Taksicinin AİHM zaferi

2003 yılında 2 polis memuru, Yasin Böber’i tekme tokat dövüp, elleri kelepçeli olduğu halde ekip otosuna bindirirken sağ bacağının üzerine kapıyı kapatarak kırdı. İstanbul 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nde aynı yıl açılan dava tam 5 yıl sonra kararabağlandı.Mahkeme suçlubulduğu sanık 2 polis memurunu 2’şer ay 15’er gün hapis cezasına çarptırdı. Ancak “Bir daha suç işlemeyecekleri” kanaatiyle Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 231. Maddesi’ni uyguladı ve 5 yıl boyunca hükmün açıklanmasını erteledi.

Habertürk'ün haberine göre taksici Böber, davayı avukatı Metin Florinalı aracılığıyla Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) taşıdı. Başvuruyu inceleyen AİHM de “kötü muamele yasağı”nın ihlal edildiği gerekçesiyle Türkiye’nin Yasin Böber’e 21 bin 500 Euro tazminat ödemesine karar verdi. AİHM 2. Dairesi kararında, 2 polis memurunun cezanın ertelenmesi ve 5 yıl içinde suç işlememeleri halinde cezanın ortadan kaldırılmasını öngören kararı eleştirdi ve “Kötü muamele suçuna karşı kabul edilemez tedbir” olarak nitelendirdi.

AİHM kararında kötü muamele suçuna karşılık verilen cezanın ertelenmesi şöyle değerlendirildi: “Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 231. Maddesi’nin uygulanması bir cezanın tecil edilmesinden çok daha geniş kapsamlı bir etkiye sahiptir. Suçluların cezasız kalmasını, ceza da dahil olmak üzere kötü muamele suçunun tüm hukuki sonuçlarını ortadan kaldırmaktadır.”Kararda hâkimlerin, kötümuamele davalarında “takdir haklarını” kötü muamelenin ağır şekilde cezalandırılmasından yana kullanmadıkları, daha çok işkencenin ortaya çıkardığı sonuçları asgariye indirmeye çalıştıkları vurgulandı.

AİHMkararında “Hâkimlerin kanunsuzeyleme karşı hoşgörüsüz olmaktanziyade, bu eylemlerin sonuçlarının asgariye indirilmesine yönelik takdir yetkisi kullandığı kanaatindedir” dendi.

Suç ertelemeyle ortadan kalkıyor

Böber’in şikâyetini Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne taşıyan Avukat Metin Florinalı, kararı şöyle değerlendirdi: “AİHM açıkça mahkemeye ‘Kötü muamele suçlarında verilen cezada erteleme olmaz’ diyor. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne göre kötü muamele suçtur. Türkiye’de mahkemeler kötü muameleyi cezalandırsa da suçun sonuçlarını ‘erteleme yoluyla’ ortadan kaldırmaya çalışıyor. Hâkimler takdir haklarını kamu görevlilerinden yana kullanmayı tercih ediyor. Aslında erteleme kararıyla kötü muamele yapan sanık cezalandırılmamış oluyor.”