Belediyelere para gitmemiş

Sayıştay, 2023’e yönelik kamu idarelerinin denetim raporlarını dün yayımladı. Sayıştay, raporlarında bakanlıkların ve müdürlüklerin usulsüzlükleri tek tek sıralandı. Bu kapsamda Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü, Göç İdaresi Başkanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı’nın denetim raporları da dikkat çekti. Söz konusu kurumların hesaplarda yaptıkları hatalar nedeniyle milyarlara varan bilonço hataları olduğu görüldü.

BELEDİYELERE HAKLARI YATIRILMAMIŞ

İktidar kısa bir süre önce belediyelerin SGK’ye toplam 96 milyar TL borcu olduğunu ve borçların kaynakta kesme ve diğer yollarla tahsili yoluna gidileceğini açıklamıştı. Emniyet Genel Müdürlüğü’nün denetim raporunda ise kamu idarilerinin yerel yönetimlere yatırması gereken ödemeleri yapmadığı ortaya çıktı. Emniyet Genel Müdürlüğü’nce trafik cezalarından elde edilen gelirden belediyelere tahsili yasal zorunluluk olan payların belediyelere verilmedi belirlendi. Genel müdürlüğün 31 Aralık 2023 tarihinden başlayarak hesaplarının incelendiğinde, söz konusu ceza gelirinden belediyelerin paylarına düşen 379 milyon 494 bin TL tutarındaki payların, payların tutulduğu “kamu idareleri paylar hesabında” olmadığı bildirildi. Bununla birlikte 2022 yılına ait 108 milyon TL’lik tutarın ise 2023’te muhasebeleştirildiği, bu nedenle hesaplarda hata olduğu aktarıldı.

YATIRIM PARALARI DİREKT GİDERLEŞTİRİLDİ

Emniyet Genel Müdürlüğü’nün denetim raporunda il emniyet müdürlüklerince yapım işlerinin yürütülmesi için yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları ile il özel idarelerine aktarılan tutarlardan bazılarının yasaya uygun olarak “yapılmakta olan yatırımlar hesabında” takip edilmesi gerekirken, “giderler hesabına” alınarak doğrudan giderleştirildiği tespitine de yer verildi. Rapora göre; 2023’te müdürlük tarafından il emniyet müdürlükleri aracılığıyla 48 il özel idaresine toplam 1 milyar 57 milyon 253 bin TL aktarıldı. Gönderilen 48 ilin sadece 4’ü yasaya uygun hareket etti. Diğer 44 ilde ise toplam 1 milyar 30 milyon 471 bin TL doğurudan yasaya aykırı olarak giderleştirildi. Bununla birlikte; yine genel müdürlük aracılığıyla 21 il özel idaresine 453 milyon 392 bin TL aktarıldığı, bu tutarında 283 milyon 133 bin TL’lik kısmının direkt giderleştirildiği kaydedildi. Böylece genel müdürlüğün bilançosunda toplam 1 milyar 313 milyon 605 bin TL’lik hata yapıldığı bildirildi.

İÇİŞLERİ BAKANLIĞI’NDA DA AYNI HATA

İçişleri Bakanlığı’nın denetim raporunda da benzer bir usulsüzlük saptandı. Bakanlık, 2023’te 44 adet yapım işi için valilikler aracılığıyla il özel idarelerine toplam 841 milyon 89 bin TL ile farklı 30 adet yapım işi için yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarına toplam 790 milyon 645 bin TL para aktardı. Ancak bakanlıkça yasa gerekliliğe uyulmayarak söz konusu tutarlar “yapılmakta olan yatırımlar” hesabına kaydedilmeyip doğuran giderleştirildi. Bu nedenle bakanlığın bilençosunda toplam 1 milyar 631 milyon 735 bin TL hata tespit edildi. Bu hatanın yanı sıra; bakanlığın “yapılmakta olan yatırımlar hesabında” toplam 287 milyon 422 bin TL’lik bir tutarın yıllarca devir ettiği belirtildi. Söz konusu tutarın yasa gereğince “duran varlık hesabına” kaydedilip kapatılması yerine, “yapılmakta olan yatırımlar” hesabında bekletildiği saptandı.

AB HİBELERİNDE USULSÜZ HARCAMA!

İçişleri Bakanlığı’na bağlı Göç İdaresi Başkanlığı’nın denetim raporunda ise Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Malatya ve Antalya İl Göç İdaresi Müdürlüklerine ait binaların ömür ve verimliliklerini arttıracak nitelikte olan ve Avrupa Birliği (AB) projeleri kapsamındaki hibelerden ödenen toplam 5 milyon 784 bin TL tutarındaki harcamanın yasa gereğince “binalar hesabına” kaydedilmesi gerekirken, “giderler hesabına” borç kaydedilerek doğrudan giderleştirdiği tespitine yer verildi.

ADALET BAKANLIĞI ‘MEVZUATA’ UYMAMIŞ

Adalet Bakanlığı’nın denetim raporunda ise bakanlığın yapım/onarım işlemlerinde mevzuata uymadığı tespit edildi. Raporun ilgili kısmında söz konusu usulsüzlüğe ilişkin; “Kamu idaresi uygulamasından, imalat miktarlarının metrajlara dayalı olarak bulunmadığı ve muhtemel isteklilerden teklif alınmak suretiyle yaklaşık maliyetin hazırlanmış olduğu anlaşılmaktadır. Maliyet tutarının ‘Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’ne uygun olarak düzenlenmesi gerekmektedir” denildi. Ayrıca bakanlığın yapım/onarım işlemlerinde inşaat sigortalarını yaptırmadığı veya sözleşme sürelerini kapsayacak şekilde eksik gün üzerinden sigorta işlemlerini yaptırdığı da saptandı.

BORÇLARIN KAYDI YAPILMAMIŞ

Jandarma Genel Komutanlığı’nın denetim raporunda ise borçların muhasebeleştirilip kaydının yapılmadığı belirtildi. Raporda; Jandarma Genel Komutanlığı ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığı arasında imzalanan protokoller kapsamında; hizmet binalarına muhasıplaşmasından doğan 199 milyon 238 bin TL’lik fark ile konutların muhasıplaşmasından doğan 7 milyon 515 bin TL’lik borcun muhasebe kaydının yapılmadığı ve mali tablolara yansıtılmadığı bildirildi.