Yargıtay'dan 'tufan' gibi gerekçe

Yargıtay 5. Ceza Dairesi, 32 kişinin öldüğü cezaevlerine yönelik “Hayata Dönüş” operasyonuyla ilgili yürüttüğü soruşturmayı 11 yılda sonuçlandıramadığı gerekçesiyle yargılanan Cumhuriyet Savcısı Ali İhsan Demirel’e “görevi ihmal” suçundan verdiği 1 yıl hapis cezasının gerekçesini açıkladı. Sanığın dosyayı suç tarihi olan 2000 tarihinden bu yana etkin soruşturma yapmayarak mağdur olan tarafların daha fazla mağduriyetine neden olduğunu belirten Yargıtay, “Devlet yetkilileri tarafından işlediği iddia edilen kanunsuz öldürmelerin soruşturmasının etkili olabilmesi için, soruşturmadan sorumlu ve soruşturmayı yürüten kişilerin hem hukuken hem de uygulamada bağımsız ve tarafsız olması gerekir” mesajını verdi.

5. Ceza Dairesi, verdiği cezanın gerekçesini tamamladı. Gerekçede, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) “etkin soruşturma” konusundaki içtihatlarına dikkat çekildi. Hâkim ve savcıların tarafsız olmaları gerektiğine işaret edilen kararda, şöyle denildi:

“Devlet görevlileri tarafından yapılan işkence ve kötü muamele hakkında yürütülen bir soruşturmanın etkili sayılabilmesi için soruşturmadan sorumlu olan ve araştırmayı yapan kişilerin olaylara karışmış olabileceklerden bağımsız olması gerekir. Bunun için soruşturmacı için soruşturan arasında hiyerarşik ve kurumsal bir bağ bulunmaması yeterli değildir, soruşturmacının pratikte de bağımsız olması gerekir. Devlet yetkilileri tarafından işlediği iddia edilen kanunsuz öldürmelerin soruşturmasının etkili olabilmesi için, soruşturmadan sorumlu ve soruşturmayı yürüten kişilerin hem hukuken hem de uygulamada bağımsız ve tarafsız olması gerekir.”

Gerekçeli kararda, sanığa verilen 1 yıllık hapis cezasının neden ertelenmediği de anlatıldı. Kararda, “Hakkındaki şikâyet ve müfettiş soruşturmasına karşın (...) soruşturmanın halen sonuçlandırılmamış olması ve yargılamada buna rağmen pişmanlık gösteren bir davranış sergilememesi gözetilerek ve yeniden suç işlemeyeceği hususunda kanaat oluşmadığından hakkında verilen cezanın ertelenmesine yer olmadığına karar vermem gerekmiştir” denildi.

Yargıtay, 12 mağdurun 3’er binlik avukatlık ücretlerini ödemesine de karar verdi. Karar kesinleşirse savcı hem hapse girecek hem de toplamda mağdurların avukatlarına toplamda 36 bin TL ödemek zorunda kalacak.