Trump eylemcilerin üzerine orduyu gönderebilir mi?

Trump, Beyaz Saray'da yaptığı açıklamada, “Bir kent veya eyalet, sakinlerinin yaşamını ve mülkünü savunmak için gerekli önlemleri almayı reddederse, ABD ordusunu konuşlandırıp sorunu hızla çözeceğim” dedi.

ABD çapında gerçekleşen protesto gösterileri oldukça sert geçti, yer yer yağma olaylarına rastlandı, olaylara müdahale eden kolluk kuvvetleri basın mensupları ve protestoculara karşı güç kullandı; protestocular ise polisle çatıştı. Olayların yayılmasıyla birlikte çeşitli ABD kentlerinde sokağa çıkma yasakları devreye sokuldu.

Trump'ın bu koşullar altında 'Ayaklanma Yasası' olarak bilinen yasayı devreye sokabileceği konuşuluyor. Peki, nedir bu ayaklanma yasası? Eyalet valilerin onayı olmadan uygulanabilir mi?

AYAKLANMA YASASI

Varlığı 1800'lerin başına uzanan 'Ayaklanma Yasası', ABD federal yasası olarak bilinen Posse Comitatus Yasası uygulamalarının üzerindedir. Dolayısıyla başkanın, ABD yasalarının işleyişini engelleyen bir iç ayaklanmayı bastırmak amacıyla ordu güçlerini isyan bölgesine gönderebilmesine olanak tanır.

VALİ ONAYI GEREKLİ Mİ?

Hayır. Teksas Üniversitesi ulusal güvenlik hukuku profesörü Robert Chesney'e göre yasa, başkanın bu tür bir hareket için bir eyalet valisi veya yasama organından onay alması gerekmediğini işaret eden bir formata sahip.

DAHA ÖNCE UYGULANDI MI?

Evet. Ayaklanma Yasası, ABD tarihi boyunca birçok kez uygulandı. Ancak Kongre Araştırma Servisi tarafından hazırlanan bir rapora göre, 1960'larda Siyahlar tarafından yürütülen sivil haklar hareketinden bu yana kullanımına "son derece nadir" rastlandı.

Ayaklanma Yasası en son 1992 yılında, Siyah tır şöförü Rodney King'e karşı orantısız şiddet uygulayan Los Angeles polis merkezinde görevli dört polis memurunun beraat ettirilmesinin ardından başlayan büyük isyan sırasında kullanıldı.