Yaşasaydı 85 yaşında olacaktı: Tuncel Kurtiz kimdir?

Yeşilçam da dahil olmak üzere Türk sinemasının usta isimleri arasında yer alan; sinema ve tiyatro oyuncusu, yönetmen, yapımcı ve senarist Tuncel Kurtiz 27 Eylül 2013’te kalp krizi sebebiyle, 77 yaşındayken hayatını kaybetti. Ses verdiği şiirlerle de tanınan usta sanatçı, yaşasaydı bugün 85 yaşında olacaktı. Doğum gününde, sevenleri ve sanatçı dostları tarafından anılan Tuncel Kurtiz kimdir? İşte ünlü sanatçının hayatı…

TUNCEL KURTİZ KİMDİR?

Tuncel Tayanç Kurtiz, 1 Şubat 1936 tarihinde Kocaeli'de dünyaya geldi. Babası Selanik doğumlu bir Türk bürokrat olan sanatçının annesi ise Boşnak'tı. Haydarpaşa Lisesi'nden mezun oldu. Üniversitede kısa bir süre hukuk fakültesinde, daha sonra ise filoloji, felsefe, psikoloji ve sanat tarihi bölümlerinde okudu ancak hiçbirinden mezun olmadı. İlk işi, İETT'de ışık kontrolörlüğü oldu.

OYUNCULUĞA DORMEN TİYATROSU’NDA BAŞLADI

Oyunculuğa tiyatro ile başlayan Kurtiz, ilk olarak 1958 yılında, Haldun Dormen Tiyatrosu'nda sahne aldı. Yurt içi ve yurt dışında pek çok tiyatroda (ABD, Almanya, İsveç, Hollanda vs.) sahne alan başarılı oyuncu, Şeyh Bedrettin Destanı, Keşanlı Ali Destanı, Devr-i Süleyman gibi pek çok tiyatro oyununda rol aldı. 1964 yılında rol aldığı ve Orhan Günşiray'ın yönettiği Şeytan'ın Uşakları adlı sinema filmi ile beyazperdeye adım atan Kurtiz, sinemadan da bir daha kopmadı. Yılmaz Güney'in Sürü, Umut ve Duvar gibi unutulmaz filmlerinin de aralarında yer aldığı 100'e yakın filmde rol aldı. Tunç Okan filmlerinde de rol aldı. 1981 Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde Nurettin Sezer ile kaleme aldığı "Gül Hasan" filminin senaryosuyla En İyi Senaryo Ödülü'nü kazandı.

RAMİZ KARAESKİ KARAKTERİ BÜYÜK SES GETİRDİ

Kurtiz, 12 Eylül 1980 darbesi sonrasında Yılmaz Güney'in ölümünün ardından yurt dışında yaşamaya başladı. İsveç, ABD ve Almanya'da yabancı tiyatro ve sinema projelerinde yer alan sanatçı Türkiye'ye 90'larda tekrar döndü. 2003 yılında Alacakaranlık, 2006 yılında ise Hacı adlı dizilerde rol alan Kurtiz, özellikle 2007 yılında yayınlanan Asi ve 2009 yılında vizyona giren Ezel adlı dizilerle beraber popülaritesini büyük oranda arttırdı. Ezel adlı dizide canlandırdığı Ramiz Karaeski karakteri çok fazla sevildi. Adına fan kulüpleri kuruldu, sözleri tişörtlere basıldı. 1979 yılında çekilen sinema filmi Gül Hasan ile yönetmenliği denedi ve ayrıca Gül Hasan ve Bereketli Topraklar Üzerinde (1980) adlı filmlerin senaryosunu da yazdı. Ekim 2011'de 48. Altın Portakal Film Festivali'nde "Yaşam Boyu Onur Ödülü" verildi.

Altın Portakal, Gümüş Ayı ve Altın Böcek ödüllerinin sahibi olan Tuncel Kurtiz, "Muhteşem Yüzyıl" dizisinde ise Şeyhülislam Ebu Suud karakterini canlandırdı. 2010 yaz döneminde Edremit'in Çamlıbel kasabasında NTV için 'Tuncel Kurtiz ve Dostları' başlıklı bir program sundu, BBC'nin 'Hayat' adındaki belgeselini seslendirdi. Aynı yıl BBC'nin Hayat (Life) belgeselini seslendirdi. Tuncel Kurtiz, Menend Kurtiz ile evli idi. Aslı adında bir kızı ve Mirza adında bir oğlu vardı.

27 Eylül 2013'te Etiler'deki evinde kalp krizi sonucu 77 yaşında hayatını kaybetti. 29 Eylül 2013'te Balıkesir'in Edremit ilçesine bağlı Çamlıbel köyünde defnedildi.

KAZANDIĞI ÖDÜLLER

2008 – 15. Altın Koza Film Festivali, Usta Oyunucu Ödülü,

2008 – İtalya Taormina Film Festivali, Sanat Ödülü,

2008 – Yeşilçam Ödülleri, Yaşamın Kıyısında filmi ile En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü,

1986 – Berlin Film Festivali, Gümüş Ayı ödülü,

1981 – Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde "En İyi Senaryo Ödülü"nü Nurettin Sezer ile "Gül Hasan" filminin senaryosuyla kazandı

1994 – Altın Portakal Festivali, Bir Aşk Uğruna filmi ile en iyi yardımcı erkek oyuncu,

2002 – Sadri Alışık Ödülleri, Şellale filmiyle en iyi yardımcı erkek oyuncu.

2011 – 48. Altın Portakal Film Festivali'nde Yaşam Boyu Başarı ödülü

ROL ALDIĞI TİYATRO OYUNLARI

1998 – Çok Tuhaf Soruşturma : Ferhan Şensoy – Orta Oyuncular

1997 – Şeyh Bedrettin : Nazım Hikmet

1985 – Mahabaratta : Hint Destanı – Peter Brook

1984 – Keşanlı Ali Destanı : Haldun Taner – Berlin Schaubühne Tiyatrosu

1969 – Teneke : Yaşar Kemal

1968 – Kaplan ve Daktilolar – Genar Tiyatrosu

1968 – Samanyolu (oyun) : Karl Wittlinger – Genar Tiyatrosu

1968 – Devri Süleyman : Aydın Engin – Genar Tiyatrosu

1967 – Yolcu : Nazım Hikmet – Genar Tiyatrosu

1964 – Kalbin Sesi – Halkın Gözü : Peter Shaffer – Kent Oyuncuları

1963 – Martı : Anton Çehov – Kent Oyuncuları

1962 – Altın Yumruk : Dormen Tiyatrosu

1962 – Ayı Masalı : Dormen Tiyatrosu

1962 – Şahane Züğürtler : Dormen Tiyatrosu

1958 – Zafer Madalyası : Thomas HeggenJoshua Logan – Dormen Tiyatrosu

ROL ALDIĞI DİZİ VE FİLMLER

1964 – Şeytanın Uşakları

1965 – Üçünüzü de Mıhlarım

1965 – Son Kuşlar

1965 – Sokakta Kan Vardı

1965 – Sokaklar Yanıyor

1965 – Sayılı Kabadayılar

1965 – Krallar Kralı

1965 – Konyakçı

1965 – Kanlı Meydan

1965 – Haracıma Dokunma

1965 – Güzel Bir Gün İçin

1965 – Büyük Şehrin Kanunu

1965 – Bitmeyen Yol

1965 – Bir Caniye Gönül Verdim

1965 – Ben Öldükçe Yaşarım

1965 – Babasız Yaşayamam

1966 – Ağaların Savaşı

1966 – Zehirli Kucak

1966 – Yiğit Yaralı Olur

1966 – Silahların Kanunu

1966 – Silahına Sarılan Adam

1966 – Nikahsızlar

1966 – Kıran Kırana

1966 – Karanlıkta Vuruşanlar

1966 – Kanunsuz Yol

1966 – Kanunsuz Dağlar

1966 – Kanlı Mezar

1966 – Kader Çıkmazı

1966 – Hudutların Kanunu

1966 – Dört Kurşun

1966 – Çirkin Kral

1966 – Çingene

1966 – At Avrat Silah

1967 – Kuduz Recep (Aslan Arkadaşım)

1967 – Krallar Ölmez

1967 – Bana Kurşun İşlemez

1970 – Umut

1970 – Tatort

1974 – Otobüs

1977 – Nehir

1978 – Kanal

1978 – Sürü

1979 – Gül Hasan

1979 – Bereketli Topraklar Üzerinde

1981 – Kleiner Mann was tun

1983 – Kalabaliken i Bender

1983 – Duvar

1984 – Turkse Video

1985 – Die Abschiebung

1985 – Vägen till Gyllenblå!

1987 – Den Frusna Leoparden

1986 – Hiuch HaGdi

1987 – Aufbrüche

1988 – Livsfarlig Film

1989 – Noel Baba

1989 – Täcknamn Coq Rouge

1989 – Mahabharata

1990 – Skyddsängeln

1990 – Zeit der Rache

1990 – Die Hallo-Sisters

1992 – Kvällspressen

1993 – Çakalların İzinde

1993 – Korkunun Karanlık Gölgesi

1993 – Ağrı'ya Dönüş

1994 – Bir Aşk Uğruna

1994 – Aşk Ölümden Soğuktur

1995 – Cemile ve Umudun Masalı

1996 – Cemile

1996 – Usta Beni Öldürsene

1996 – Tabutta Rövaşata

1996 – Işıklar Sönmesin

1996 – İstanbul Kanatlarımın Altında

1997 – Gräfin Sophia Hatun

1997 – Çökertme

1997 – Akrebin Yolculuğu

1998 – Vive la mariée… et la libération du Kurdistan

1998 – Hoşçakal Yarın

1999 – Kurtlar Sofrası

2000 – Kumru

2001 – O da Beni Seviyor

2001 – Şellale

2001 – A cavallo della tigre

2003 – Alacakaranlık

2003 – İnat Hikayeleri

2006 – Hacı

2007 – Kara Duvak

2007 – Yaşamın Kıyısında

2007 – Asi

2008 – Jack Hunter and the Lost Treasure of Ugarit

2008 – Lal

2008 – Güz Sancısı

2009 – Kayıp Armağan

2009 – Siyah Beyaz

2009 – 2011 – Ezel

2012 – 2013 – Muhteşem Yüzyıl

2013 – Mutlu Aile Defteri