Şap hastalığı nedir? Şap hastalığı insana geçer mi? Şap hastalığının belirtileri nelerdir?

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından Türkiye genelinde hayvanlarda görülen şap hastalığı nedeniyle il ve ilçe canlı hayvan pazarlarının ikinci bir emre kadar yasaklandığı bildirildi. Sarıgöl Tarım ve Orman İlçe Müdürlüğü, 10 Mart tarihinden itibaren ikinci bir emre kadar şap hastalığı nedeniyle kapatıldığını mahalle muhtarlarına ve belediyeye bildirdi. Peki, Şap hastalığı nedir? Şap hastalığı insana geçer mi? Şap hastalığının belirtileri nelerdir? İşte, Şap hastalığına dair merak edilenler...

ŞAP HASTALIĞI NEDİR?

Şap hastalığı çift tırnaklı hayvanların akut seyirli, çok bulaşıcı ve zoonotik karaktere sahip viral bir enfeksiyonudur. Hastalığın bulaşma oranı yüksek olup, hassas hayvan topluluklarında (popülasyonlarında) % 100'e kadar ulaşabilmektedir.

ŞAP HASTALIĞI DÜNYADA İLK NE ZAMAN GÖRÜLDÜ? 

Şap hastalığı 19. yy. boyunca Avrupa, Asya, Afrika, Kuzey ve Güney Amerika da yaygın olarak Avusturalya da ise yalnızca bir kez görülmüştür. Endüstriyel çiftçiliğin gelişmesi şap hastalığı üzerine dikkatlerin toplanmasına yol açmış ve hastalığın sonuçları akut hastalıktan daha önemli bulunmuştur. 

Hastalık sütçü sürülerde süt veriminin (laktasyon) periyodunun duraklaması ve sıklıkla mastitisle komplikasyon sonucu süt üretiminde % 25 civarında azalma, etçi sürülerde ise gelişmenin gecikmesine yol açmaktadır. Çeşitli ülkelerde bulaşık (enfekte) hayvanların kesimi veya etkili aşılama programları ile hastalığı eradike etmişlerdir. Ancak Amerika, Avusturalya, Yeni Zelanda Japonya ve Avrupa ülkeleri dışında tüm dünyada hastalığın enzootik seyretmesi sonucunda hiçbir ülke şap hastalığın yönünden güvende bulunmamaktadır. 

Avrupa kıtasında 1991 ve 1993 yılında Bulgaristan'da da, 1994 yılında Yunanistan'da, 1995 yılında Rusya da, 1996 yılında Rusya ve Makedonya da, 1993'te İtalya'da O tipi, 1996'da Arnavutlukta A tipi şap hastalığı sporadik olarak görülmüştür. Son günlerde ise İngiltere'de görülen ve 1997'de Taiwan'da şap hastalığına yol açan virus ile aynı olduğu açıklanan O tipi şap virusu Avrupa kıtasında hızla yayılmaktadır. Bu virus yurdumuz da görülen O tipi şap virusundan farklı bulunmaktadır. Afrika kıtasında serotipleri salgınlara yol açmaktadır. Ortadoğu, Hindistan ve Uzakdoğu'da ise O,A ve ASIA serotipleri görülmektedir.

ŞAP HASTALIĞINA KARŞI NASIL ÖNLEM ALINIR?

Yetiştiricilerin Alacağı Önlemler;

- Ahır girişlerinde şap hastalığına etkili dezenfektanlar kullanılmalı

- Ahırlara hayvan bakıcılarından başka kimsenin sokulmaması, bakıcıların da farklı kıyafet ve ayakkabı ile ahıra girmesi

- Sağım öncesi ellerin, otomatik sağım makinelerinin ve memelerin temizliğine özen gösterilmesi

- Yeni satın alınan hayvanların 15 gün süre ile karantinaya alınması

- Enfekte bölgelerden ot, saman, vb.nin alınmaması

ŞAP HASTALIĞININ SIĞIRLARDAKİ BELİRTİLERİ

- Yüksek ateş

- Donuk ve cansız bakışlar

- Salyalı ve şapırtılı ağız

- Titreme

- Hassas ve ızdıraplı ayaklar

- Ağız, dil ve dudaklarda yaralar

- Ağır vakalarda tırnak düşmesi

- Süt veriminde azalma

- Diş etlerinde hassasiyet

- Buzağılarda ölüm

ŞAP HASTALIĞININ KOYUNLARDAKİ BELİRTİLERİ

- Sığırlarda görülen belirtilere ek olarak;

- Durgunluk

- Sürüden ayrı yatma isteği

- Kuzularda ölüm görülür

- Halsizlik

- Aniden oluşan topallık

ŞAP HASTALIĞI İNSANLARA BULAŞIR MI?

Şap hastalığı insanlarda enfekte hayvanlar ile temas veya enfekte et ve süt ürünleri ile enfeksiyonu nadiren aldıkları bildirilmektedir.