Yargı düellosunda anahtar Gül'de

AKP iktidarı, Haşim Kılıç’ın mart ayında yaş haddinden emekliye ayrılacak olması nedeniyle gözünü Anayasa Mahkemesi başkanlığına dikti. Son dönemde kritik iptal ve hak ihlali kararıyla iktidarın tepkisini çeken AYM’deki başkanlık seçiminin sonucu, dengeleri değiştirecek. Benzer seçim, mayıs ayında Yargıtay’da yaşanacak. Eğer iki seçim, iktidar lehine sonuçlanırsa yüksek yargı diz çökmüş olacak.

Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç, 13 Mart’ta yaş haddinden emekli olacak. Bu nedenle hem başkanlık, hem de bir üyelik koltuğu boşulacak. Anayasa Mahkemesi’nin yasasına göre başkanın görev süresi dolmadan 2 ay içinde seçim yapılması gerekiyor. Yani AYM’deki seçim takvimi ocak ayında başlayacak. Başkan, Genel Kurul tarafından üyeler arasından gizli oyla ve üye tam sayısının salt çoğunluğuyla 4 yıl için seçiliyor. Yani 17 üyeli AYM’de 9 kişinin oyunu alan başkan olacak.

AYM kulislerinde iktidarın bu seçime ciddi şekilde asıldığı konuşuluyor. Yüksek Mahkeme içinde 17 üyeden en 6’sının hükümete yakın olduğu dillendiriliyor. Celal Mümtaz Akıncı, Hicabi Dursun, Muammer Topal, Zühtü Aslan, Burhan Üstün gibi isimler özellikle 17 Aralık operasyonu sonrası çıkartılan HSYK düzenlemelerine verilen iptal kararına muhalefet etmişti. İktidarın eski Polis Akademesi Başkanlığı da yapan Zühtü Aslan’nın başkan olmasını istediği kulislerde konuşuluyor. Erdoğan’ın 15 Aralık’ta görev süresi dolacak olan Zehra Ayla Perktaş’ın yerine Danıştay’dan yapacağı atama, iktidara yakın üyelerin sayısını 7’ye çıkaracak. Bu yeni üye de başkanlık seçiminde oy kullanacak.

Anayasa Mahkemesi’nde adı başkanlık için geçen en güçlü isim ise başkanvekili Serruh Kaleli oldu. Seçimde oy kullanacak olan Haşim Kılıç’ın da Kaleli’den yana oy kullanabileceği belirtiliyor. İktidar karşıtı blok AYM içinde güçlü olsa da Gül’ün son dönemde atadığı üyelerin tavrı, başkanlık sonucunu belirleyecek. Mart ayında Meclis’in Haşim Kılıç’ın yerine üye seçmesinin ardından Anayasa Mahkemesi’nde iktidar daha da güçlenecek.

AYM neden önemli?

Anayasa Mahkemesi, özellikle son bir yılda verdiği hak ihlali ve aldığı yasa iptali kararlarıyla iktidara hukuk dersi verdi. Mustafa Balbay kararıyla tutuklu vekiller, İlker Başbuğ kararıyla Ergenekon tutuklularının tahliyesini sağlayan Yüksek Mahkeme, TİB’in twitter ve youtube’a erişimin engellenmesi kararını ise ifade özgürlüğüne aykırı bularak kaldırdı. Mahkeme, 17 Aralık operasyonu sonrası HSYK’yi yürütmeye bağlayacak düzenlemeleri iptal ederken, TİB’in yargı kararı olmadan internet sitesi kapatma yetkisine de son vermişti. Anayasa Mahkemesi, son olarak yüzde 10’luk seçim barajına ilişkin başvuruları gündeme alıp, hak ihlali kararı verebileceğinin mesajını verince iktidarın hedefine oturmuştu. İktidar yetkilileri AYM’yi darbecilikle suçlarken, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, “Darbe ürünü kurumlar çıkıp da siyasete hiza vermeye yeltenemez. Peyami Safa’nın güzel bir ifadesi var. Bizim, kitap yüklü merkeplere değil, kitabın içindekini sindiren insanlara ihtiyacımız var” diyerek AYM’yi ve özellikle başkan Haşim Kılıç’ı eleştirmişti.

Yargıtay’da seçim mayısta

Öte yandan iktidarın kavgalı olduğu kurumlardan Yargıtay’da da başkanlık seçimi yaklaşıyor. 2015 yılı mayıs ayında görev süresi dolacak olan Ali Alkan’ın yerine yeni başkan belirlenecek. Yargıtay Başsavcısı Hasan Erbil’in başkanlık için kulis yürttüğü ifade ediliyor. Erbil, son dönemde iktidar mensuplarıyla iyi ilişkiler kurmuştu. Yargıtay’a son yargı paketiyle atanacak 129 yeni üyenin de katılımıyla dengeler iktidar lehine değişiyor. AKP’nin Yargıtay’da başkanlık seçimini bu kez lehine sonuçlandırma olasılığı yüksek görülüyor.