Vitrindekiler... (26 Şubat 2022)

Filozof Yaşamlarının Satışı - Dirilen Ölüler veya Balıkçı / Loukianos / Çev. C. Cengiz Çevik / Türkiye İş Bankası Kültür Yay. / 104 s.

Loukianos, M.S. 2. yüzyılda Marcus Aurelius döneminde yaşamıştır. Antikçağ’ın en ünlü retorik ve hiciv ustalarından biri olmasının yanı sıra komik diyalog türünde eserler de vermiştir. Loukianos’a atfedilen 82 eser günümüze ulaşmışsa da bazıları şüphelidir. Bu eserlerin en ünlüleri “Diyaloglar” başlığında toplanır. Bu kitapta yer alan diyalogları Loukianos’un üslubunu en iyi yansıtan “parodi” eserlerindendir. Filozof Yaşamlarının Satışı’nda, Zeus’un filozof yaşamlarını Hermes’in çığırtkanlığında mezada çıkarması abartılı, komik bir üslupla konu edilir. Dirilen Ölüler veya Balıkçı’da ise önceki eserinde hicvettiği filozofların davacı, kendisinin davalı, Felsefe’nin yargıç, Hakikat’in de avukat olduğu bir mahkemede kendi kendini yargılar.

Aklın Yönetimi / René Descartes / Çev. Engin Sunar / Say Yay. / 128 s.

1628 ve 1629 yılları arasında kaleme alınan ve Descartes’ın ilk büyük felsefi çalışması kabul edilen Aklın Yönetimi İçin Kurallar, büyük düşünürün ölümünden sonra derlenerek basılmıştır. Descartes, eserde yer alan kurallar yoluyla akla gelebilecek her türlü soruya bir yanıt vererek Yöntem Üzerine Konuşmalar (1637) eserine göndermede bulunur ve zihnin temel bütünlüğünü gözler önüne sermeyi amaçlar. Eserde yöntem, doğanın düzene konulması olarak sunulmakta ve zihnin temel işlemleri olan sezgi ile tümdengelime ışık tutulmaktadır. Bunun yanı sıra Descartes, düzenin ve ölçünün genel bilimi olarak “evrensel bilim” projesinden de söz eder ve bu projeyi yalnızca hesaplanabilen değil, tüm soruların yanıtı olarak görür.

Stefan Zweig’ın Veda Mektubu / Robert Schild / Edebiyatist / 168 s.

1942’de eşi ile birlikte Brezilya’da intihar eden ünlü yazar Stefan Zweig’ın veda mektubu, uzun yıllar boyunca kayıplara karışmıştı... Ölümünün 70. yıldönümü olan 2012’de İsrail Milli Kütüphanesi’nce basına tanıtılan bu mektubun o arşivlere nasıl ulaştığı bugüne dek geniş kitlelerce tam olarak bilinmiyordu. Bu konudaki sır perdesi Robert Schild’ın kitabına adını veren belgesel öykü aracılığı ile aralanıyor. Kitapta yer alan gerilim, bilim kurgu, belgesel ve mizahi öykülerin kimileri düşsel kimileri gerçek olaylara dayanıyor veya onlardan hareketle yarı gerçek, yarı kurmaca bir yol haritası çiziyorlar. Bazıları ise - isimler dışında – bütünüyle gerçek. Öykülerin mekânları ise Brezilya’dan İsrail’e, Viyana’dan Güney Afrika’ya uzanıyor, bir bölümü ise eski yılların veya 2058 yılının İstanbul’unda geçiyor.

Yirminci Asır Filozofları / Hilmi Ziya Ülken / Yay. Haz. Taşkın Takış, Ufuk Coşkun / Doğu Batı Yay. / 504 s.

Modern Batı düşüncesinin kendi dönemindeki fikri tartışmalarını tarihsel perspektifi içinde, kendi entelektüel yönelimleri ve çatışmalarını da yansıtacak şekilde yorumlayarak aktaran Hilmi Ziya Ülken, 20. yüzyılın önemli filozofları ve düşünceleri üzerinden idealizm ile realizm arasında yaşandığını düşündüğü bunalımı tüm yönleriyle ele alıyor. Baş döndürücü bilimsel gelişmeler ve onların felsefedeki izdüşümlerini, meselâ Viyana Çevresi’nin merkezde olduğu, Schlick, Carnap, gene Einstein, Mach ya da Gödel vd. üzerinden yürüyen tartışmaları yansıtıyor. Diğer yandan bir ara yakın ilgi duyduğunu belirttiği fenomenolojinin ve sezgiciliğin önemli isimlerinin, yani Husserl, Heidegger, Bergson vd. ve yine Scheler, Russell, Whitehead, Cassirer, Simmel’in etrafında odaklanan tartışmaları ve düşünceleri büyük bir yetkinlikle ortaya koyuyor.