Virtua Consult’tan 2025’e Girerken Türkiye'de Gençler Araştırması

Türkiye’nin toplam nüfusu 85 milyonu aşarken, 15-24 yaş grubundaki genç nüfus 13 milyona yaklaştı. Toplam nüfusun %15,1'ini oluşturan gençlerin beklentilerini, harcama alışkanlıklarını, eğilimlerini, güven algılarını anlamak için yeni bir araştırma yayımlandı. Veri bazlı tüketici içgörüsü üreten araştırma ve pazarlama çözümü şirketi Virtua Consult’ın Kasım 2024 döneminde gerçekleştirdiği araştırma, 2 gençten birinin ailesinden harçlık veya finansal destek aldığını gösterdi. Tam zamanlı çalışanlarda dahi aile desteği %27 seviyesinde olurken, gençlerin %53’ü fırsatını bulursa yaşamını yurt dışında sürdürmek istediğini söyledi.

“Finansal bağımsızlık hedefi, gençleri ideallerinden uzaklaştırıyor”

Virtua 2025’e Girerken Türkiye'de Gençler Araştırması, Türkiye’nin 19 farklı şehrinden örneklemi temsil eden 15-24 yaş arası 482 gençle anket ve 12 gençle derinlemesine görüşme yöntemiyle yapıldı. Araştırma sonuçlarını değerlendiren Virtua Consult Strateji Direktörü Murat Akdağ, “Gençler, ‘Ne yapmak istiyorum?’ diye sormadan önce, ‘Nasıl bağımsız olabilirim?’ diye soruyor. Finansal bağımsızlık, gençler için bir ekonomik hedefin ötesinde, varoluşsal bir mesele haline geldi. Bu, pek çoğunu ideallerinden uzaklaşarak daha garantili seçeneklere yönelmeye veya sosyal sıkışmışlıktan kurtulmak için ülkeyi terk etmeye yönlendiriyor” ifadelerini kullandı. İş hayatına atılmanın Türkiye’deki gençler için finansal özgürlük anlamına gelmediğini belirten Murat Akdağ, “Aileye finansal açıdan bağımlı olmak, gençler için bir gerilim noktası. Finansal bağımlılık gençlerde sadece ekonomik değil, psikolojik bir yük de yaratıyor. Beklenmedik masraflar durumu daha da zorlaştırıyor. Tam zamanlı çalışan gençler dahi, örneğin yeni bir bilgisayara ihtiyaç duyduğunda aile desteğine başvurmak zorunda kalıyor ve bu durum gençlerin stres seviyelerini artırıyor” dedi.

Gıda, giyim ve eğitime para harcıyorlar

Virtua 2025’e Girerken Türkiye'de Gençler Araştırması’nın sonuçlarına göre 15 - 24 yaş aralığındaki gençlerin aylık ortalama harcama tutarı 17 bin TL olarak tespit edilirken, ilk üç harcama kalemini sırasıyla gıda, giyim ve eğitim başlıklarının oluşturduğu görüldü. Gençlerin aylık ortalama harcamasının asgari ücrete karşılık geldiğini söyleyen Virtua Consult Strateji Direktörü Murat Akdağ, “Önyargıların aksine gençler, alışveriş tercihlerinde ‘tutumlu’ ve ‘rasyonel’ olmaya özen gösteriyor. Onlar için alışveriş, adeta stratejik planlama gerektiriyor. Büyük indirim dönemlerini bekliyor, almak istedikleri ürünlerin fiyat alarmlarını açarak fiyat düşüşlerini takip ediyorlar. Favori listesindeki ürünlerin fiyatlarını her akşam kontrol ettiğini söyleyen gençler var” dedi.

Ayda ortalama 3,5 online alışveriş

Gençlerin ayda ortalama 3,5 kez online alışveriş yaptığını saptadıklarını aktaran Murat Akdağ, “Gençler için online alışveriş, ekonomik koşullara karşı geliştirdikleri bir hayatta kalma stratejisi. Fiyat karşılaştırma, indirim takibi, kampanya incelemeleri gibi davranışlar yeni nesil tüketicinin günlük rutininin parçası. Bazı gençler, online fiyatlar daha uyguna geldiği için bir ürünü mağazada deneyip, online platformlardan almayı tercih ediyor. Bu noktada perakende markaları için fiziksel mağazalar satış noktasının ötesine geçerek birer deneyim merkezine dönüşüyor. Bu da markalar için fiziksel ve dijital kanallar arasında kesintisiz deneyim sunmayı kaçınılmaz hale getiriyor” ifadelerini kullandı. Ekonomik koşullara hızlı adapte olan ve yeni tüketim modelleri geliştiren genç kuşağın mikro- ekonomik modellerle hayata tutunmaya çalıştığını belirten Murat Akdağ, “Kendi ‘akıllı alışveriş’ stratejilerini geliştiren gençler, bir yandan tasarruf yaparken, bir yandan da paylaşım ekonomisini benimsiyor. Dijital platform abonelikleri paylaşılıyor, yolculuk paylaşımı uygulamaları tercih ediliyor, ikinci el alışveriş yapıyorlar. Bu nedenle paylaşım ekonomisi temelli iş modellerinin yüksek bir potansiyeli var.” diye konuştu.

Ümitli gençlerin oranı %17’de kaldı

Gençlerin “Ne kadar mutlu hissediyorsunuz?” sorusuna verdikleri yanıt ise 10 üzerinden 5,7 olarak saptandı. Geleceğe ilişkin tutum ve beklentileri üzerinden de gençler 3 gruba ayrıldı. Gençlerin yarısına yakını (%46), gelecek konusunda derin kaygılar taşıyan endişeliler grubunda yer aldı. Bu, aynı zamanda kurumlara en düşük güveni duyan segment olarak öne çıktı. Her gün moralini bozmaktansa akışına bırakan ve aktif bir kayıtsızlık stratejisi geliştiren %37’lik bir kesim umursamazları oluşturdu. Ümitli gençlerin oranı ise %17’de kaldı. Pozitif değişime inanan bu grubun, inançlarını çoğunlukla somut temellere dayandırmadığı görüldü.