Pek çok kesimi etkileyen ‘Halkı kin ve düşmanlığa sevk’ ve ‘hakaret’ suçunun çözümü Meclis’te bekliyor

CHP’nin önerisinde cumhurbaşkanına hakaret suçundan dolayı olan hapis cezasının tamamen kaldırılması istenirken, halkı kin ve düşmanlığa sevk cezası için de “şiddet içeren somut bir saldırıya sebep olunması şartı” yer alıyor. Ayrıca bu suçun yer aldığı maddeye “Düşünce ve ifade özgürlüğü kapsamında açıklama ve eleştiriler bu suç tipi yönünden cezalandırılamaz” ifadesinin eklenmesi öneriliyor. 

İktidar son dönemde öğrencilerden gazetecilere, siyasetçilerden sanatçılara kadar pek çok kesimi “halkı kin ve düşmanlığa sevk” ve “cumhurbaşkanına hakaret” gibi konularda suçlarken, CHP’nin bu başlıklarda Türk Ceza Yasası’nda değişiklik yapılması için verdiği yasa teklifi dört yıldır Meclis’te bekliyor. Şu anda Adalet Komisyonu’nda görüşülmeyi bekleyen teklif, ilk olarak aralarında o dönem CHP’nin grup başkanvekilliğini yapan Özgür Özel’in de bulunduğu CHP’li milletvekillerinin imzasıyla 17 Haziran 2021’de Meclis’e sunuldu. Ancak teklif geçmiş yasama döneminde görüşülmedi.

Bunun üzerine CHP’nin TBMM Adalet Komisyonu Sözcüsü Süleyman Bülbül, teklifin bu yasama döneminde görüşülebilmesi için 18 Ağustos 2024’te TBMM Başkanlığı’na önerge verdi. Bu kapsamda, teklif yenileme önergesinden bu yana 7 aydır Adalet Komisyonu’nda bekliyor. Teklifin gerekçesinde Türk Ceza Yasası’nda ifade özgürlüğünü korumaya yönelik anaya ile bağdaşmayan hükümler yer aldığı belirtiliyor. Ayrıca yasalardaki belirsizlikler nedeniyle “keyfi yargısal yorumlar yapıldığı” vurgulanıyor. Bu kapsamda teklifte cumhurbaşkanına hakaret, halkı kin ve düşmanlığa sevk ile Türk milletini ve devleti aşağılama suçlarında değişiklik öneriliyor. 

‘DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ’ VURGUSU

İlk olarak teklifte cumhurbaşkanına hakaret suçunda yer alan “Cumhurbaşkanına hakaret eden kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır” maddesinin tamamen kaldırılması öneriliyor. Halkı kin ve düşmanlığa sevk maddesi için ise “şiddet içeren somut bir saldırıya sebep olması” halinde hapis cezası verilmesi gerektiği belirtiliyor. Ayrıca aynı maddeye “Düşünce ve ifade özgürlüğü kapsamında açıklama ve eleştiriler bu suç tipi yönünden cezalandırılamaz” ifadesinin eklenmesi öneriliyor.

Türk milletini ve devleti aşağılama suçu için olan altı aydan iki yıla kadar hapis cezası için teklifte cezanın altı aydan bir yıla düşürülmesi öngörülüyor. Ayrıca aynı suçtan yine 300 gün kamu hizmeti ya da adli para cezası verilmesi de yine CHP’nin önerisinde yer alıyor. Yine aynı maddeye “Düşünce, ifade ve basın özgürlüğü kapsamındaki açıklama, haber ve eleştiriler bu suç tipi yönünden cezalandırılamaz” ifadesinin eklenmesi de isteniyor.