Zayıflamaya dev bütçe

Türkiye’de her 5 kişiden 1’i yani 15.8 milyon kişi obez, her 100 kişiden 34’ü yani 26.7 milyon şişi ise obez öncesi yani fazla kilolu. Bu veriler, Türkiye İstatistik Kurumu’nun ‘2016 sağlık araştırması’na ait. Kadınlarda obez sayısı erkeklere oranla daha fazla. Kadınların yüzde 23.9’u obez. Bu rakam erkeklerde yüzde 15.2. Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) ‘sağlığı bozacak ölçüde vücutta aşırı yağı birikimi’ olarak tanımladığı obezite, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de hızla artıyor. Bugün Türkiye’de obezite en sık 51-64 yaş grubunda, kırsal kesimde, Orta Anadolu Bölgesi’nde ve okur-yazar olmayan bireylerde görülüyor. Türkiye’de 15 yılda erkeklerin ortalama ağırlığı 8 kg ve bel çevresi 7 cm artarken, kadınlarda 6 kg’lık bir artış var. Son yıllarda özellikle çocuk ve gençlerde de kilo problemi giderek artıyor. Hem gelişmiş ülkelerde hem de gelişmekte olan ülkelerde obezite her geçen gün artış gösteren küresel boyutta önemli bir halk sağlığı sorunu olarak tanımlanıyor. DSÖ’nün Avrupa, Asya ve Afrika’da yaptığı araştırma 10 yılda obezite oranlarında yüzde 10- 30 arasında artış olduğunu gösteriyor. Bu veriler 2008’de 400 milyon obez ve 1.4 milyar olan fazla kilolu birey sayısı 2015 itibarıyla obez birey sayısının 700 milyona ve fazla kilolu birey sayısının da 2.3 milyara yükseldiğini gösteriyor. Obez sayısındaki bu artış beraberinde ciddi ekonomik büyüklük yaratmış durumda. Bu kesime hitap edecek giyimden spora, yemekten e-ticarete kadar pek çok alan dev bir ekonomi oluşturuyor.

2 trilyon dolar

Kilo problemi yaşayan kişilerin bir yandan var olan ihtiyaçlarına diğer yandan ise zayıflamaya yönelik harcamaları söz konusu. Kilo problemine sahip olan insanlar her geçen gün zayıflama ürünlerine, diyet içeceklere, adrese teslim sağlıklı yemeklere ve sağlıklı beslenmeye daha fazla harcıyor. Dünyada obezite ekonomisinin 2 trilyon doların üzerinde olduğu tahmin ediliyor. Türkiye’de ise henüz ekonominin büyüklüğü için net bir tahmin yapılamıyor. Ancak sadece obezite cerrahisi için geçen yıl 400 milyon TL’ye yakın harcama yapıldığı belirtiliyor. Giyim ve konfeksiyon sektöründe büyük beden giyimin yaklaşık 4 milyar dolarlık bir hacmi bulunuyor.

Hastalığa davetiye

Obezite ekonomisinden en büyük payı sağlık sektörü alıyor. Çünkü obezite bir sağlık sorunu olmasının yanında pek çok sistemik ve metabolik hastalığın oluşumuna zemin hazırlıyor. Obeziteyi bir sağlık sorunu olarak görüp sağlık tesislerine başvuran 2 milyona yakın kişi olduğu tahmin ediliyor. Obezlerin sağlık harcamaları önemli yük oluşturuyor. Bunun yanında zayıflamak isteyenlerin cerrahi yöntemlere başvuruları da artıyor. Türkiye’de özellikle 35- 60 yaş arası hastalar obezite cerrahisi ameliyatı yaptırıyor. Bu Ameliyatı en çok kadınlar tercih ediyor.

İş bulma şansları yok

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından yapılan açıklamaya göre obez kişilerin iş şansı daha düşük, istihdam edilme ihtimalleri daha az ve emek piyasasına yeniden girmekte daha çok zorlanıyorlar. OECD verilerine göre, 35 üye ülkenin nüfusları içinde her 5 yetişkinden 1’i obezite sorunu yaşıyor. Türkiye’de obezler ile fazla kiloluların toplamı nüfusun yüzde 55.4’ünü oluşturuyor. Bu verilerine göre, Türk kadınları obezite oranı bakımından OECD ülkeleri içinde ABD, Meksika, Yeni Zelanda, Macaristan ve Şili’nin ardından 6’ncı sırada yer alıyor.

Yüzde 10 az kazanç

OECD bilgi notunda şu tespitlere yer verildi:

-Obezite bir yandan emek piyasası verimlerine zarar verirken, diğer yandan var olan sosyal eşitsizliklerin körüklenmesinde etken oluyor. Obez kişilerin iş şansı daha düşük, istihdam edilme ihtimalleri daha az ve emek piyasasına yeniden girmekte daha çok zorlanıyorlar.

-Obez kişiler daha çok hastalık izni aldıkları ve daha az saat çalıştıkları için daha az üretkenler ve obez olmayan kişilere göre yaklaşık yüzde 10 daha az kazanıyorlar. Obezite ve ona bağlı emek piyasası sonuçlarıyla mücadele etmek sosyal ve sağlık eşitsizliklerinin oluşturduğu kısırdöngüyü kırmaya yardımcı olacaktır.

Toplumlarda özellikle büyük grupların küçük gruplara isteyerek veya istemeyerek her alanda mobbing yani taciz uyguladığı bir gerçektir. Obez bireyler de hayatlarının her anlarında bu tür tacizlere maruz kalmaktadır. Bilinçli ya da bilinçsiz obez bireylere uygulanan mobbingi önlemenin ilk kuralı bunun hastalık olduğunun kabul edilmesidir. Bundan sonra önce aile bireylerinden başlanarak, arkadaş çevresi, kurumlar, belediyeler ve devlet obezlerin ihtiyaçlarına yönelik çalışmaları başlatmalıdır.

Hayat onlar için çok zor

Toplu taşıma araçları onlara göre yapılmamıştır. Uçak koltuklarına sığmazlar. Kamusal alanlar onlar düşünülerek düzenlenmemiştir. Bir kamu kurumunda oturabilecekleri koltuk bulmak da zordur onlar için. Birçok hastanenin dahi muayene sedyesine sığamazlar. Onların yatabileceği yataklar, ameliyat masaları yoktur. Bunlar aslında obezler için kamusal mobbingdir.

Spor cep yakıyor

Europactive’in Sağlık ve Fitness Pazar Raporu’na göre Türkiye pazarının büyüklüğü 2015 itibarıyla 1 milyar Avro civarında. Türkiye’de nüfusun spor yapma yaygınlığı yüzde 2.34 olarak ölçülmüş. Bu veriler Türkiye fitness pazarının büyüme potansiyeli olduğunu gösteriyor. Spor salonların yıllık abonelik fiyatları bin liradan başlıyor. Zayıflamak için diyetisyenlerden yardım almak isteyenlerin her muayenede en az 200 TL’yi gözden çıkarması lazım. Spor yaparak zayıflamak isteyenlerin yüklüce bir bedeli gözden çıkartması gerekiyor.

Obezite nedir?

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) fazla kilolu olma veya obezite durumunu, vücutta sağlık için bir risk oluşturan anormal veya aşırı yağ birikini olarak tanımlıyor. Kilo için Vücut Kitle İndeksi (BMI) kullanılıyor. Bu ölçüte göre kilogram olarak vücut ağırlığının metre olarak boy uzunluğunun karesine bölünmesi (Kg /m2) ile elde edilen sayısal BMI değeri 25 veya daha fazla olan bir kişi DSÖ tarafından aşırı kilolu olarak kabul edilirken, obozite BMI 30 daha fazla olarak tanımlanıyor. Morbid (BMI 40 üstü) obezite sınıflanmasına giren bireylerin hepsinde obezite cerrahisinin uygulanması yararlı olur.