Fark etmiyoruz ama... Y. Bekir Yurdakul'un yazısı...

On yaşındasınız. Odanız kitap dolu. Okumaya bayılıyorsunuz. En iyi arkadaşlarınız roman kahramanları. Neler oynamıyorsunuz ki onlarla... Bir de kediniz var. Adı Zerdeçal. Okulda arkadaşlarınız var. Doğru. Ama gerçek bir arkadaşınız olsa... Sizi duyacak, dinleyecek, anlayacak. Özel meraklarınıza ilgi gösterecek. Aslında sizi, ilgilerinizi merak edecek... Sözlük okuyorsunuz diye sizinle dalga geçmeyecek.

O gerçek arkadaşınızla, baştan aşağıya “yapma-yap” komutlarıyla sınırlı yetişkin dünyasını konuşsanız. Sonra en sevdiğiniz kitapları, onların kahramanlarını... Sokak hayvanlarını... Kedileri. örneğin Zerdeçal’ı... “Bırak kitabı da yat artık, yarın okul var!” demeyecek, ikide birde komut vermeyecek bir arkadaşınız...

Şu sıraladıklarım ya da biraz azı / daha fazlası sizin de yaşamınızın büyük bölümünü kapsıyorsa kahramanımız Maxime’le sorunlarınız ortak demektir. Bir gün karşılaşsanız, hiç kuşkum yok, anında dert ortağı olursunuz!

Kırmızı Kedi Yayınevi bu kez bize yepyeni bambaşka bir arkadaş armağan ediyor: Koltuğumuzun altına sığmayacak, çantamızda ya da cebimizde hep gülümseyecek; bizi gerçek dostluğa, onun kıymetine taşıyacak; istekleri, beklentileri açık bir arkadaş.

L. de Pesloüan kaleme almış, J. Goldstyn sihirli dokunuşlarla resimlemiş. Bahar Demirhan’sa öyküyü dilimizde yeniden çoğaltmış.

ZORUNLU OKUMA, EZİYETTİR!

Bir yapıtın hikâyesi elbette önemlidir; sağlam kurgu, bizi baştan sona sayfalar, sözcükler arasında tutacak merak öğesi; anlatımın taşıdığı lezzet, alttan alta akıp giden melodi...

Ne ki hepsinden daha önemlisi, bir yapıtın bize neleri fısıldadığıdır, bizi hangi düşünce duraklarında, beklediğidir; hangi soruların ardına düşürdüğü, hangi düşlerimizi beslediğidir...

Hangi kitapla buluşsam ilkin iyi bir okuma yolculuğu vaat ediyor mu sorusunun ardına düşerim. Yanıtım olumluysa artık yolculuğum, hangi limanlarda beklendiğim merakıyla sürer gider.

Sonra şu “zorunlu okuma”lar düşer aklıma... Daniel Pennac’a¹ bir göz kırpar, onu yanıma alır; öğretmenlerinin “okunacak” dayatmasıyla yüz yüze kalıp yorulan çocukların yardımına koşarım. Galiba bundan böyle, Pennac’la birlikte, Pesloüan da olacak yanımda.

Niyesi şu: Bir kitap kurdu olan kahramanımız Maxime’in bir türlü okuyamadığı kitabın adı “Zorunlu Okuma”, yazarı “Emir Demir”, yayınevi Pranga Yayınları!

Desen: Jacques Goldstyn

ÇOCUKLARIN BEKLENTİSİ BAŞKA

Arkadaşlık Beklemez; yalnızca okul, okuma sorunlarımız, yaşamımızı dolduran buyruklarını tartışmıyor büyüklerin; aslında bir bütün olarak alışılmış, bir güzel ezber edilmiş, günlük hayatın daracık sokaklarına sıkışmış yaşam ve iletişim alışkanlıkları ya da tutumlarını bütünüyle görmeye, yeniden değerlendirmeye, birbirinin kopyası yetişkin tavırlarımız üzerine düşünmeye ve bu ezber işlerimizle onları itelediğimiz bungun limanlardaki umarsız hallerini anlamaya çağırıyor.

Dersler nasıl? Tatilde ne yaptın? Büyüyünce ne olacaksın?... Bu ve benzeri sorular Maxime için de sıkıntı verici. Oysa ne yapmaktan hoşlandığını, nasıl büyümek ya da neyi başarmak istediğini, çevresinde kimlerin olmasını düşlediğini... sorsak ya da rahat bıraksak onu / onları...

Oysa Maxime, dünyadaki bütün kitapları okumayı istemenin yanında hayatın küçük tatlarının gizli olduğu ince ayrıntıları keşfetmenin; örneğin sokak kedilerinin bakımını üstlendiği, sokağından bir ağacın kesilmesini önlediği için çok mutlu olan insanlarla arkadaş olmanın arayışı içinde.

Çocukları hepimizden önce ve daha iyi anlayan ve anlatanlar; biliyorum, onlar için başarılı yapıtlara imza atan yazarlar. Sahi, çocuk kitaplarının yalnızca çocuklar için yazıldığı yanılgısını ilk durakta çöpe atmamıza çok var mı daha?

¹ Roman Gibi / Daniel Pennac / Çeviren: Mustafa Kandemir / Metis Yayınları / 3. baskı / 110 s. / 2014.

Arkadaşlık Beklemez / Lucile de Pesloüan / Resimleyen: Jacques Goldstyn / Çeviren: Bahar Demirhan / Kırmızı Kedi Yayınevi / 104 s. / 9+ / 2023.