Yedikule’de ‘Vişne Bahçesi’

İstanbul’un tarihi semtlerinden Yedikule’de bulunan 60 dönümlük bostanlık arazi yapılaşmaya açılıyor haberlerini yaklaşık iki yıldır gazetelerde okuyoruz. Yıllardır tarım arazisi olarak kullanılan bostanlar İstanbul’da görebileceğimiz yeşil alanlardan... En önemlisi Yedikulelilerin geçim kaynağı... Bu arazilerin yok edilmesine duyarlı bir tiyatro topluluğu bostanlarda bir oyun sahneliyor. Buranın yok edilmemesi gerektiğine dikkat çekmek isteyen bu topluluk New Brooklyn Theater... Tiyatronun ekibi Yedikule Dayanışması grubundan destek alıyor. Oyun, aynı zamanda Harvard Üniversitesi Ortadoğu Çalışmaları Merkezi’nin (HÜOÇM) işbirliğiyle hazırlanmış. New Brookly Theater’ı İstanbul’a, HÜOÇM eski Direktörü Prof. Dr. Cemal Kafadar geçen sene yaşanan yıkım meselesine dikkat çekmek için davet etmiş.

Anton Çehov’un “Vişne Bahçesi” adlı oyununu sahneleyen tiyatro, mekâna göre oyun seçiyor. Oyunun yönetmenliğini New Brooklyn Theater’ın Sanat Yönetmeni Jonathan Solari üstleniyor. Courtney Nelson’ın tasarımını yaptığı oyunun çevirisi Yaprak Ünver’e ait. Ekip, oyunu yaklaşık bir aylık çalışma sonucunda kısaltmış (üç saat süren oyun 40 dakikaya indirilmiş). Topluluk, oyunun Yedikule Bostanlarında olup biten olaylarla bağlantısı kuvvetlendirilmiş bir uyarlamasını yazmış ve mekâna göre hazırlamış. Oyunda, zenginler ve akademisyenler sınıfının, sahip oldukları, mahallenin sevilen vişne bahçesinin elden gitmesinin önüne geçmekteki yetersizliklerini anlatılıyor. Bu yolla “Vişne Bahçesi”, günümüzde yaşanan, gelişim ve dönüşüm uğruna tarihin yok edilmesi meselesine dikkat çekiyor.

Solari, “New Brooklyn Tiyatrosu’nun misyonlarından biri toplumsal diyalogların ilerletilmesi için tiyatroya nerede ihtiyaç varsa orada yapımlarda bulunmak. Bu senenin başında Edward Albee’nin “Bessie Smith’in Ölümü” adlı, Brooklyn'in sağlık sistemindeki ırk temelli eşitsizliği konu alan oyunuyla başarıya ulaştık. Oyunu kapatılmak üzere olan Interfaith Tıp Merkezi’nde sergiledik. Şu an bu hastane müddetsiz olarak açık ve hizmette” diyor.

Ülkelerindeyken Yedikule Bostanlarıyla ilgili çok geniş bir araştırma yaptıklarını söyleyen Solari, buradaki çalışmalara yön veren olayların iç yüzünü bostanı işleyenlerden ve verilen kararlardan bizzat etkilenen mahalleliden öğrendiklerini belirtiyor.

Çehov’un oyunu ve oyunun sahnelendiği mekânla içinde bulunduğu durum arasındaki paralellikler inkâr edilemez.
Oyun hızla değişen bir topluma, arazilerine sahip çıkmaya çalışan bir ailenin penceresinden bakıyor. Solari, “100 yıl öncesinin bir Rus oyununun günümüz Türkiye’siyle alakası hayret verici” diyor.

“Vişne Bahçesi”nde rol alan oyuncular ve Solari, oyundan sonra seyircilerle sohbet ediyor. Bu söyleşileri en az oyun kadar önemsiyorlar. Onların bostanlar için önerecek bir çözümleri yok. Bunu orada oturan ve bu mekânla ilişkisi olan insanların dile getirmesini bekliyorlar.

“Vişne Bahçesi”, çiftçi Ahmet Öztürk’ün Yedikule kapısının sur dışında kalan, dolmuş duraklarının yanındaki bostanında sahneleniyor. Öztürk’ün oyunda bir rolü de var. Uşak Firs karaterini canlandıran Öztürk akıllarda kalan, son noktayı koyan bir replikle bitiriyor oyunu... Herkes gider, uşak kalır, “Beni unuttular” der ve perde...

(Oyun 27, 28, 29 ve 30 Ağustos’ta saat 20.00’de sahnelenecek. Ücretsiz sahnelenen oyuna www.newbrooklyntheater.com adresinden rezervasyon yaptırmak yeterli.)
27 Ağu. Çarş. 20.00 | 28 Ağu. Perş. 20.00 | 29 Ağu. Cum. 20.00 | 30 Ağu. Cts. 20.00 |