Yurttaş seçimden önce dolara koştu

Ekonomideki kırılganlıklar ve siyasi gerginlikler nedeniyle Türk Lirası’na güven azalırken bankalardaki döviz mevduatı da yükselişe geçti. Yılbaşından bu yana yurtiçinde yerleşik bankalardaki toplam mevduat ve fonlar yüzde 12.56 artarken, yabancı para cinsinden mevduat ve fonlar bunu neredeyse dörde katladı. Yurtiçindeki bankalardaki mevduat ve fonlar döviz cinsinden yüzde 44.78 artarken, TL cinsinden yüzde 6.84 azaldı. Seçim öncesi haftada ise dövizde artış yüzde 13.47 olurken, TL cinsinde artış yüzde 7.13’te kaldı.

Tablo tersine döndü

30 Ekim itibarıyla bankalarda toplam 509 milyar 730 milyon 461 bin liralık döviz mevduatı bulunuyor. Buna karşılık TL cinsinden 672 milyar 67 milyon 879 bin liralık mevduat var. Yani toplam mevduatın yüzde 43.1’ini döviz mevduatları, 56.9’unu da TL mevduatları oluşturuyor. 2014 sonunda bankalarda 655 milyar 831 milyon 96 bin TL mevduatına karşılık 362 milyar 708 milyon 764 bin liralık döviz mevduatı vardı. Döviz mevduatları toplam mevduatın yüzde 35.6’sını oluşturuyordu. Toplam mevduat içinde yabancı para cinsinden mevduatın payı azalırken bu, artan güven ve istikrar ortamının bir göstergesi olarak görülüyordu. Şimdi tablo tam tersine döndü. TL ise yılbaşından bu yana yüzde 17 değer yitirdi.

Geçici bahar

AKP’yi tek başına iktidara taşıyan seçim sonuçlarının ardından dolar/TL haftaya 2.7580’e kadar gerileyerek başladı. Ancak bu düşüş eğilimi, yeniden ortaya çıkan Başkanlık rejimi tartışmaları, yeni ekonomi yönetiminin nasıl şekilleneceği ve Merkez Bankası’nın hükümet ve Cumhurbaşkanlığı ile nasıl bir ilişki içinde olacağı beklentileriyle yerini kısa zamanda tekrar yükselme eğilimine bıraktı.

Buna bir de Fed Başkanı Yellen ve önde gelen Fed üyelerinin aralık ayında bir faiz artırımı olabileceği yönündeki açıklamaları ve ABD tarım dışı istihdam verileriyle doların küresel piyasalarda güçlenmesi de eklenince dolar/TL paritesi cuma günü 2.92’ye dayandı.

Hafta başında yüzde 9.6’ya gerileyen faizler de yeniden yüzde 10’u geçti. Güçlü gelen ABD tarım dışı istihdam verilerinden sonra ABD’de Fed’in aralık ayında bir faiz artırımına gitme olasılığı yükseldi. Bu çerçevede TL’nin dolar karşısında değer kaybının sürmesi bekleniyor.