Son dakika: Osman Kavala ve Selahattin Demirtaş hakkında dikkat çeken karar

AİHM kararlarının uygulanıp uygulanmadığını denetleyen Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, üç gün süren toplantı sonrası aldığı kararları açıkladı.

Komite, eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ve iş insanı Osman Kavala’nın; kararlar uyarınca serbest bırakılması gerektiğini bir kez daha vurguladı. Aralık oturumuna kadar Kavala'nın serbest bırakılmasını bekleme kararı alan Komite, Demirtaş için ise Türkiye’ye 30 Eylül’e kadar süre verdi. 

Bir sonraki Bakanlar Komitesi toplantısı, 30 Kasım-2 Aralık 2021'de yapılacak.

“AMAÇ ONU SUSTURMAK”

Kavala ile ilgili olarak, “Başvuranın suç işlediklerine dair destekleyici delil yokken gözaltına alındığı ve başvuranın tutuklanmasındaki gizli amacın onu susturmak ve diğer insan hakları savunucularını caydırmak gibi bir amacı var” değerlendirmesini yapan Komite, Kavala’nın serbest bırakılmasını aralık oturumuna kadar bekleme kararı aldı.

“SEÇİMLERE KATILMASINI ENGELLEME”

Komitenin, Demirtaş ile ilgili kararında ise “Propaganda suçundan verilen 4 yıl 8 aylık hapis cezasının, Demirtaş'ı cezaevinde tutma ve seçimlere katılmasını engelleme amacı taşıdığı” belirtildi.

Komite, “Başta Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde devam eden dava ve Yargıtay'ın onama kararı olmak üzere, Demirtaş'ın yasama dokunulmazlığı ve ifade özgürlüğü kapsamında kalan açıklamaları nedeniyle uygulanan bütün olumsuz yaptırımların sonuçlarının ortadan kaldırılması gerektiğini” hatırlattı.

Demirtaş’ın serbest bırakılmasını ve mahkumiyet kararlarının bozulmasını talep eden Komite, Türkiye’ye 30 Eylül’e kadar süre verdi. 

HÜKÜMETE EYLEM PLANI İÇİN 30 EYLÜL’E KADAR SÜRE VERİLDİ

Komite, AİHM Büyük Daire kararı doğrultusunda Hükümet'e eylem planı sunması için 22 Haziran'a kadar süre vermişti. Ek süre talep etmediği halde eylem planı sunmayan Hükümet’e 30 Eylül'e kadar süre verildi.

DEMİRTAŞ'IN AVUKATLARINDAN AÇIKLAMA

Konuya ilişkin olarak yazılı açıklama yapan Demirtaş'ın avukatları Mahsuni Karaman, Benan Molu ve Ramazan Demir şunları belirtti:

"Bilindiği üzere müvekkilimiz, önceki dönem HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, 4 Kasım 2016’dan bu yana Edirne F Tipi Cezaevinde tutukludur. Sayın Demirtaş, serbest kalmak üzereyken Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararının uygulanmasının imkansız kılınması amacıyla 20 Eylül 2019 tarihinde ikinci kez tutuklanmıştır. Sayın Demirtaş’ın hukuka aykırı bir şekilde, siyasi sebeplerle yeniden tutuklanmasına ilişkin bu karara karşı 7 Kasım 2019 tarihinde Anayasa Mahkemesine başvuruda bulunulmuş, Anayasa Mahkemesinin aradan geçen iki yıla yakın sürede bugüne kadar hâlâ karar vermemesi nedeniyle 2 Mart 2020 tarihinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine başvurulmuştur. Bu başvuruda, diğer başvurularımızdan farklı olarak ilk kez, başta Anayasa Mahkemesi olmak üzere, Sayın Demirtaş için Türkiye’de iç hukuk yollarının etkili olmadığına dair bir karar verilmesi de talep edilmiştir.

İnsan Hakları Mahkemesi, müvekkilimiz Demirtaş’ın yeniden tutuklanmasının özgürlük ve güvenlik hakkını, ifade özgürlüğünü ihlal edip etmediği, bu tutukluluğun müvekkilimizi susturma ve cezalandırma amacı taşıyıp taşımadığı konularında Hükümetten savunma istemiştir. Ayrıca İnsan Hakları Mahkemesi, ilk kez, Anayasa Mahkemesine, bireysel başvuru yolunun müvekkilimiz Demirtaş’ın başvurusu özelinde tüketilmesi gereken etkili bir iç hukuk yolu olup olmadığını sormuştur.

Hükümetin 19 Temmuz 2021 tarihinde tarafımıza gönderilen savunmalarına karşı cevaplarımızı 16 Eylül 2021 tarihinde Mahkemeye göndermiş bulunmaktayız.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinden; Anayasa Mahkemesine Sayın Demirtaş ile ilgili yapılan ve kendisinin serbest kalmasını sağlayabilecek bireysel başvuruların, özellikle de 2013 yılında yaptığı bir konuşma nedeniyle örgüt propagandası yapma suçundan Sayın Demirtaş’a verilen ve 26 Nisan 2021 tarihinde Yargıtay tarafından onanan 4 yıl 8 aylık hapis cezası kararına ve 22 Aralık 2020 tarihli AİHM Büyük Daire kararının uygulanmamasına karşı yaptığımız iki bireysel başvurunun Anayasa Mahkemesi tarafından karara bağlanmamasını dikkate alarak, Anayasa Mahkemesinin başvurucu için etkili bir yol olmadığına karar vermesini talep ediyoruz. Bunun yanı sıra, Sayın Demirtaş’ın muhalif bir milletvekili olarak yaptığı, siyasi ifade özgürlüğü kapsamında kalan açıklamaları nedeniyle, somut bir delil olmadan ve siyaset sahnesinden silinmek amacıyla tutuklandığını ve tutukluluk halinin devam ettirildiğini tespit etmesini bekliyoruz. 

Bugün ayrıca, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının uygulanıp uygulanmadığını denetleyen Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından müvekkilimiz Demirtaş’ın serbest bırakılması yönünde bir karar daha verilmiştir. Bakanlar Komitesi, Sayın Demirtaş’ın serbest bırakılması ve siyasi ifade özgürlüğünü kullandığı için hakkında verilen mahkumiyet kararlarının bozulması da dahil olmak üzere, Sayın Demirtaş’ı cezaevinde tutmayı ve siyaset sahnesinden silmeyi amaçlayan bütün olumsuz yaptırımların sonuçlarının ortadan kaldırılması gerektiğini belirtmiştir.

Anayasanın 90. maddesi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 46. maddesi uyarınca, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin ve Bakanlar Komitesinin kesin ve bağlayıcı olan kararlarının uygulanmasını ve Selahattin Demirtaş’ın derhal serbest bırakılmasını talep ediyoruz."