BUGÜN günlerden Cumhuriyet Kitap! (09 Kasım 2023)

Filistin sorunu, onun hikâyesini de belirleyen bir olgu. Ailesinin 1948’deki sürgünlüğüyle başlar bu öykü… İsrail’in devlet kurma hikâyesiyle eş bir öyküdür bu. Bir Filistinli olarak yaşadığı yer, uğraş edindiği ülke ABD olsa da doğduğu yer, onu tanımlayan Filistin, hayatının tüm dalga boylarında yer almıştır. Entelektüel çabasının her alanında bunu gündemde tutmak adeta yaşama ilkesi olmuştur.

Akılcı bir yol önerir sürekli; Filistin’in “entelektüel önderlik”ten yoksunluğundan söz ederken şunları söyler: “Bizim ihtiyacımız, disiplinli bir şekilde baş aktörlere odaklanmak. Bunlardan birisi İsrail; bizler İsrail halkına hitap etmeliyiz. Bu yola daha önce hiç başvurmadık. İkincisi, Amerika ve Amerikan halkı. En azından, bu dev ülkenin bu bitmek bilmez savaşta bizim safımızda yer alabilecek kesimlerine hitap etmek.”

Filistin ve Ortadoğu gerçeğini uluslararası arenada da farklı bağlamlarda tartışılmasına neden olmuş bir isimdir O. 1948, İsrail devletinin kuruluşu… 1967, İşgal sürecinin yoğunlukla başlaması… 1982, Lübnan savaşı ve işgal… 1987-2000 İntifada… Tüm bu süreçlerin tanığı / okuyanıdır.

“Ortadoğu’nun Müslüman fundamentalistlerden ibaret olmadığını kabul etmek” derken bu bölgede liberal kültürü artırmak, tek parti tiranlığını kaldırmak, oligarşik yönetimlerden vazgeçmek gerektiğinin kaçınılmazlığının altını çizer.

Yazdıklarının, konuşmalarının, eylemlerinin izlerini sürdüğümüzde bütün yollar Filistin gerçeğine çıkar. Muhalif kimliği, duruşunun bize anlattığı “yersiz yurtsuzluk” halindeki hümanist bakış, her bir çalışmasının tözünü de var eder.

Ondaki yersizleşme hali yazıda kendine bir “ev” kurdurur; yurtsuzluğunu ise “Filistin” gerçeğinde simgeleştirir. Bir inanca, itaatsizliğe, vicdana, ahlaka, eyleme dönüşmenin simgesidir artık Filistin onun dünyasında.

Usta yazar Edward W. Said (1935-2003) kapağımızda. Feridun Andaç’ın incelemesi...

İyi okumalar...

Gamze Akdemir

Düzeltme ve özür: Geçtiğimiz haftaki kapağımızda, Jon Fosse yazısını kaleme alan yazarımızın ismi Çiğdem Sezer olarak yazılmıştır. Doğrusu Çiğdem Ülker olacaktır. Düzeltir, özür dileriz.

Kitap Dergi, BUGÜN gazeteniz Cumhuriyet’le birlikte...