İLBER ORTAYLI’DAN İKİ CİLTTE 'TÜRKLERİN TARİHİ'

“Koca bir kavmin binlerce kilometreyi üç asır içinde geçtiğini düşünün… Bu, dünyayı değiştirmez de ne yapar? İşte Türkler dünyayı böyle değiştirdi. Bu sebeple, bizim hayalî bir tarih ve kahramanlar üretmeye değil, yalnızca doğruyu öğrenmeye ihtiyacımız var…” İlber Ortaylı

İlber Ortaylı iki cilt olarak Kronik Kitap tarafından yayımlanan incelemesi Türklerin Tarihi’nin Orta Asya’nın Bozkırlarından Avrupa’nın Kapılarına¹ adlı ilk cildine, göçebe bir kavimken Ortadoğu’nun güçlü uygarlıklarından birini tesis eden Türklerin günümüzde de çok konuşulan köken tartışmalarıyla başlıyor. Ve izlerini Orta Asya’dan Anadolu’ya göç edip bölgeyi Türkleştirmeleri ve orada inşa ettikleri kültürün esaslarıyla sürüyor.

Fotoğraf: Vedat Arık

Ortaylı’nın ilk kitapta aynı coğrafyayı yüzyıllar boyunca paylaşan uygarlıklara hep etki etmiş ve Doğu ve Batı kültürlerini birbirine taşımakta önemli bir rol oynamış Türklerin dünya tarihindeki yerini merceğe aldığı eşikler ise şöyle sıralanıyor:

Büyük bir mirasa, güçlü bir yapılanmaya ve tarihi bir zenginliğe sahip bir milletin, Türklerin adının nereden geldiği ve bu coğrafyaya ne zamandan beri “Türkiye” dendiği tartışmaları...

Kazanılan önemli savaşlar ve geri çekilmelerle, dahası ızdırablı toprak kayıplarıyla bugünkü hâlini alan Anadolu’nun hikâyesi…

Türkiye’nin Malazgirt Savaşı’yla Bosna’nın fethi arasındaki 400 yıl boyunca Avrupa açısından önemli bir ülke ve baş edilmesi gereken bir sorun olmasının gerekçeleri…

Oğuzlardan Kıpçaklara, Peçeneklerden Selçuklulara ve büyük bir imparatorluk olan Osmanlılara kadar uzanan ve sadece Türklerin değil; Rusların, Memlûkluların, Karakoyunluların, Gaznelilerin, Safevîlerin, Çinlilerin, Hindlerin ve Arapların tarihi…

Fotoğraf: Vedat Arık

‘ANADOLU’NUN BOZKIRLARINDAN

AVRUPA’NIN İÇLERİNE’

“Türkler tarihin her safhasında görünen, tarihi inşa eden kavimlerden biridir. Bugünkü medeni dünyada hiçbir eski dünya kavmi ve ülke yoktur ki Türkler olmadan tarihini yazabilsin. Mutlaka, Türkleri ve Türk tarihini bilmek zorundadır ki kendi tarihini anlayabilsin.” İlber Ortaylı

İlber Ortaylı, Türklerin Tarihi adlı incelemesinin ikinci cildi Anadolu’nun Bozkırlarından Avrupa’nın İçlerine’de² ise Marmara’da küçük bir beylik olarak doğan, gelişen ve kuruluşunun üzerinden 150 yıl geçmeden Balkanlar’da ve Ege’de hâkimiyet kuran, Akdeniz dünyasının son muhteşem imparatorluğu olan Türk İmparatorluğu’nun üç kıtaya yayılmasını irdeliyor.

Fatih Sultan Mehmet gibi bir Rönesans hükümdarının dünyasına eşlik ederek Türk tarihinin büyük asrı, dünya tarihinde birçok değişime neden olan 15. yüzyılın bilinmeyenleriyle buluşturuyor.

Bugün Avrupa, Balkanlar, Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da sayıları yirmiyi aşan çeşitli dil, din, ırk ve siyasal rejime sahip ülkenin ortak tarihini sunuyor.

Anadolu’nun Bozkırlarından Avrupa’nın İçlerine’de, Türk sultanların başarılarını, harp teknikleri Rönesans kadar Asyâi Türk tekniklerine de dayanan dünyanın en güçlü ordusunu da açımlayan Ortaylı kısa sürede Üçüncü ve son Roma İmparatorluğu’nun nasıl kurulduğuna tanık ediyor.

¹ Türklerin Tarihi 1: Orta Asya’nın Bozkırlarından Avrupa’nın Kapılarına / İlber Ortaylı / Kronik Kitap / 272 s. / 2022.

² Türklerin Tarihi 2: Anadolu’nun Bozkırlarından Avrupa’nın İçlerine / İlber Ortaylı / Kronik Kitap / 240 s. / 2022.