Vitrindekiler... (02 Nisan 2022)

Size Yalan Söylediler-Çetin Doğan’ın Gözünden 28 Şubat / Barış Terkoğlu, Sami Menteş / Kırmızı Kedi Yay. / 176 s.

Erbakan 28 Şubat Davası’na neden karşıydı? Atatürkçü askerlerin sanık olduğu kumpas davalarına neden destek vermedi? 28 Şubatçıların Erbakan’ı istifa ettirdiği iddialarını çürüten resmi belgeler... Erbakan-Çiller protokolü, Erbakan’ın Demirel’e verdiği istifa mektubu ve sürecin tanıklarının açıklamaları… “28 Şubat sürecinde baskı görmedik” diyen AKP kurucusu… Çevik Bir’in “demokrasiye balans ayarı yaptık” dediği yalanı nasıl ve nerede imal edildi? Güven Erkaya’nın saptadığı ve ihraç ettiği 12 kişilik FETÖ çelik çekirdeği… 28 Şubat’ta Karadayı’nın Özel Kalem Müdürü olan Hulusi Akar neden suskun? FETÖ davalarında kimler Akar’ın tanıklığını ve dinlenmesini istedi? Çevik Bir’e mal edilen “post-modern darbe” tanımını aslında hangi gazeteci kullanmıştı? Sincan’daki tankların komutanı neden mahkemeye çağrılmadı? FETÖ Mahkemesinin 28 Şubat Davası’na “müşteki” olarak dahil ettiği o isimlerin hikâyeleri… 28 Şubat Davası’ndaki FETÖ izleri… SADAT davaya nasıl müdahale etti? Hepsi ve daha fazlası Barış Terkoğlu ve Sami Menteş’in hazırladığı Size Yalan Söylediler-Çetin Doğan’ın Gözünden 28 Şubat adlı kitapta.

On Yıl Savaş ve Sonrası (1912-1922) / Fahrettin Altay / Türkiye İş Bankası Kültür Yay. / 544 .s.

Harbiye’deki öğrencilik günlerinden itibaren imparatorluğun son yıllarında, Milli Mücadelede ve Cumhuriyetin erken döneminde yaşananların kimi zaman tanığı kimi zaman aktörlerinden biri olmuş, Türk askeri tarihinin son yüzyıldaki en önemli figürlerinden biridir Fahrettin Altay. 2. Meşrutiyet öncesi Doğu Anadolu’daki görevinde, 1908 Devrimi ve 31 Mart Vakası döneminde, Balkan Savaşları’nda, Birinci Dünya Savaşı’nda Çanakkale, Romanya ve Filistin cephelerinde aktif hizmet vermiş, İstiklal Harbinde süvari kuvvetlerinin başında İnönü Muharebeleri, Sakarya Meydan Muharebesi ve Büyük Taarruz’a katılmış ve zaferin komutanları arasında yer almıştır. Mersin milletvekili olarak Büyük Millet Meclisi’nde görev yapmış Fahrettin Altay, ulusal kurtuluş hareketinin her aşamasında Gazi Mustafa Kemal’in yanındaydı. Cumhuriyet döneminde ise hem ordu komutanı hem de devrimlerin savunucuları arasındaydı. Ölümünden kısa bir süre önce kaleme aldığı hatıraları, askeri ve diplomatik açıdan çarpıcı tanıklıklar içeriyor.

Ölümle Kalım Arasındaki İnce Çizgi / Z. Nezahat Ökten / Bilgi Yay. / 248 s.

“Bizler on dört-on beş yaşlarında GATA Sağlık Koleji’ne giren, dört yıllık bir eğitimden sonra ‘ordu hemşiresi’ olarak mezun olan bir avuç genç kızdık” diyor Z. Nezahat Ökten. Kitabında genç yaşlarında çok ağır sorumluluklar üstlenen ama yılmayan, bir gün dahi şikâyet etmeden ülkenin dört bir yanına dağılıp Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait bazen savaş bölgelerinde bazen de geri hizmetteki hastanelerde yıllarca özveriyle görev yapan bu bir avuç genç kızın yaşadıklarından kesitler paylaşıyor.

Küçük Buzul Çağı-İklim Değişimleri Tarihin Akışını Nasıl Etkiledi? / Brian Fagan / Çev. Zerin Dirihan / Say Yay. / 376 s.

İklimbilimciler bilimsel ve teknolojik gelişmelerin yardımıyla son on yıl içinde, iklim koşullarının yaklaşık son bin yılda geçirdiği değişime ilişkin net bir görüntü elde etmeyi başardılar. Bu keşif, uzun süredir duyulan birtakım kuşkuları doğrular nitelikteydi: Son Buzul Çağı yaklaşık 13 bin yıl önce sona ermesine karşın, MS 1300-1850 yılları arasında dünya bir soğuma döneminden geçmişti. Uzmanlar bu periyoda “Küçük Buzul Çağı” adını verdi. Fakat bu tespit bu kez daha büyük başka kuşkular doğurdu: Bu periyodun sonu neden Sanayi Devrimiyle, yani küresel ısınmaya giden yolun başlangıcıyla çakışıyordu? Yoksa... Arkeolog Brian Fagan, Vikinglerin İzlanda, Grönland ve Kuzey Amerika’da kurdukları ilk kolonilerin kalıntıları üzerinde yapılan incelemelerden yola çıkıp özellikle Avrupa tarihindeki büyük olaylara mercek tutarak iklim değişiminin tarihin akışı üzerindeki etkisini inceliyor.

Toplu Öyküler / John Cheever / Çev. Tomris Uyar, Roza Hakmen / Everest Yay. / 896 s.

Edebiyatın farklı türlerindeki eserleriyle tanınan, özellikle kısa öyküde 20 yüzyılın ustalarından sayılan ünlü Amerikalı yazar John Cheever, ilk kez 1978’de bir araya getirilen ve bir yıl sonra da Pulitzer Ödülünü kazandığı, karakterlerini çoğunlukla refah toplumunun çelişkileri içinde bocalayan orta sınıf mensuplarından seçtiği bu öykülerinde Amerikan yaşam tarzına ironiyle yaklaşır. Cheever’ın ülkemizde ilk kez tek cilt olarak yayımlanan Toplu Öyküleri, 1947 ile 1964 arasında The New Yorker’da yayımlanmış olan, “Yüzücü” ve “Dev Radyo” gibi klasikleri de içeriyor.

Toplumsal Hareketler: 1768-2018 / Charles Tilly, Ernesto Castañeda, Lesley J. Wood / Çev. Orhan Düz / Alfa Yay. / 504 s.

Çağımızın en yetkin sosyalbilimcilerinden olan Charles Tilly, Toplumsal Hareketler, 1768-2018’de toplumsal hareketlerin doğuşu ve yayılışına ilişkin aydınlatıcı bilgiler sunuyor. Okuru, incelenen olaylara tanıdık kılmak için zaman çizelgeleri ekleyen Tilly, toplumsal hareketlerin ne olduğunu, nasıl işlediklerini, neden ve nasıl diğer politik meselelerle bağlantılı olduklarını açıklıyor. Bu yeni edisyonda Ernesto Castañeda ve öğrencileri, Tilly’nin oluşturduğu çerçeve etrafında günümüz toplumsal hareketlerine ışık tutuyor. Ele alınan vaka çalışmaları uluslararası nitelikte olmakla beraber sosyal medya, internet gibi yeni teknolojilerin olaylar üzerindeki etkilerine de parmak basıyor. Occupy, Black Lives Matter, #YoSoy132 kitapta işlenen hareketlerden yalnızca birkaçı.

Kadıköy Sözlüğü / İlker Mumcuoğlu / Yitik Ülke Yay. / 350 s.

Kadıköy Sözlüğü, 2020 yılında yitirdiğimiz usta araştırmacı yazar ve öykücü İlker Mumcuoğlu’nun kaleminden İstanbul’un bu popüler semtini adım adım keşfettiren anılarla örülü bir serüven. Kadıköy’ün mimarisini, kültürünü, tarihini, sanatçılarını, ünlü ünsüz sakinlerini, yaşanmış garip ama gerçek olayları ve ayrıntıları merak eden herkes için arşivlik bir çalışma.

Mesafeyi Aramak - 2010’lu Yılların Romanları Üzerine Yazılar / Yay. Haz. Jale Dirlikyapan / Metis Yay. / 328 v.

Mesafeyi Aramak, 2010’lu yıllara ait on beş roman üzerine farklı kuramsal yaklaşımlarla, farklı bakış açıları ve mesafelenme tercihleriyle yazılmış on beş yazarın (Deniz Gündoğan İbrişim, Erol Köroğlu, Fatih Altuğ, Jale Özata Dirlikyapan, Mehmet Fatih Uslu, Murat Cankara, Zeynep Uysal, Leyla Burcu Dündar, Bahadır Sürelli, Yalçın Armağan, Bengü Vahapoğlu, Aksu Bora, Emel Uzun Avci, Asuman Susam, Göze Orhon) on beş yazısının yer aldığı bir derleme. Yayımlanmalarından itibaren eleştirmenlerin dikkatini çeken ve romanın son on yılını ortaya koyan bu yapıtların çoğunun ortak noktası ise anımsama ve travmatik bir geçmişle hesaplaşma.

Hiyeroglifleri Anlamak / Hilary Wilson / Çev. Cemal Can Tarımcıoğlu / Maya Kitap / 224 s.

Eski Mısır hiyeroglifleri, 1500 yılı aşkın bir süre boyunca tercüme edilemedi ve bu yazının kadim bilgeliği ve dini gizemleri sakladığı düşünüldü. Hiyeroglifler sonunda çözüldüğünde, dini mitler ve ritüellerden sıradan halkın günlük meselelerine kadar hayatın bütün alanlarına ilişkin canlı bir manzara sundu. Hilary Wilson, el çizimleri, tablolar ve haritalarla ayrıntılı bir şekilde resimlendirilen Hiyeroglifleri Anlamak’ta anıtlardan, belgelerden ve müze teşhirlerinden örneklerle birlikte en sık kullanılan yüzlerce hiyeroglifin tercümelerini sunuyor.

Açlık / Knut Hamsun / Çev. Melissa Değer / Destek Yay. / 236 s.

“Açlık, bizleri insan psikolojisinin en derinlerine taşıyor...” Nobel ödüllü Norveçli usta yazar Knut Hamsun’un çaresizliği iliklere işleten ünlü romanı Açlık, bir yandan yazar olma aşkıyla yanıp tutuşurken, öbür yandan açlık ve sefaletle boğuşan bir adamın duygusal öyküsünü işliyor. Varoluşsal savaşlar, içsel çelişkiler, yaratıcı ifade arzusu, hırs ve gurur, kendini keşfetme yolunda ilerleyen genç bir adamın verdiği mücadelelere tanık eden yazarın ele aldığı konulardan yalnızca birkaçı.

Tiraje / Melih Esen Cengiz / Altın Kitaplar / 544 s. / 2022.

Yeni romanı Triaje’de, 1924’te katliamlarla sarsılan Karadağ’da kaybolmuş, elinden tutan bir Boşnak kadınıyla birlikte ölümden kaçanların yolculuğuna katılan sağır ve dilsiz küçük bir kızın hikâyesini anlatıyor Melih Esen Cengiz. Küçük kız ve Boşnak kadını sayısız insanla dağları, tepeleri aşıp genç cumhuriyete, Türkiye’ye sığınırlar. İstanbul adalarından birinde bir paşa ve gizemli, güzel kızı Tiraje onlara kucak açar. Genç kadın sessiz kızın önündeki engelleri yıkar, ona kendi adını verir. Mutlu bir yuvada gözü pekliği ve güzelliğiyle geleceğe umutla bakan küçük Tiraje yıllar geçtikçe kaderin tuzaklarından habersiz büyür, hem çok çekici hem de korkusuz bir genç kadın olur. Sessiz ve asi bir ruhun öyküsü Tiraje’nin öyküsü. Engelli bir kadının tükenmez sevgisine, özlem ve kavgalarına tanık olacağınız bir tutku romanı.