Tüp bebek tedavisinde doğru bilinen 5 yanlış (24 Haziran 2022)

Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op.Dr.Numan Bayazıt, tüp bebek tedavisinde doğru bilinen yanlışlara ilişkin açıklamalarda bulundu. Bazı durumlarda tüp bebek denenmesinin daha mantıklı olduğunu belirten Bayazıt, "Çocuk sahibi olmak için başvuran kadının yaşı 40’ın üzerinde ise, tüp bebek yapmayıp daha basit diye IUI yani aşılama yapmak da tavsiye edilmemektedir" ifadelerini kullandı.

Bayazıt'ın açıklamalarına göre, tüp bebek tedavisine ilişkin yanlış ve doğrular şöyle:

YANLIŞ: Tüp bebek tedavisi sadece son çare olarak yapılır.

DOĞRU: Bazı durumlarda önce tüp bebek denenmesi daha akılcıdır.Örneğin günümüzde hem erkek hem kadınlardaki kanal tıkanıklıklarının açma operasyonları çok nadir yapılmakta, tüp bebek uygulaması öncelikli olarak tercih edilmektedir. Çünkü bu operasyonların başarı oranları oldukça düşüktür. Çocuk sahibi olmak için başvuran kadının yaşı 40’ın üzerinde ise, tüp bebek yapmayıp daha basit diye IUI yani aşılama yapmak da tavsiye edilmemektedir. Zira bu yaş grubunda aşılama ile elde edilecek gebelik oranları %5’ler civarındadır. Bu oranlarla yapılacak bir tedavi özellikle ileri yaş grubunda vakit kaybıdır.Bir başka örnek polikistik overli (PCO) kadınların infertilite tedavisidir. Bu grupta 5 günlük hap tedavileri ile kolayca gebelik elde edilememiş ise iğnelerle yumurtalıkları uyarmak mı doğrudur yoksa direk tüp bebeğe geçmek mi gerekir? İlk sırada anılan, pek çok zaman daha riskli ve masraflı olabilmektedir.

YANLIŞ: Tüp bebek tedavisi tüm infertilite problemlerine çözüm olabilir.

DOĞRU: Tüp bebek sperm ve yumurtanın laboratuvarda döllenmesini sağladıktan sonra rahim içine transfer edilmesi demektir. Bir tüp bebek doktoru, işlemin doğru hazırlıklarla, doğru bir şekilde yapılmasını sağlar. Sağlıklı sperm, yumurta ve rahim yoksa sonuç almak imkansızdır. Örneğin menopozdaki bir kadına ya da MikroTESE operasyonu ile sperm bulunamayan bir çifte tüp bebek uygulayamıyoruz.

YANLIŞ: Tüp bebek tedavisi yalnızca genç yaştaki kişilere uygulanabilir.

DOĞRU: Bir kadın yaşı ileri de olsa, adet gördüğü müddetçe tüp bebek denemesi yapabilir. Ancak yaşla birlikte yumurtanın hem sayısı hem de kalitesi düştüğü için gebelik şansı azalır.İleri yaşta olup yumurta sayısı azalmış kadınlar bu dezavantajı birçok kez yumurta toplatarak bir miktar telafi edebilirler. Buna havuz sistemi adı verilir.Yaşa bağlı şans azalması özellikle 43 yaştan sonra belirgindir. Bu yaş grubundakilerin infertilite süresi uzun ise ve daha önce birçok denemede sonuç alamamışlarsa devam etmemeleri önerilir. Ancak aynı yaş grubunda olup, birkaç yıldır evli olan ya da çocuk sahibi olmak için yeni karar vermiş bir çift tedavi için cesaretlendirilebilir.

YANLIŞ: Tüp bebek tedavisinde her zaman ikiz veya üçüz olur.

DOĞRU: Hayır. Çoğul gebelik olasılığı verilen embriyo sayısı ile ilişkilidir. Eskiden laboratuvar şartları çok iyi olmadığı için daha fazla sayıda embriyo verilir, ikiz ve üçüz gebelikler sık olurdu. Günümüzde blastosist transferi, PGT-A gibi tekniklerle gebelik potansiyeli yüksek embriyolar seçilerek, az sayıda embriyo transferi yapmak ve yüksek gebelik oranlarına ulaşmak mümkün hale gelmiştir.35 yaş üzerinde 2 embriyo transfer edilen bir kadının ise % 10-20 gibi ikiz gebelik olasılığı vardır.

YANLIŞ: Tüp bebek tedavisinin tekrarı belli sayıda gerçekleşir.

DOĞRU: Belli bir sayı yoktur. 10’dan fazla deneme yapıp gebelik elde edenler olabilmektedir. Bu durumlarda tüp bebek doktorunun hastayı doğru yönlendirmesi önem kazanıyor. Şansı olacağını düşünüyorsak bunu söylüyoruz, değilse bırakmasını öneriyoruz. Bu kararda kadının yaşı, embriyoların kalitesi ve rahimin durumu bize yol gösterir.