Uzmanı, dolardaki yükselişte etkili olan faktörleri tek tek sıraladı

TL, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın çağrısıyla enflasyonda düşüş trendi başlamadan erken bir faiz indirimi yapılabileceği endişeleriyle değer kaybederken, piyasada Merkez Bankası'nın (TCMB) Perşembe günü sonuçlarını açıklayacağı faiz kararı bekleniyor.

Merkez Bankası'nın son dönemde verdiği mesajların ardından faiz indirim beklentilerini öteleyen ve bir miktar rahatlayan piyasada Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın geçen hafta düşük faiz çağrısını tekrar etmesinin ardından TL'de belirgin değer kayıpları görüldü.

TL, SERT DEĞER YİTİRDİ

Temmuz ayında dolar karşısında yaklaşık yüzde 4 değer kazancı ile gelişmekte olan ülke para birimlerinin pozitif ayrışan TL son dört günde ise negatif ayrışma ile sert değer yitirdi. TL'nin pozitif ayrışması TCMB'nin siyasilerin düşük faiz çağrılarına rağmen geçen hafta enflasyon raporunda faiz indirimi mesajı vermemesiyle belirginleşmişti.

BEKLENTİLERDEN HIZLA ÇIKTI

Tüketici enflasyonu TL'de birikimli değer kaybı ve salgın tedbirlerin azaltılmasının da etkisiyle Temmuz ayında yüzde 18.95 ile beklentilerin üzerinde artarak iki yılın zirvesine ulaştı ve TCMB'nin politika faizine yaklaştı. Enflasyonun politika faizine yaklaşması TCMB'nin önümüzdeki aylarda bir sıkılaştırma yapabilir mi tahminlerini başlattı ancak Erdoğan'ın çağrısıyla birlikte faiz artışı beklentilerden hızla çıktı.

Erdoğan geçen hafta, "Özellikle Ağustos ayını geride bıraktığımızda Ağustos ile birlikte enflasyonda da düşüşü göreceğiz. Şu anda bulunduğumuzun çok çok altında olur. Buradan ben de sinyalimi belli yerlere vermiş oluyorum. Bundan sonra enflasyonun daha yukarı çıkması mümkün değil. Zira faiz oranlarında da düşüşe geçiyoruz" dedi.

ERKEN FAİZ İNDİRİMİ BEKLENTİLERİYLE GERÇEKLEŞTİ

Dolar/TL geçen hafta hariç yaklaşık 1.5 aydır sakin ve aşağı yönlü bir seyir izliyordu. Kur 8.75'li seviyelerden, önce 8.6, geçen hafta itibarıyla 8.4'e, Salı günü ise 8.2950'ye kadar geriledi. Kurda 8.88 seviyesindeki tarihi zirvesinin altında sınırlı kazançlar da yaklaşık 6 haftadır devam ediyordu.

Dolar/TL geçen hafta ise 8.3'ten 8.6'nın üzerine kadar yükseldi. Yükselişin büyük bölümü erken faiz indirimi beklentileriyle gerçekleşti.

Dolar/TL Cuma günü en yüksek 8.64 seviyesini test ettikten sonra bu sabah saat 0838 itibarıyla 8.6250/8.6400seviyesindeydi. Euro/TL 10.1485/10.1641, sepet bazında TL 9.3888/9.4020 seviyesindeydi. Türkiye'nin 5 yıllık CDS'leri 391/395 baz puan seviyesinde.

ERKEN FAİZ İNDİRİMİ ENDİŞESİ

Bir bankanın döviz masası işlemcisi, "ABD güçlü verileri Fed'in destekleri erken geri çekebileceği bir senaryo sunuyor. TL'de bu etkinin değer kaybını görüyoruz. Ancak TL'deki değer kaybının ana nedeni erken faiz indirimi endişesi. Piyasalarda faiz indirimi yapabilecek bir enflasyon görünümü bulunmuyor. Ancak TCMB'nin yine de faizleri indirmeyi deneyeceği endişesi değer kaybının ana nedeni" dedi ve ekledi:

"Enflasyon odaklı bir para politikası için bu ay faiz artışı indirimlerin ise önümüzdeki 3-4 ay sonra başlayacağı bir senaryo gerekir. Ancak TCMB'nin faiz artışı yapacağını düşünmüyoruz. Bu beklentiler TL'de sarmal halinde değer kaybı yaratıyor. Bu beklentilerden çıkışı sağlamak TCMB'nin elinde. Neyi tercih edileceğine göre fiyatlamalar da belirlenir."

TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu, yıl sonu enflasyon tahmininin yüzde 14.1'e yükseltildiği enflasyon raporu sunumunda yaz aylarında enflasyonun oynak bir seyir izleyebileceğini, bu hareketin geçici olacağını ve enflasyonun yılın son çeyreğinde belirgin şekilde düşeceğini belirtti. Piyasalar bu açıklamaları enflasyondaki yükselişe para politikası tepkisi vermeyeceği şeklinde yorumladı.

FAİZLERDE İNDİRİM YAPAMAYACAĞI YÖNÜNDE

Reuters anketine göre, TCMB'nin buhafta enflasyondaki yükseliş nedeniyle faizlerde indirim yapamayacağı yönünde. Anketteki medyan beklenti faiz indirimlerinin dördüncü çeyrekte 100 baz puan seviyesinde olacağı yönünde.

Piyasalarda bu indirimin siyasileri tatmin edip etmeyeceği, TCMB'nin siyasilerin düşük faiz istekliliğiyle birlikte faiz tercihlerini ne yönde kullanacağı yakından izleniyor.

DÖRT AYIN EN YÜKSEK SEVİYESİNİ GÖRDÜ

Asya borsaları, altın ve petrol fiyatlarındaki sert düşüşün ardından gerilerken dolar ABD tarımdışı istihdam verisinin ardından tahvil getirilerinin yükselmesiyle euro karşısında dört ayın en yüksek seviyesini gördü.

Dolar, işlemcilerin ABD Merkez Bankası'nın (Fed) para politikasında daha erken sıkılaşmaya gidebileceği beklentilerine göre pozisyon almasıyla başlıca para birimleri karşısında yükselirken euro karşısında dört ayın en yüksek seviyesini gördü.

BEKLENTİ ARTTI

ABD tarımdışı istihdam verisinin güçlü açıklanması Fed'in varlık alımları bu yıldan itibaren azaltmaya başlayabileceği ve 2022'den itibaren faiz oranlarını yükseltebileceği beklentisini artırdı.

Piyasalarda bu hafta içinde yarın açıklanacak Haziran ayı işgücü istatistikleri, Perşembe günü açıklancak sanayi üretimi ve TCMB faiz kararı, Cuma günü ise Haziran ayı ödemeler dengesi ile Fitch'in Türkiye değerlendirmesi takip edilecek ana gündem maddeleri arasında bulunuyor.