BUGÜN günlerden Cumhuriyet Kitap (10 Mart 2022)

- Dönemin önde gelen dergilerinde 1959’dan başlayarak şiirleriyle ve Çin Askeri Ah Devran (1966), Yalnızlıklar! Yalnızlıklar! (1977), Bu Kitapta Sen Nerdesin? (1981) adlı kitaplarıyla okuyucularla buluşan usta şair Egemen Berköz, kırk yıl sonra yayımlanan yeni kitabı Yalnızlık Tanımları’yla (Ayrıntı Yayınları) kapağımızda. 

Yapıtlarının “rüzgârlı” içeriği, hüznü ve yalnızlığı imleyen vurgusu poetikasının kilit taşı olarak nitelenen, geçmişteki yaşantısına, anılarına vefalı şair Berköz, Yalnızlık Tanımları’nda 1968’den, bir zamanların Ereğli’sinden kalanları konuk ediyor şiirine. Eray Canberk’in yazısı...

- Üçüncü sayfamızda, Hikmet Temel Akarsu, Joseph Conrad’ın empresyonist dönem sanatının edebiyata nitelikli bir yansıması niteliğindeki, Costaguana adlı hayali bir Güney Amerika ülkesi merkezinde, kolonyalist dönemde, 19. yüzyılın ikinci yarısında yaşananları, sömürgeci dönem siyasal eylemlerinin muhteşem bir panoramasını sunduğu başyapıtı Nostromo - Bir Deniz Kıyısı Hikâyesi’ni (Çeviren: Erhun Yücesoy / Can Yayınları) inceliyor.

- Hikmet Çiçek, Prof. Dr. Firdevs Gümüşoğlu’nun, İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nde 33 yıl boyunca Çiviyazılı Tabletler Arşivi çalışmalarını sürdüren Muazzez İlmiye Çığ’ın arşivinde yer alan, bu arşivde çalışmak üzere on bir kez İstanbul’a gelen Prof. Samuel Noah Kramer’in mektuplarına ve Çığ’la yaptığı görüşmelere dayanarak hazırladığı, iki bilim insanının akademik işbirliğini ve dostluğunu ortaya koyan Çiviyazılı Mektuplar’ını (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları) merceğe alıyor.

- Y. Bekir Yurdakul, usta şair ve yazar Süreyya Berfe’nin çocukların dünyasına, duyarlıklarına ışık tuttuğu ve “büyükleri şaşırtan akıllarını, hiç ama hiç kararmamasını dilediği yüreklerini” kutsadığı yapıtları Çocukça ve Eksik Alfabe’yi (YKY Doğan Kardeş Kitaplığı) merceğe alıyor.

- Selma Kayhan Tunalı, Hikmet Temel Akarsu, Prof. Dr. Nevnihal Erdoğan ile Türkiz Özbursalı’nın iki cilt olarak yayıma hazırladıkları Çağdaş Dünya Edebiyatında Mimarlık ve Çağdaş Türk Edebiyatında Mimarlık (YEM Yayınları) kitaplarını inceliyor.

- Barış Doster, Cumhuriyetçi aydın Mehmet Emin Kunt’un numaracı cumhuriyetçiler, ikinci cumhuriyetçiler, “yetmez ama evetçiler”le hesaplaştığı, sınıf siyaseti yerine, kimlik siyasetini, etnikçiliği, mezhepçiliği nasıl öne çıkardıklarını, en büyük düşmanları olduğunu imlediği Atatürk’ü ve Cumhuriyet’i nasıl küçümsediklerini ortaya koyduğu Cumhuriyet Kitapları’nca yayımlanan Numaracı Cumhuriyetçiler adlı çalışmasını inceliyor.

- Eşref Karadağ, M. Osman Akbaşak’ın, büyük depremde her şeyini yitiren, sonunda kasabasına, baba ocağına dönmeye karar veren Mühendis Kemal çevresinde kurguladığı romanı Sular Çekilirken’i (Duvar Yayınları) inceliyor.

- Selva Trak Uluupınar, Fuat Sevimay’ın toplumsal gerçekçi temalar çevresinde gelişen, zorlu geçim şartları, salgın, göç, aşk, sevgi gibi konulara fondaki İstanbul manzaralarının eşlik ettiği dokuz öyküden oluşan yeni öykü seçkisi Gör Bağır’ı (İthaki Yayınları) inceliyor.

- Halil Yeni, şair Cafer Yıldırım ile dosya haliyle 2021 Ruşen Hakkı Seçici Kurul Özel Ödülü’ne değer görülen, aşk, özlem, ayrılık, bağlılık temalarının gözlem, yaşantı ve tanıklıklarıyla özgün biçemde geliştiği şiirlerinden oluşan Yurdum Yüzünle Başlar’ı (Şiirden Yayınları) konuşuyor.

- Adil Başoğul, Hülya Senday Özdamar'ın Dante Akla ve Erdeme Çağrı, Emeğin Sesi ve Sokağın Vicdanı üç önemli tiyatro eseri bölümlerinden oluşan Oyunlar (Öteki Yayınları) kitabını değerlendiriyor.

- Recai Şeyhoğlu, Esra Alkan’ın, odağına 1969’da işçi olarak Almanya’ya gitmiş ve memleketiyle bağını hiç koparmamış Mustafa Gözcü’nün yaşam öyküsünü ve Gözcü’nün 1967’den bu yana düzenli tuttuğu günlüklerin ışığında yapılan söyleşileri alarak bir Anadolu insanının direngen dünyasına saygı duruşunda bulunduğu kitabı Şimdi Nasıl Çıkarım Bu İşin İçinden’i (Totem Yayınları) inceliyor.

- Hatice Eğilmez Kaya, Derya Kılıçaslan’ın beyin sapı tümörü olan, DIPG (Diffuse Intrinsic Pontine Glioma) hastası oğlu Ayaz’ın yaşama bağlılığını, çocuk dünyasının güzelliklerini paylaşmak ve DIPG hastalığına dikkat çekmek amacıyla kaleme aldığı Ayaz’ın Dünyası (Akdoğan Yayınları) adlı serisini inceliyor.

- Gülşah Özdemir Koryürek, Hatice Aksüt’ün genç bir kızın küçük bir kasabadaki sakin yaşamının, kasabaya gelen yabancılarla değişmesini, çekingen bir genç kızın kendinden emin bir kahramana dönüşmesini anlattığı fantastik resimli roman üçlemesi Lili May’i (Sıfırdan Yayınları) değerlendiriyor.

- Sibel Ünür, İnci Gürbüzatik ile Dursaliye Şahan’la birlikte derledikleri, gerçek bir olaydan, kesimden kaçan firari bir boğadan esinle insana ve doğaya karşı tüm hak ihlallerine itiraz yükselten 22 yazarın kaleme aldığı öykülerden oluşan Kahraman Ferdinand’ı (Dionizos Yayınları) konuşuyor.

- Vitrindekiler ve Mustafa Başaran’ın hazırladığı Bulmaca ile düşün serüveni sürüyor.

İyi okumalar…

Gamze Akdemir

Kitap Dergi BUGÜN, gazeteniz Cumhuriyet’le birlikte…