Yeni rapor: Erkek egemen yapay zekaya 'dur'

Cinsiyet eşitsizliğini vurgulayan çalışmalarıyla tanınan Saniye Gülser Corat, merkezi Barcelona'da olan Digital Future Society tarafından, 2020 yılının teknolojideki 10 kadın liderinden biri seçildi. Sözcü'den Taylan Büyükşahin'in derlediği habere göre, 2004-2020 tarihleri arasında UNESCO'da Cinsiyet Eşitliği Direktörü olarak görev alan Corat, en son yaptığı çalışmada yapay zeka teknolojisini geliştirenlerin çoğunun erkek olduğunu belirterek, ortaya çıkan dijital asistanların neredeyse tamamının aşırı saygılı ve itaatkar kadın kimliğinde olduğunu dünyaya duyurarak adından söz ettirdi.

EŞİTLİĞİ ARTIRDI

Corat, UNESCO görevi sırasında eşitliğin ilk önce kurum bünyesinde başlaması gerektiğini savunuyordu. Yaptığı çalışmalarla, UNESCO'nun üst düzey yöneticileri arasında yüzde 9 olan cinsiyet dağılımını eşit seviyeye getirdi.

Günümüzün ve geleceğin en önemli teknolojileri arasında yer alan yapay zekada da cinsiyet eşitsizliğinin izleri artmaya başladı. Teknoloji çalışanlarının erkek ağırlıklı olmasının bunda büyük etkisi olduğunu ifade eden Corat, yapay zekaların da kadın kimliğiyle şekillendiğini kaydetti. Dijital asistanların aşırı saygılı, hatta itaatkar kadın kimliğinde olduğuna dikkat çeken Corat, bunun sonucunda genç erkeklerin kadınlardan benzer beklentiler uyandırdığını aktardı.

Corat'ın UNESCO'da direktörlüğünü yaptığı bölümün hazırladığı ilk araştırma raporu ”Yapabilsem, Kızarırdım” büyük yankı uyandırmıştı. Küresel bir tartışma yaratan bu makalenin ardından Corat, Ağustos 2020'de UNESCO adına “Yapay Zeka ve Cinsiyet Eşitliği” adlı ikinci raporu hazırladı. Bu iki rapor ile Corat, teknolojide 10 kadın liderden biri seçildi. Corat halen teknoloji, eğitim, uluslararası kuruluşlar ve cinsiyet eşitliği konularında farklı kurum ve kuruluşlara stratejik danışmanlık görevini yürütüyor.

KIZ ÇOCUKLARININ TEKNOLOJİ İSTEKLERİ PEKİŞTİRİLMELİ

Koç Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi (KOÇ-KAM) Türkiye'de ve dünyada teknoloji alanında oluşan toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin önlenmesi için bir analiz yayınladı. Analizde, şu tespitlere yer verildi:

“Kadınlara teknoloji alanında destek olmayı amaç edinen sivil toplum kuruluşları da, kız çocukları için teknoloji alanında onlara liderlik edecek rol modeller ve mentor desteği sağlamalıdır. Ayrıca, okul içi ve dışında teknoloji üzerine düzenli olarak seminer ve eğitimler vermeleri gerekmektedir. Aileler, kız çocuklarının teknoloji alanına meraklarını ve isteklerini pekiştirmeli, gereken desteği sağlayıp onları teknoloji ile büyütmelidir. Kızlara aslında bu sektörün kurucularının onlar olduğunu gösterip, toplum normlarından dolayı bu alandan uzaklaşan genç kızlar geri kazanılmalıdır. Tüm bunların sonucunda kalkınma sağlanabilir.