CHP Genel Başkan Yardımcısı Gül Çiftçi, Tüzük Kurultayı’nı Cumhuriyet’e anlattı

. TÜZÜK KURULTAYI ÇALIŞMALARI NE DURUMDA?

Çiftçi: İlanımızı verdik, yasal başvurularımızı yaptık. 4 Eylül'de başlayıp 9 Eylül'de biten beş günlük bir program. Cumhuriyet Halk Partisi'nin değişimini anlatan bir hafta planlıyoruz. Biz burada bir hayalimizi gerçekleştireceğiz. 4 Eylül'de biz Sivas'a gideceğiz. İl başkanlarımızla, parti meclis üyelerimizle sembolik bir toplantı yapacağız. Çünkü Sivas Kongresi partimizin ilk kurultayıdır. O yüzden o gün Sivas'ta olmak bizim için büyük bir anlam ifade etmekte. Döneceğiz tüzük hazırlama komisyonumuz son toplantısını yapacak. 6 Eylül'de tüzük kurultayımızın ilk gününü gerçekleştireceğiz. Son kurultaydan bu yana partide nasıl bir dönüşüm sağlandı? Kurumsallaşmaya, yenileşmeye, partiyi ileriye götürmeye yönelik dönüşüm sağlandı. Aslında biz bunu anlatacağız bu kurultayda. Parti Akademisine, Yerel Yönetimler Akademisine, Parti Okulu, parti içi eğitimleri, kurumsal kimlik üzerine farklı çalışmalarımız var. Genel başkanımızın sık paylaştığı belediyelerin, örgütlerin skor kart karneler oluşacak. Bir dönem sonra genel merkezi ölçebileceğimiz bir sisteme dönüştüreceğiz. Bu sistemleri anlatacağız. Denge denetlemeyi güçlendireceğiz. Bu sistemi anlatacağız.

. KAPSAMLI GÖRÜŞMELER YAPACAKTINIZ, YAPTINIZ MI?

Çiftçi: Önce örgütlerimize yazdık. Daha sonra gerekiyorsa mahalle bazında üyelerimizin, yurttaşlarımızın görüşlerini alın dedik. İlçelerdeki sivil toplum temsilcileri, gençlik ve kadın kollarının da dahil edilmesiyle toplantılar yapıldı. Oluşan raporlar illere aktarıldı. İllerde de aynı süreç işledi. Tabipler birliği, barolar, şehir plancıları, mimar odaları gibi katılımlar sağlandı. Hazırlanan raporlar bize ulaştı. Raporlar okundu, tarandı. Dijital demokratik katılım yoluyla bütün üyelerimizin tüzük konusunda fikirlerini istedik, partide görev yapmış herkesten ayrıca istedik. Hayatta olan ve örgütten sorumlu genel başkan yardımcılığı yapmış büyüklerimizle görüştük. Geniş katılımlı, ucu açık görüşmeler gerçekleştirdik. Bizden önce Zeynel Emre, yaptığı çalışmaları bize verdi. Avrupa’da bizimle aynı görüşte olan 8 partinin tüzüğünü çevirdik. İsveç, İspanya, İngiltere İşçi Partisi’nden...

Benden önce Sayın Zeynel Emre bu görevi yapıyordu. O da bir takım çalışma raporları teslim etti bize. Benzer bir şekilde de biz Avrupa’daki bizimle aynı dünya görüşüne sahip siyasi parti tüzüklerinin hepsini Türkçeye çevirdik. Ayrıca daha muhafazakar demokrat partilerin tüzüklerini de inceledik. Bizim kurultay sürecinde kırmızı bir kitapçığımız vardı, başlıklarını çıkarıp rapor hazırladık. İl başkanlarımızla uzun bir toplantı yaptık, çalışmamızı eski genel başkanlarımızı ziyaret edip sunacağız, önerilerini dinleyeceğiz.

. HER ŞEY KURULTAYIN KARARINA BAĞLI AMA NELER ÖNGÖRÜYORSUNUZ?

Çiftçi: Toplantılarımızda bir çerçeve oluştu. İki gün içerisinde tüm illerden temsilciler gelecek ve Tüzük Komisyonu belli olacak. Tüzük oluşturulurken ayrıca Yargıtay Cumhuriyet Başavcılığı ile görüşülmesi de gerekiyor. O temasları başlatacak noktaya geldik. 

. NELER DEĞİŞECEK?

Çiftçi: Önceki genel başkanımız Kılıçdaroğlu ve genel başkanımız Özel’in ortaklaşan önerileri var. İki genel başkanımızın da vermiş olduğu sözleri tutacağız. Üyeliğin yeniden yapılandırılmasına ilişkin netleşmemiş ama çerçevesi çizilmiş ortak talep var. O konuda çalışma yapacağız, tabi genel kurul karar verecek. Genel başkanımız müjdesini vermişti, kademeli bir şekilde yüzde elli kadın kotasını, eşit temsil noktasında, devrim niteliğinde bir şey yapmak istiyoruz. Ülkemizde seçme ve seçilme hakkı devrimini kurucu genel başkanımız Atatürk yaptı. İnşallah biz de tamamlayacağız. Merkez Yönetim Kurulu (MYK) seçimi üzerinde çalışıldı. MYK, Parti Meclisi’nden (PM) seçiliyor. Önceki genel başkanımızın bazı uzmanlık alanlarına ilişkin genel başkanın yine PM’den önerme hakkı olması yönünde önerisi vardı. Genel başkanımız 4-5 Kasım’da güvenoyu almıştı. Belki bir kısmının seçimle, bir kısmının güvenoyuyla olması düzenlenebilir.

İl başkanlarımızın, ölçme değerlendirmenin aday belirlemede etkin olması yönünde uzlaşıları var. Çünkü 31 Mart’ta bunun çok faydasını gördük. Elbette bir önseçim… Ama nasıl yapılacağı konuşulacak. Belediyelerimizin mutlaka denetlenmesi… Belediye-örgüt ilişkileri, örgüt-genel merkez ilişkileri bunların hepsine lişkin raporlar var, komisyonda görüşülecek.

. GENEL BAŞKAN ÖZEL’İN GENÇ VURGUSU VARDI…

Çiftçi: Gençlere yönelik düzenlememiz şöyle: Yerel seçimde aday belirlerken gençlere ve kadınlar hep öncelik tanıdık. İki kişi baş başa çıkıyorsa birisi genç ya da kadınsa önceliği bir ona verdik. Bunu da hayata geçirmek istiyoruz. Ama tabii bu aday belirleme yöntemi nasıl olacak, ona genel kurul karar verecek. Hakim denetimli bir ön seçimde “genç-kadın kotası uyguluyorum” diyemez. Biz örgüt yönetiminde ön seçim yaptık, yönerge yazdık. Dedik ki her üç sırada bir kadın her beş içinde mutlaka bir genç olacak dedik. Ve ona göre düzenledik.

. TÜZÜĞE YANSIYACAK MI?

Çiftçi: Genel kurul karar verecek ama Türkiye’de bu içselleştirilene kadar tüzüğümüzde olmalı gerektiğini ben düşünüyorum. Tabi liyakatli olsun. Ama liyakatli gençlere ve kadınlara da yer açalım. Yerel yönetimlerdeki çabamızda bu yöndeydi, bunu aşmaya çalışıyoruz. Genel seçimlerde de bu yönde olsun ama sonuç olarak genel kurul karar verecek, bu benim şahsi önerim. Orada dile getireceğim.

. GENEL BAŞKANIN DA O YÖNDE BİR TAVRI VAR…

Çiftçi: Evet genel başkanımız da “Türkiye bunu içselleştirene kadar kadınların ve gençlerin önünü açabilecek bütün mekanizmaları işletmek zorundayız” diyor. 31 Mart'taki başarımızın temellerinden bir tanesi de aslında bu. Başka bir konu bizim Küçük Kurultayımız varmış. Parti üst yönetiminde yer alanların, eski bakanlarımızın katıldığı, politikaların tartışıldığı bir kurultay. Onu tekrar getirebilir miyiz diye arayışımız var. Kolektif aklı işletmek noktasında bir sakınca görmüyoruz. Karar mekanizmalarını ortaklaştırırsanız doğru sonuç alırsınız. Bizim danışma kurullarımız serbest kürsü gibi oluyor. Ama bence tematik olmalı. Çıkacak raporlar parti politikasına dönüşebilir. Örneğin Türkiye’nin göçmen sorunu… Yine Etik Kurulumuz var ama işlevsel olmamış. Mutlaka işlevselleştirilmeli. 

. GENEL BAŞKANIN ÜZERİNDE ÇOK DURDUĞU DİJİTALLEŞME OLACAK MI?

Çiftçi: Evet, dijitalleşmeye ilişkin hükümler getirmemiz gerekiyor. Genel başkanımız anlatıyor: Üye kendi çalışmalarını kendi denetleyebilir noktaya gelmeli. İlçe hangi üyesi hangi toplantıya katılmış, hangisine katılmamış, hangi basın açıklamasında yanında olmuş ya da hangi konuda fikir vermiş, bunların hepsini kendi görebilmeli. Dijital demokratik katılım diye bir sistemimiz var bizim. Bu sistemle bütün üyelerimize, bütün yetkililerimize soru sorup anket yapabiliyoruz.

. BUNU HİÇ UYGULADINIZ MI?

Çiftçi: Uyguladık. Bu çok kıymetli, anında…Üyelerimizin dahi fikrini buradan sorabiliyor boyuttayız şu an. Kurultay delegasyonumuza sorarız,  ilçe başkanlığımıza, il başkanlığımıza. Hatta üyemizin bile fikrini alabiliriz bu noktada. Örneğin kotalar konusunda benim önerdiğim kısma bir şey demediler ve havada kaldı. Hemen kurultay delegasyonumuza gidebiliriz. Bu dijitalleşmeyi tüzüğe yerleştireceğiz. Kriptolu, çok sağlıklı oylama yapılıyor ve anında sonuç alınıyor. Ve yapılan oylamaların sonucunu muhatabı görüyor. Baskı altında olmadan oy kullanabiliyor ve fikrini açıklayabiliyor.

. ADAYLIKLAR KONUSUNU BİRAZ AÇABİLİR MİYİZ?

Çiftçi: Ön seçim çok önemli. Doğru sonuçlar veriyor. Yanlış sonuçlar verdiğide oluyor. Örneklerden gidelim, ön seçim yapıp çok başarılı 31 Mart gecesi var. Ama ön seçim yapıp da başarılı olamadığımız seçim çevreleri de var. Onu aşmak için bazı şeyler yapmak lazım. Ölçme ve değerlendirmenin de olacağı, üyenin, örgütün görüşünün de alınabileceği, karma bir sistemi yaşama geçirmek lazım. Doğru sonucu veren o sistem olacak. Örgüt denetiminde bir ön seçimin puanlaması, ölçme değerlendirmenin puanlaması, örgütün, üyenin görüşünün puanlaması olur, kadın ve gencin pencerelere yerleştirileceği bir sistem. Çok kısa süre önce böyle bir örnek yaşadık. Örneğin Çankaya, Kadıköy belediye meclislerine halk sağlığı uzmanı, mimar, şehir plancısı lazım olur. Ama Ardahan’a veteriner, ziraat mühendisi gerekir. Bunları kapsayacak bir aday belirleme yöntemi olmalı.

. TEK BİR KURAL KONULURSA AŞMASI KOLAY MI OLUYOR?

Çiftçi: Tek bir kural koymak doğru bir sonuç vermiyor her zaman. Karma bir sistemi hayata geçirmek ve bu karma işlerin birbirini denetleyebilir olduğunu görmek çok kıymetli. Bir dengeleme yapmak lazım, onu nasıl yapacağımıza birlikte karar vereceğiz. Parti iktidara gidiyor, müthiş bir ivmesi var. Bu ivmeyi düşürmeden güç kazandıracak ne varsa onu yapacağız. Biz aynı zamanda yeni programımızın usul ve esaslarını da konuşacağız. Program Komisyonumuzu da seçeceğiz.

. KURULTAY, GENEL BAŞKAN YARIŞI OLACAK BİR KURULTAYA DÖNÜŞÜR MÜ?

Çiftçi: İl Başkanlarımızda böyle bir eğilim görmedim, kurultay delegasyonunda yok, hiçbir yerde yok. 47 yıl sonra birinci parti olduk, 411 belediye yönetiyoruz. Seçimli kurultay istemek akılla bağdaşmaz. Biz hukukçuyuz, maddelere göre konuşuruz, size çok net söyleyeyim, tüzüğümüzün 48. Maddesi birinci fıkra der ki ‘Genel başkan doğrudan ya da parti meclisinin kararı ya da kurultay üye tam sayısının beşte birinin on beş günlük süre içinde noterden onaylı, imzalı yaptıkları başvuru üzerine olağanüstü kurultayı toplantıya çağırır.’ Genel başkanımız çağırdı tüzük kurultayını toplantıya. Dördüncü fıkra da der ki ‘Olağanüstü kurultayın gündemi isteyenlerce düzenlenir. Üyelerin başvurusunun aynı ortak gündemle yapılması gerekir. Olağanüstü kurultayda gündemden başka bir konu görüşülemez, seçim yapılamaz. Ancak genel başkan gündeme seçim maddesi koyabilir.’ Samimiyetle söylüyorum biz seçimden kaçmayız. Ama tek derdimiz bu partiyi iktidara taşımak. 

DÖNEM KURALI

. SEÇİLENLERE DÖNEM KURALI GELECEK Mİ?

Çiftçi: Bu yönde öneriler geliyor. Bir dönem kuralı olması gerekir. Ama nasıl bir ayrım yapmak lazım. Meclis Plan Bütçe Komisyonu var ve çok önemli orada değerli, deneyimli bir üye var. Parti güç kaybedeceği yerde nasıl davranacak? Sırf kural gereği üyeyi çekerseniz ne kaybedersiniz? Aday belirlemeye yönelik söylediklerimiz burada da geçerli. Yani o dengeyi ve denetlemeyi çok iyi kurmamız lazım.

. YABANCI KATILIM OLACAK MI?

Çiftçi: Sosyalist Enternasyonal üyelerinin de davetlisi olduğu, Avrupa Parlamentosu’ndan da üyelerin davetli olduğu, belki onların da görüşlerinin harmanlandığı bir kurultay olacak.