Türkiye zehir soluyor

ÇMO Raporuna göre; İstanbul, Ankara, Bolu, Edirne, Düzce, İzmir ve Iğdır’da hava kirliliği kritik seviyeyi aştı, Türkiye’de belirlenen sınır değerler, AB ve Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) belirlediği sınırlarla uyumlu değil.

Çevre Mühendisleri Odası (ÇMO) Çevre Sorunları Araştırma Merkezi Başkanı Baran Bozoğlu, 2015’e ilişkin hava kirliliği raporunu hazırladı. Rapora göre, İstanbul, Ankara, Bolu, Edirne, Düzce, İzmir ve Iğdır’da hava kirliliği kritik seviyeyi aştı. Raporda Iğdır’ın ölüm soluduğu, Keşan’da ise sorunun kömür kaynaklı olduğu kaydedildi. Bozoğlu, Keşan ve Iğdır için, “Acil önlemler alınmazsa kitlesel hastalıklar her an baş gösterebilecektir, Türkiye zehir soluyor, acil önlem alınmalı” uyarısında bulundu.

ÇMO Çevre Sorunları Araştırma Merkezi Başkanı Bozoğlu, Türkiye’deki hava kirliliğine ilişkin hazırladığı raporu tamamladı. Raporda dikkat çeken başlıklar şöyle:

Sınır değerler AB’nin iki katı: Türkiye’de belirlenen sınır değerler AB ve DSÖ’nün belirlediği sınır değerlerle uyumlu değil. Bunun yanı sıra akciğer hastalıklarına neden olan kirleticiye dair bir kısıtlama mevzuatta yer almıyor. Türkiye’deki sınır değerler AB sınır değerlerinin iki katı.

Kirlilik eksik tespit ediliyor: 81 ilde hava kalitesi istasyonu bulunuyor. Ancak bu istasyonlarda kirleticiler ölçülmüyor. Bu istasyonlardan alınan veriler yetersiz. Bu nedenle kirlilik düzeyi eksik tespit ediliyor.

Uyuşturucu ve sigaradan tehlikeli: Düzce’de yıl sonunda yapılan ölçümde kirlilik AB sınır değerinin 9 katı. İlde halk sağlığını tehdit eden, AB mevzuatına göre ölçülmesi zorunlu olan kirleticiler ölçülmüyor. Bu kirleticiler uyuşturucudan ve sigaradan daha tehlikeli.

Bolu 122 gün ölçüm yapılmadı: Turizm alanı projesi nedeniyle onbinlerce ağacın kesilmesi riski ile karşı karşıya kalan Bolu’da sınır değer 1 yılda 151 gün aşıldı, 122 gün ise ölçüm yapılmadı.

Keşan’da sorun kömür kaynaklı: Edirne Keşan’da kirlilik en üst seviyeye ulaştı. Kalitesiz kömür kullanımından kaynaklı kükürtdioksik miktarı Türkiye ortalamasının üzerinde. Hastalık riski seviyesi yüksek.

İstanbul’da hava 282 gün kirli:İstanbul'da özellikle Yenibosna, Kadıköy ve Esenyurt’ta ulaşım, kömür kullanımı ve kentsel dönüşüm nedeniyle hava kirliliği son yıllarda en üst seviyede. Sınır değerler Esenyurt’ta 282, Kadıköy’de ise 116 gün aşıldı.

Ankara’nın durumu vahim: Ankara’da Sıhhiye, Cebeci, Dikmen, Demetevler, Sincan, Kayaş, Keçiören ve Bahçelievler’de ölçüm istasyonları bulunuyor. Ancak bunların tümünde 10 kirleticinin sınır değerleri onlarca kat aştığı görülüyor. Hastane bölgesi olan Sıhhıye’de en yüksek seviyede kirlilik oluşması dikkat çekici. Başkentin hava kirliliğinin ana kaynaklarının başında trafik sorunu geliyor.

Iğdır için tehlike sinyali: Iğdır'da hava kirliliği problemi artarak devam ediyor. Kirlilik sürekli koyu kırmızı (tehlike) olarak görünmesine karşın çözüm üretilmiyor. Sınır değerler 265 gün boyunca yaklaşık 10 kat aşılıyor.

İzmir’de kriz kapıda: İzmir’de de durum farksız. Ciddi hava kirliliğinin olduğu ilde 79 gün sınır değer aşılıyor. Sorun aşılmazsa gelecek yıllarda kirlilik krize dönüşecek.

‘Iğdır ölüm soluyor’
Bozoğlu kirliliğe ilişkin yaptığı değerlendirmede, Düzce’ye ilişkin, “Geçmiş tükendi, gelecek tehlikede” derken, Iğdır’ın ise ölüm soluduğunu belirtti. “Acil önlemler alınmazsa kitlesel hastalıklar her an baş gösterebilecektir, Türkiye zehir soluyor, acil önlem alınmalı” uyarısında bulunan Bozoğlu, alınacak önlemleri şöyle sıraladı:

“Seçimler nedeniyle kömür dağıtımı arttı, kalitesiz kömür kullanımı teşvik edildi. Yurttaşlara destek doğalgaz ile olmalı. Aksi halde akciğer hastalıkları ve kanserle boğuşan yoksul kitleler oluşacak. Kent merkezine araç girişi kısıtlanmalı. Kent alanlarının imara açılması acilen durdurularak, hava koridorlarının önüne bina yapımı engellenmeli. Kentsel dönüşüm, hava kirliliğini çözme odaklı yürütülmeli.”