TBMM’de ABD yaptırımlarının kınanmasından saatler önce AKP, Washington’da lobicilik faaliyetlerindeydi

ABD Başkanı Donald Trump’ın giderayak S-400 alımı nedeniyle Türkiye’ye yönelik yaptırımları onaylamasıyla iki ülke arasında ilişkiler yeni bir aşamaya geçti.

ABD ilk kez bir NATO müttefiki ülkeye “ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası (CAATSA)” kapsamında yaptırım uyguladı. Bu yaptırım kararına bir gün sonra TBMM’den iktidarıyla, muhalefetiyle ortak bir bildiriyle tepki geldi. AKP, MHP ile birlikte ortak açıklamaya ana muhalefet partisi CHP ve Millet İttifakı’ndan İYİ Parti de imzalarıyla destek verdi.

Tarih: 14 Aralık 2020... Yaptırımın açıklandığı gün... Türkiye’nin ABD’nin CAATSA yaptırımlarına uğramasından sadece dakikalar sonra ABD’de tartışma yaratacak bir başvuru yaşandı. Ankara, ABD Adalet Bakanlığı’na TUSAŞ Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TAI) adına Washington’da yeni bir lobi şirketinin tutulduğunu bildirdi. TUSAŞ’ın ikinci büyük ortağı (yüzde 45.45) ABD’nin yaptırım uyguladığı Savunma Sanayi Başkanlığı...

MOTOR ABD ŞİRKETİNDEN

Capitol Counsel isimli şirketle yapılan lobicilik anlaşmasının amacı ise “Türkiye’nin Pakistan’a satmaya çalıştığı 30 adet T-129 ATAK helikopterine konan ABD engelinin kaldırılmasını” sağlamak. Türkiye ve Pakistan arasındaki 1.5 milyar dolarlık anlaşma, Türkiye-ABD ilişkilerindeki gerginlikten dolayı gerçekleştirilemiyor. T-129 ATAK helikopterleri Türkiye’de üretilse de helikopterlerin motoru Rolls Royce ve bir ABD şirketi olan Honeywell tarafından üretiliyor. ABD’li şirketlerin ihracat için ABD Federal Devleti’nden izin alma zorunluluğu bulunuyor. ABD’de yaptırım açıklandıktan sonra yapılan başvuruyu CHP ABD Temsilcisi Yurter Özcan Cumhuriyet’e şöyle yorumladı:

“ABD Adalet Bakanlığı’na sunulan belgeler, aylık 25 bin dolar olan lobicilik anlaşmasının 8 Aralık’ta imzalandığını ancak Türkiye’ye yaptırımlar açıklandıktan dakikalar sonra 14 Aralık’ta ABD Adalet Bakanlığı’na bildirildiğini gösteriyor. Satamadığımız 1.5 milyar dolar değerindeki 30 ATAK helikopteri, yanlış dış politikanın maliyetlerine yenisini ekliyor. Sıralayalım... 2.5 milyar dolar: S-400’e ödenen para... 1.5 milyar dolar: F-35’e yatırıp, geri alamadığımız kapora... 12 milyar dolar: F-35 projesinde ortak üreticilik statümüzü kaybetmemizden kaynaklanan Türk savunma sanayiinin gelir kaybı. 1.5 milyar dolar: Motorunu ABD’den alamadığımızdan dolayı Pakistan’a ihraç edemediğimiz ATAK helikopterlerinin geliri... Toplamda 17.5 milyar dolar... AKP hükümeti dış politika meselelerini Türkiye’de bir hamaset aracı olarak kullanırken, Washington’da ise lobiler üzerinden siyaset yapmaya çalışıyor. Bu hataların bedeli ne yazık ki 83 milyon vatandaşa kesiliyor.”

ABD’de lobi şirketleriyle anlaşmalar yapılması yasal. Ülkelerin lobicilik faaliyetleri için ABD’de milyonlarca dolar harcadığı ise bilinen bir durum. 15 Aralık günü Meclis’te muhalefetin desteğiyle “ABD’ye yanlıştan dön” mesajı veren hükümetin bu bildiriden 24 saat önce Washington’daki “lobicilik” girişimi AKP iktidarının dış politikada “zamanlamayı bile beceremediğinin” bir göstergesi olarak okunabilir...