Türkmenler kapıdan giremiyor

Irak-Şam İslam Devleti (IŞİD) haziran ortasında ele geçirdiği Musul’dan Kürt Bölgesel Yönetimi sınırına dayandı. IŞİD, Kürtlerin “Şengal” olarak adlandırdıkları ve Irak ordusunun çekilmesinden bu yana kontrol altında tuttukları Sincar kentini ele geçirdi. Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nde bağlı peşmerge güçleri, Suriye sınırına yakın olan kente üç koldan giren IŞİD militanları karşısında dayanamayıp geri çekilirken Zummar kasabası ile etrafındaki petrol sahaları da IŞİD’in eline geçti. Rojava’daki Halk Savunma Birlikleri’ne (YPG) bağlı güçlerin Til Koçer üzerinden yardıma koştukları haberleri geliyor. Sincar’ı kutsal kabul eden Yezidilerin yanı sıra IŞİD’den kaçarak kente sığınmış Türkmenler ve Şabaklar can havliyle bölgeden kaçıyor. Türkiye’nin ise sığınma talebini dile getiren Türkmenlerden “pasaport istediği” öne sürülüyor.

Aralarında çok sayıda Türkmen ve Yezidi’nin de bulunduğu kent sakinlerinin Kürtlerin kontrolündeki dağlara ve Dohuk kentine kaçtıkları bildirilirken AFP’ye konuşan Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) Yetkilisi Hayri Sincari, Kürt peşmergelerinin Sincar’dan çekildiklerini belirterek IŞİD bayraklarının kenteki yönetim binalarında dalgalanmaya başladığını söyledi. IŞİD’den yapılan açıklamada da “24 saatlik çatışma sonucu” birçok peşmergenin öldürüldüğü ileri sürülerek Zumar ve 12 köyün ele geçirildiği kaydedildi. Son çatışmalarda Ain Zalah bölgesini de ele geçirdiği kaydedilen örgüt daha önce de dört petrol sahası ele geçirmişti. Musul’dan Suriye’ye uzanan bölgede IŞİD’in bir koridor açması Kürt yönetiminin Sincar bölgesinde kontrolü tamamen kaybedeceği anlamına geliyor.

Rojava’dan takviye

IŞİD ile peşmergeler arasında Zumar’da yaşanan çatışmalar üzerine Suriye’deki Kürtlerin partisi Demokratik Birlik Partisi’nin (PYD) silahlı kanadı olan Halk Savunma Birlikleri’ne (YPG) bağlı güçlerin Til Koçer üzerinden çatışma bölgesine geçtiği bildirildi. ANF’nin geçtiği habere göre, IŞİD’in büyük bir güçle Zumar ve Şengal’e saldırarak Zaho’dan ayırmak istediğini belirten YPG Sözcüsü Polat Can, “Bunun önünü almak için buradayız. Aradaki sınırları kaldırdık. Güneyli kardeşlerimizi IŞİD çetelerinden korumak için büyük bir güçle Güney’e geçtik” dedi. Suriye’nin Rojova bölgesinden yüzlerce YPG’linin de savunmaya katılmak amacıyla Irak Kürdistan Özerk Bölgesi’ne girdikleri belirtilirken Musul’un Rabi sınır kapısının da YPG güçlerinin eline geçtiği bildirildi. IŞİD’e karşı savunmaya KYB güçlerinin de katıldığı kaydedildi. IŞİD, Musul’u ele geçirmesinden sonra Telafer üzerinden Kürtlerin yaşadığı Şengal bölgesini de kullanarak Suriye’ye geçiş için güvenli bölge oluşturmak amacıyla saldırıya geçmişti. Ancak KBY Peşmerge Bakanlığı önceki akşam YPG güçlerinin bölgelerine geçtiğini yalanladı, buna ihtiyaçları olmadığını da savundu.

Türkmenlerden yardım çağrısı

Irak’ın Tel Afer kentinden kaçan çok sayıda Türkmenin sığındığı Sincar’ın IŞİD’in eline geçmesi üzerine buraya sığınmış bulunan yaklaşık 450 aile, dün sabah saatlerinde kaçarak Zaho-Habur sınırına geldi. Bu ailelerden Abbas Beyatlı, “Sınıra kadar geldik. Türkiye bize de kapısını açsın. Bizim pasaportumuz yok ama bize de sığınma versin” dedi. Irak Türkmen Cephesi Telafer sorumlusu Kasım Kara ise dün Türkiye’nin Türkmenlere kapısını açması için Cephe Başkanı Erşad Salihi’ye bu talebi ilettiklerini söyledi. Halen Türkiye’de bulunan Salihi’nin ise bu talebe net yanıt vermediği öğrenildi.

Çoğunluğunu Beyatlı aşiretinin oluşturduğu 400-450 aile adına Cumhuriyet’e konuşan Abbas Beyatlı, “Biz de mülteci olalım. Telafer’den Sincar’a gitmiştik ama sabahleyin orayı da terk ettik. Bizden kimse kalmadı. Beklentimiz, güvenlik sağlanana kadar Türkiye’nin bize de kapılarını açması” dedi. Beyatlı, yanlarında pasaport bulunmadığını belirtirken “Bizden böyle şeyler istenmesin, bizi de bir kampa yerleştirin” talebinde bulundu.

Irak Türkmen Cephesi Telafer sorumlusu olan ve Dohuk’a sığınan Kasım Kara da ilk etapta çok sayıda Türkmenin Türkiye’ye gelmek istediğini ancak zamanla büyük bir bölümünün Güney’e Şii bölgelerine geçtiğini belirtirken bir grubun hâlâ Türkiye’ye sığınmak istediğini belirtti. Kasım Kara Türkiye’den kendilerine yardımların geldiğini ve bazı kamyonları da başkonsolosluk görevlilerinden bizzat teslim aldığını belirtirken “Ancak daha sonra yardımların bir kısmına Kürtler ‘bizim payımız’ diyerek el koydu. Bize yardım ulaştı ama şu anda bölgede dağıtılan bir yardım yok” bilgisini verdi.

Başkonsolosluktan ‘pasaport’ talebi

Öte yandan haziran ayından bu yana başta Musul olmak üzere yaşadıkları bölgeleri terk etmek zorunda kalan ve Erbil’e kadar ulaşan Türkmenlerin birçoğunun Türkiye’nin Erbil Başkonsolosluğu’na Türkiye’ye gitmek için resmen başvurduğu öğrenildi. Bu talebe konsolosluğun, “Ancak pasaportunuzla geçebilirsiniz” yanıtını verdiği belirtildi. Başkonsolosluk yetkililerinin, IŞİD’in yönetimi ele geçirmesi üzerine kaçan Türkmenlere, “Ya yaşadığınız yere gidin, ya da Bağdat’a gidip pasaport çıkartın. Buradan Irak pasaportu çıkartamazsınız” diyerek taleplere olumsuz yanıt verdiği ifade edildi. Oysa Türkmenler, IŞİD’in ele geçirdiği bölgelere dönmeleri halinde çoğunluk Şii olduğu için ölüm tehlikesiyle karşı karşıya. Erbil-Bağdat arasının da güvenli olmadığı biliniyor.