekiliyor. Cumhur İttifakı’nın bileşenleri olan AKP ve MHP’de, anayasanın ilk 4 maddesinin “kırmızı çizgi” olduğu vurgusu yapılıyor. Ancak yeni anayasa çalışmalarında çokça gündeme gelecek başlıklardan birinin de mevcut anayasanın 101. maddesinin olacağı kaydediliyor. Söz konusu maddede, “Bir kimse en fazla iki defa cumhurbaşkanı seçilebilir” hükmü yer alıyor. 

2028'E YOL AÇILIR MI?

101. maddedeki hüküm gereğince Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2028 yılındaki seçimlerde yeniden aday olamayacak. Ancak AKP’nin hazırlayacağı yeni anayasada, “ilgili maddenin değiştirilip değiştirilmeyeceği” de tartışma konusu. Yerel seçimlerden önce MHP’nin 14. Olağan Büyük Kurultayı’nda konuşan MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, “Bu benim final seçimim” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, “Ayrılamazsın, Türk milletini yalnız bırakamazsın. Cumhur İttifakı olarak yanındayız” çağrısında bulunmuştu. Kulislerde, Bahçeli’nin bu çıkışının ardından “olası anayasa değişikliğinde” 101. maddedeki hükmün de değişebileceği değerlendirmeleri yapılırken, AKP’de ise “bu hükmün değişmesi gerektiği” görüşünü savunanlar kadar “Hükmün değişmesine gerek yok” görüşünü savunanlar da bulunuyor. Hükmün değişmesine gerek olmadığını savunanlar, gerekçe olarak yine mevcut anayasadaki 116. maddeyi gerekçe gösteriyor. Söz konusu madde de “erken seçim” şartlarını belirliyor. Buna göre, TBMM’nin üye tam sayısının 5’te 3 çoğunluğuyla, yani 360 milletvekilinin “kabul” oyuyla, “seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi” halinde, Erdoğan’ın 2028 yılında aday olmasının yolu açılıyor. 

'DEĞİŞİM OLMADAN OLMAZ'

Yerel seçimlerde aldığı yenilgi sonrasında Erdoğan, partisinin merkez yürütme kurulunu toplamıştı. Erdoğan’ın, seçim yenilgisi nedeniyle başta AKP teşkilatları olmak üzere parti yönetimi ve kabinede de değişiklik yapacağı uzun süredir tartışılıyor. AKP’nin tabanında da “AKP yönetiminde bir değişim beklentisinin olduğu” belirtiliyor. Erdoğan’ın, “parti yönetiminde değişiklik yaptıktan sonra 2028 yılına ilişkin hedefleri belirleyeceğine” işaret ediliyor. Söz konusu “değişiklik” olmadan ve yeni hedefler belirlenmeden Erdoğan’ın, “söz konusu madde ile ilgili bir düzenlemeye ve erken seçime sıcak bakmayacağı” konuşuluyor. Parti yönetimindeki değişim ve 2028 yılı hedefleri doğrultusu sonrasında ise “erken seçim” kararının da ancak 2027 yılının son aylarında alınacağı ifade ediliyor. 

'TÜRBAN SERBESTİSİ' ANAYASADA

Eski CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun, genel seçimler öncesinde “başörtüsü serbestisine” ilişkin yasa teklifini gündeme getirmesinin ardından Erdoğan, partisinin grup toplantısında CHP’ye, “Eğer samimiyseniz, gelin bunu anayasada düzenleyelim” çıkışında bulunmuştu. Bunun üzerine de AKP ve MHP, iki maddelik “türbana anayasal güvence düzenlemesi” ile “LGBTİ’yi yasaklayan ailenin korunmasına yönelik” anayasa değişikliği teklifini TBMM Başkanlığı’na sunmuş ve teklif, 6 Şubat depremlerinin hemen öncesinde TBMM Anayasa Komisyonu’nda kabul edilmişti. AKP’nin, yeni anayasa değişikliği çalışmasına bu iki maddelik düzenlemeyi de ekleyeceği kaydediliyor. Yeni anayasa çalışmalarında ayrıca Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) yapısının da değiştirileceği konuşuluyor.