Suudi Arabistan’da servete el konuluyor: 800 milyar dolar

Suudi Arabistan’da cumartesi gecesi “yolsuzlukla mücadele” gerekçesiyle prensler ve eskiyeni bakanlar dahil gözaltına alınanların sayısını New York Times gazetesi yaklaşık 500 olarak verirken dün Reuters haber ajansı operasyonun genişlemesiyle birçok kişinin daha gözaltına alındığını duyurdu. Yeni gözaltına alınanlar arasında 2011’de ölen Savunma Bakanı, Veliaht Prens Sultan bin Abdülaziz’in ailesinden isimler, işadamları ve siyasiler var.

Bütçe açığını kapatmak

“Aslında servet transferi amaçlanıyor” diye yorumlanan operasyonların başlamasından beri dondurulan banka hesaplarının sayısı dün 1700’ü geçti. Daha önce veliahtlık prenslikten azledilen ve ev hapsine konulduğu ileri sürülen Muhammed in Naif’in de banka hesaplarının dondurulduğu söyleniyor.

Wall Street Journal gazetesi, Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Salman’ın (MbS) yönettiği operasyonla 800 milyar dolarlık nakit para ve mal varlığına el konulmasının hedeflendiğini yazdı. Merkez Bankası niteliğindeki Suudi Arap Para Otoritesi’nin başsavcının talebi üzerine tüm zanlılar ve onlarla bağlantılı kişilerin para hesaplarının dondurulduğu açıklamasına yer verilen haberde, bunun devletin boşalan kasasının doldurulmasına yarayacağı belirtildi.

Hükümet yolsuzlukla elde edilen mal varlıklarının devlet malı haline geleceğini açıklarken hükümet bu yolla 800 milyar dolarlık (3 trilyon Suudi riyali) mal varlığına el koyabileceğini hesaplıyor. Hükümete yakın bir kaynak “2-3 milyar riyal toparlayacaklarını hesaplıyorlar, bahsedilen rakamlar bunlar” dedi.

Ancak bu miktarın çoğunun yurtdışında olmasının el koyma çabalarını zorlaştırdığı belirtildi. Yine de 800 milyar doların bir kısmının bile petrol fiyatlarındaki düşüşten kaynaklanan bütçe açıklarını kapatabilmek için, uluslararası piyasalarda 17.5 milyar dolarlık devlet tahvili satarak borçlanan, ayrıca yedek fonlardaki parayı kullanmak zorunda kalan Suudi Arabistan’ın mali durumunu düzeltmesine yeteceğine dikkat çekildi. Önde gelen politik risk danışmanlığı firmalarından Eurasia Group’un dolaştırdığı notta MbS’nin “ekonominin performansını düzeltmek, devasa yatırım planlarını finanse etmek için paraya ihtiyacı olduğunun” altı çizildi, gözaltına alınmak istemeyen kraliyet üyeleri ve iş adamlarıyla anlaşmalar yapılabileceği belirtildi.

ABD: Adil, şeffaf olmalı

New York Times, kraliyet ailesiyle devletin içiçe geçtiği Suudi Arabistan’da yolsuzluğun çok yaygın olduğunu, “yolsuzlukla mücadele” soruşturmalarının sadece MbS’nin seçtiği kişilere dokunduğunu, Salmanların işlerinin ise yasal addedildiğini yazdı.

ABD Dışişleri Sözcüsü Heather Nauert, Suudi Arabistan’da gözaltıların “adil ve şeffaf” yapılması gerektiğini söyledi. Suudi yetkililerle “yakın ilişki” vurgusu yapan Nauert, Riyad- Tahran gerilimi için “Çok yakından ve dikkatlice takip ediyoruz. Suudi Arabistan’la uzun zamana dayanan bir ilişkimiz var” diye konuştu.