Mülkiye müfettişlerine ‘sınırsız’ yetkiler tanıyan yasa teklifi komisyondan geçti

Mülkiye müfettişlerine sınırsız yetkiler tanıyan “Dahiliye Memurları Kanunu ve Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” TBMM İçişleri Komisyonu’ndan geçti. CHP’li milletvekilleri müfettişler hakkında düzenlemeye karşı çıkarak, “Ceza Muhakemesi Kanunu’nda (CMK) savcıya verilmeyen yetki, müfettişlere verilmektedir. Bu maddenin operasyon amaçlı bir madde olduğunu düşünüyoruz. Bu kanun bir çeşit kayyum kanunudur. Bu kanun teklifi ile mülkiye müfettişlerine fiili kayyum yetkisi verilmiştir. Burada bir siyasi kadrolaşma hükümleri görünüyor” ifadelerini kullandı. 

Mülkiye müfettişlerine adeta savcılardan daha fazla yetki tanıyan “Dahiliye Memurları Kanunu ve Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, TBMM İçişleri Komisyonu’nda yaklaşık 10 saat süren görüşmelerin ardından kabul edildi. AKP İstanbul Milletvekili ve eski İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun başkanlık ettiği komisyon görüşmesinde dikkat çeken tartışmalar yaşandı.

''NEREDE 550 TERÖRİST?''

CHP Aydın Milletvekili ve TBMM Adalet Komisyonu Sözcüsü Süleyman Bülbül komisyonda söz hakkı alarak, Esenyurt’ta grup başkanvekilleri ve milletvekillerinin parti binasına ve belediyeye alınmamasına değindi. Bülbül, “Anayasada barışçıl bir şekilde toplantı ve gösteri yürüyüşü yapma hakkı var. Belediyeye giremeyen bir partinin grup başkanvekili ve milletvekilleri varsa demek ki; bu hak sadece bu kitapta kalıyor. Güvenlikçi politikalarla özgürlükleri bir kenara iterek getirilen bu tür çalışmalar Türkiye'deki vatandaşların korku iklimi çerçevesinde, muhalif olarak eleştirisel düzeyde özgürlükleri ortaya koyabilme düşüncesinin önünde engel teşkil ediyor. Vatandaş korku iklimi istemiyor. Sokağa çıktığı zaman, barışçıl bir eylem yapmaya kalktığı zaman, cop ya da gaz yemek istemiyor” dedi. Komisyon başkanı Soylu’nun daha önceki “İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde 550 terörle bağlantılı çalışan var” sözlerini anımsatan Bülbül, “Nerede bu teröristler? Yok. Demek ki subjektif açıklamalarla, geniş anlamda terör açıklamalarıyla Türkiye yönetilemez. Türkiye’nin demokrasi ve hukuk devletinin inşasına ihtiyacı var. Türkiye’de anayasal hak ve özgürlükler kullanılsın, güçler ayrılığının kenara itildiği bir sistemle yönetilmesi bir kenara itilsin diyorum” ifadelerini kullandı.

''OPERASYON AMAÇLI BİR MADDE''

CHP Bilecik Milletvekili Yaşar Tüzün ise yasa teklifine değinerek, “Bu teklifte 18 farklı kanunu toplayıp bir araya getirmişsiniz. Buraya gelen bürokratlara baktığımızda İçişleri Bakanlığı’nın dışındaki bakanlıklardan da bürokratların geldiğini görüyoruz. Bu teklifte 13 madde Anayasa Mahkemesi’nden (AYM) geri gönderildiği için konuşuyoruz. Mülkiye müfettişlerinin atanma koşulları ile görev ve yetkilerini tanımlarken yetki aşımlarına yönelik kanuni düzenleme yapılmaktadır. Mahkeme kararı olmaksızın kamu kurum ve kuruluşlarının çalışmalarını aksatabilecek yetkiler verilmektedir müfettişlere... Ceza Muhakemesi Kanunu’nda (CMK) savcıya verilmeyen yetki, müfettişlere verilmektedir. Bu maddenin operasyon amaçlı bir madde olduğunu düşünüyoruz” dedi. CHP Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç ise “Bu kanun bir çeşit kayyum kanunudur. Bu kanun teklifi ile mülkiye müfettişlerine fiili kayyum yetkisi verilmiştir. Burada bir siyasi kadrolaşma hükümleri olduğunu görüyorum” diye konuştu.

''SINIF GÜVENLİĞİNDE TEDBİR LAZIM''

CHP İzmir Milletvekili Murat Bakan da iktidarın sığınmacı politikasını eleştirerek, “Avrupa Birliği, göç paktı oluşturmuş. Ülkesine gelen göçmenin biyometrik verilerini alıyor. Biz 76 binini kaybediyoruz. Kısa bir süre sonra diyoruz ki, ‘300 küsur bini Avrupa Birliği’ne gitmiş’ nasıl tespit ettin kardeşim, yerinde bulamamıştın sen. Sınır güvenliğinde acil tedbir almamız lazım” dedi. “Tek adam rejiminin silahşoru hâline gelmiş müfettişlere yetki veriliyor. Yani böyle bir yetki yok” diyen İYİ Parti Aydın Milletvekili Ömer Karakaş, yasa teklifinde “Kısa dönem ikamet izninin verilmesi ve bu iznin verilmesiyle ilgili taşınmazın değeri ve cinsi bakanlığa bağlıdır” ifadesine karşı çıkarak, şunları söyledi: “Bakıyorsunuz; yıllardır toprak satışıyla, büyük arazilerin satışıyla biz vatandaşlık verdik mülk edinmeyle ilgili ki yakın dönemde Genel Kurul’da bunu değiştirip konuta çevirdiler. Burada her önüne gelen toprak alacaksa, geçici ikamet vereceksek bunun anlamı olabilir mi? Adam gidecek, arazi alacak, toprak alacak. Zaten topraklarımızı sata sata, peşkeş çeke çeke bir hâl olduk. Böyle şey olmaz. Ben Türkiye’de bir defa toprak satışını doğru bulmuyorum. Yani biz bu en azından buraya konut olarak geçmesi gerekir. Eğer bu konut olarak geçerse en azından toprak satışının da önüne geçilir, bir fayda sağlar.” ANKARA

MÜFETTİŞLERE ADETA SINIRSIZ YETKİ

Komisyonda geçen yasa teklifine göre; mülkiye müfettişleri, denetime tabi kamu kurum ve kuruluşları ile özel yasalarla veya Cumhurbaşkanlığı Kararnameleriyle (CBK) kurulmuş kurum ve kuruluşlar ile bunlara bağlı veya bunların kurdukları birlik, işletmelerde, gizlilik kararı olan dosyalar da dahil, bütün belge, defter ve bilgileri ibraz etmek, para ve para hükmündeki dosyası ve ayniyatı, kasa, depo ve ambarları göstermek, sayılmasına ve incelemesine yardımcı olmak mecburiyetinde olacak. Müfettişler, kasa, depo, ambar, oda, dolap ve benzeri yerleri ve eşyayı mühürleyerek koruma altına alabilecek. Bu hakları kamuya yararlı dernekler, gerçek ve tüzel kişiler ait tüm dosya, kasa ve depolarda da yapabilecek. Ayrıca müfettişler, tüm dijital araç-gereçler ile kamuya açık ve/veya kurum ve kuruluşlara ait kamera kayıtları ile elektronik belgelerini inceleme ve kopyalama yapabilecek. Bunun yanı sıra, müfettişler dilerse kamudan gerekli personeli sağlayabilecek.

BEKÇİLER ARAMA YAPABİLECEK

Söz konusu yasa düzenlemesinde, çarşı ve mahalle bekçisi durdurduğu kişi üzerinde veya aracında yeterli şüphenin varlığı halinde yoklama biçimiyle elle kontrol yapabilecek. Ayrıca yabancılar ve Uluslararası Koruma Yasası’na eklenen düzenlemeye göre; kısa dönem ikamet izni verilmesine temel olacak taşınmazın niteliği ve değeri İçişleri Bakanlığı’nca belirlenecek.