Bill Fontana’nın sesten heykel performansı Arter’de

Çatısı yandıktan sonra büyük bir restorasyona giren Paris’teki Notre Dame Katedrali’nin çan seslerinin susmasından etkilenen sanatçı Bill Fontana’nın Sessiz Yankılar Notre-Dame isimli yerleştirmesi Arter’de deneyimlenebiliyor. Sesten heykel diye de adlandırılabilecek performansın sergilenmesi dolayısıyla düzenlenen basın toplantısına Bill Fontana eşiyle, İstanbul’daki Fransa Başkonsolosu da Fransız Enstitüsü kültür ataşesiyle katıldı. Sessiz Yankılar ve yapım videosu, 4 Aralık’a kadar Arter’de izlenebilecek.

Bill Fontana

FRANSA DIŞINDA İLK

Bilmem hatırlıyor musunuz, Paris’in ikonik yapılarından biri olan, pek çok esere mekân olmuş Notre Dame Katedrali’nin çatısı 2019’da çıkan bir yangın sonucunda yıkılmıştı. O gün bugündür restorasyonda olan katedralin susan çan sesleri 40 yıllık sanat yaşamı boyunca müziğin gizli inceliklerini açığa çıkarma ustası Bill Fontana’ya esin kaynağı oldu. Sesi “heykelsi” bir mecra olarak kullanan Fontana “Sessiz Yankılar: Notre Dame adlı ses yerleştirmesinde katedralin en eski çanı “Emmanuel ve diğer dokuz çanın” Paris’in ortam seslerine karşılık veren titreşimlerini çanların her birine yerleştirdiği ivmeölçerler aracılığıyla kaydederek insan kulağının işitebileceği hale getirdi.

Ve bu sesler Paris’teki kültür sanat merkezi Centre Pompidou’nun terasına yerleştirilen bir hoparlör sistemiyle canlı olarak yayımlanırken İstanbul Arter’de de izleyiciyle buluşuyor! Arter, Fransa dışında projeye ev sahipliği yapan ilk müze oluyor.

BİZE ANIMSATTIĞI...

Bu işin videolarını izledikten sonra sesi deneyimledik. Hiç kuşkusuz “Şu anda Paris’teki Notre Dame Katedrali’nin çanlarına vuran sesleri İstanbul’da dinliyorum” diye düşünmek masalsı bir duygu ama bana ne hissettirdiğini sorarsanız 10 Kasım’larda 9’u 5 geçe bütün yurdu kaplayan sessizliğin içindeki siren seslerini dinlediğimiz anı anımsattı. Sessizliğin sesini ve çınlamayı dinlerken bir ara duygulandım ve ağlasam mı diye düşündüm, kasımpatı kokusu olsaydı yanında, kesin ağlardım!

Elbette herkesin duyguları farklı olacak. Çağdaş sanat böyle bir şey, sanatçı ne düşünür, yaratır; deneyimleyen ne yaşar, duyar?

İO’NUN YENİ SESİ

Arter’in Sesli Dizi serisi kapsamında Melih Fereli küratörlüğündeki beşinci sergide Bill Fontana’ya sipariş edilen İo’nun Yeni Sesi isimli ses/video yerleştirmesi ise İstanbul Boğazı ve Şerefiye Sarnıcı ile Yerebatan Sarnıcı’nda gerçekleşen ses ve video kayıtlarından oluşuyor ve yine Arter’de Karbon salonunda izleyiciyle buluşuyor. Bu da Fontana’nın Türkiye’deki ilk kişisel sergisi olma özelliğini taşıyor. Arter’e Taksim ve Tepebaşı’ndan ücretsiz servisle ulaşmak mümkün.