Tonguç Ok’a özgürlük kampanyası

Müebbet hapis cezasıyla 17 yıldır cezaevinde yatan çevirmen Tonguç Ok için “Tonguç Ok’a Özgürlük!” başlığıyla change. org’ta imza kampanyası başlatıldı.

Bu yıl Türkiye Yayıncılar Birliği’nin verdiği Düşünce ve İfade Özgürlüğü Özel Ödülü’ne değer görülen Tonguç Ok, cezaevine girdikten sonra İngilizcesini geliştirmiş, ayrıca İtalyanca, İspanyolca ve Kürtçe öğrenmişti. Hapishanede 17 kitap çeviren Ok için Evrensel Basım Yayın tarafından TBMM Başkanlığı’na gönderilmek üzere başlatılan imza kampanyasının çağrı metininde, Terörle Mücadele Yasası (TMY) sebebiyle, insanların siyasi düşüncelerinden dolayı özel mahkemelerde savaş hukuku yöntemleriyle yargılandığı ve yine TMY kapsamında verilen cezaların infazında da ayrımcılığa maruz kalındığı belirtildi.   

Ok’un da TMY kapsamında bir kez “ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası”na mahkum edildiğinin ve 17 senedir Kandıra F Tipi Hapishanesi’nde yattığının altı çizildi. Çağrı metninde şöyle denildi:

“TMY kapsamına girmeyen cezalara baktığımızda; örneğin Mardin/Mazıdağ’a bağlı Bilge köyünde tam bir katliam yaşanmıştır ve 6’sı çocuk 16’sı kadın toplam 44 kişi yaşamını yitirmiştir. Olayla ilgili yargılama devam etmektedir. Ancak sanıkların tümü en ağır ceza olan 44 defa “ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası” alsalar dahi, bu kişilerin cezası 40 yıl üzerinden infaz edilecektir.
Oysa TMY kapsamındaki cezalarda (öldürmeyle sonuçlanmamış olsa bile), alınacak bir defalık “ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası”nın infazı ömür boyu hapistir.
TMY nedeniyle “ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası”na mahkûm olan diğer hükümlüler gibi Tonguç Ok’un da ölünceye kadar hapiste kalması öngörülmektedir. Bu infaz sistemi insan onuruna, ceza ve infaz hukukunun mantığına aykırı olup idam cezasıyla eş bir uygulamadır. Yani Türkiye’de TMY kapsamında ceza alanlar için idam cezası hâlâ yürürlüktedir.”

Metinde, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi’nin de TMY kapsamındaki “ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası”nın infazı gibi diğer ayrımcı infaz sistemlerini insan haklarına açıkça aykırı bulduğunun altı çizilerek şöyle devam edildi:

“Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 90. maddesi İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi hükümlerinin iç hukuk kuralı gibi uygulanmasını emretmektedir. Keza İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi kararları ve içtihatlarının da iç hukuk içtihatları gibi muamele görmesi gerekir.
Bu nedenle, biz aşağıda imzası bulunanlar;
Türkiye’deki ceza infaz sisteminin değiştirilmesi ve ayrımcılığın kaldırılması için, bu ayrımcılığın başlıca temellerinden olan 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun’un 107/f-16 maddesinin ve TMY’nin 17. maddesinin derhal kaldırılmasını, Tonguç Ok ve diğer siyasi mahkûmların bir an önce serbest bırakılmasını talep ediyoruz.”

Öte yandan, geçen ay TYB Yayınlama Özgürlüğü Komitesi Başkanı Ragıp Zarakolu da Ok için, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’e hitaben bir açık mektup yayınlamış ve Terörle Mücadele Yasası'nın 12 Eylül mirası olduğunu hatırlatarak, Ok’un ve hasta tutuklu ve hükümlülerin serbest bırakılmasını istemişti.

Tonguç Ok, gazetemizin 2-3 Temmuz 2014 günlü sayılarında yayımlanan “Hücrede Koca Bir Dünya” başlıklı söyleşide Celal Üster'in sorularını yanıtlamıştı.