Uykunun önemi nedir? Ne kadar uyumalıyız? Sağlıklı uyku için nelere dikkat etmeliyiz?

Kaliteli yaşam şartlarının başında gelen uyku, beden ve zihin sağlığını koruyabilmek için oldukça mühim. Verimli uyumak, kişiyi hayatının birçok alanında olumlu etkiliyor. Peki, uyku neden önemli? Sağlıklı uyku için nelere dikkat etmeliyiz?

Verimli bir uyku bağışıklık sistemine katkı sağlayan en önemli etkenlerdendir. Sağlıklı uyku uyuyan kişilerin hastalık sürelerinin çok daha kısa sürdüğü gözlemlenmiştir. Yapılan çalışmalarda, bir hafta yeterince uyku uyumayan kişilerin antikorlarının hızla reaksiyona girmediği ortaya çıkmıştır. 

Bağışıklık sistemi doğduğumuz andan itibaren gelişmeye başlar. Bu sebepten, bebekler sürekli uyumak ve emmek ister: Anne sütü ile bağışıklıkları güçlenir. İnsanın yaşamının ileriki dönemlerininde bu sürecin başa döndüğünü görürüz: Üst solunum yolu enfeksiyonu olduğunuzda hemen uyumak istersiniz. Hastalığın yarattığı halsizlikten uykunuzun geldiğini zannedersiniz fakat aslında beyin bedeni korumak için sistemi yavaşlatır ve  uyku ile antikorların güçlenmesine destek olup kişinin iyileşmesine yardımcı olur. Uyku ile antikorlar güçlenir, beden uykuda gevşer, enerji minimum seviyede harcanır: Kişi eğer iyi bir uyku geçirdiyse, yenilenen antikorlar, hücrelerin de desteğiyle kişinin kendini daha iyi hissetmesini sağlar. Bu sebeplerden ötürü, kendinizi sık sık dinlendirmeye ve sakin kalmaya dikkat edin.

SAĞLIKLI UYKU İÇİN   

Beslenme Danışmanı Yasemin Özen İpek konu hakkında bilgiler verdi:

Uyuduğunuz odada ışık olmaması önemlidir. Çünkü uyku-uyanıklık döngülerini düzenleyen Melatonin hormonu gündüz ve gece ritminin kontrolünde ışığa yanıt olarak oluşur ve karanlıkta kan dolaşımına salınır. 

Melatonin, beynimizde yer alan epifiz adlı salgı bezinden üretilen bir hormondur. Melatonin hormonun salgılanması, gün içerisinde değişkenlik gösterir. Işığın fazla olduğu gündüz saatlerinde gözler ışığı algılar ve epifiz salgısı azalır; ışığın azaldığı gece saatlerinde ise, melatonin üretimi artar ve etkisini gösterir. Herkesin sahip olduğu melatonin düzeyi uyku alışkanlıklarına göre farklılık gösterir. Melatonin salgılanması bulunulan ortam ışığı ile ilişkilidir ve melatonin seviyesinin maksimuma ulaşabilmesi için   uyuduğunuz odanın karanlık olması; telefon, tablet ve bilgisayar gibi mavi ışık yayan cihazların yatmadan önce kullanılmaması ve gerekirse uyku gözlüğü kullanılması fazlasıyla yararlı olacaktır. 

Melatonin yapımını arttırmak için vişne, avokado, ay çiçeği, kaju, ceviz, badem, fındık çilek ve hurma tüketilebilir. Ayrıca kaliteli bir uyku için B12, folik asit, çinko, magnezyum da oldukça önemlidir.  

NE KADAR VE NASIL UYUMALIYIZ?  

Günde 5-10 saat değişmekle birlikte yetişkinlik döneminde 6-8 saat uyunmalı,

Sabah erken kalkılmalı,

Tok uyunmamak için akşam yemeklerinde aşırıya kaçılmamalı,  

Uyku ortamı mavi ışık ve ses hassasiyeti olanlar için gürültüden uzak olmalı, 

Uyku ortamı çok sıcak veya çok soğuk olmamalı,  

Uyumadan önce oda mutlaka havalandırılmalı,  

Akşam geç saatlerde ağır spor yapılmamalı.

Ayrıca yatak odası penceresinde ortam uygunsa minik bir aralık kalması hava akışı açısından harika olacaktır.