Suriye için B planı

Suriye’de ABD-Rus yapımı ateşkesin yürürlüğe girdiği 27 Şubat’ın hemen öncesinde, Washington ve bölgedeki müttefiklerinin istihbarat şefleri, Ortadoğu’daki gizli bir toplantıda bir araya geldi. Türkiye ve Suudi Arabistan’ın başını çektiği Esad karşıtı koalisyon, Suriye’deki ‘ılımlı muhaliflere’ omuzdan ateşlenen uçaksavar füzeler verilmesi için bastırdı. ‘Manpad’ olarak bilinen sistem, ABD Başkanı Barack Obama’nın kırmızı çizgisiydi.

CIA söz verdi

Sıkı pazarlık yapan Amerikan İstihbarat Teşkilatı (CIA), müttefiklerini ‘B planına’ ikna etti: Ateşkesin çökmesi halinde, ‘ılımlı’ isyancılara gönderilecek güçlü silah sistemlerinin listesi hazırlandı. Wall Street Journal gazetesinden Adam Entous’un, ABD’li ve Ortadoğulu yetkililere dayandırdığı habere göre, CIA gizli toplantılarda müttefiklerine “Suriye’deki ılımlı muhalefete desteklerini genişletmelerine onay verileceği” yönünde ön garantiler verdi.

İkna olmadılar

‘Gayrimeşru’ yollardan isyancıların eline geçen sınırlı sayıdaki Manpad’lara yenilerinin eklenmesine ise, teröristlerin eline geçebilecekleri ve sivil uçaklara karşı kullanılabilecekleri gerekçesiyle karşı çıktı. Ankara ve Riyad “füzeleri kurcalayarak batarya sürelerini sınırlandırmak” ya da “coğrafi sensörlerle belirli bölgeler dışında çalışmalarını engellemek” gibi tedbirler önerse de Washington ikna olmadı. Onun yerine yayılma riski daha düşük olan, Sovyet döneminden kalma uçaksavar füze sistemlerini önerdi.

Koalisyon üyelerinin genel hatlarında uzlaştığı B planında yer alan nihai silah listesi, Suriye ordusu ve müttefiklerine hazırlanma şansı tanınmasın diye açıklanmıyor. Beyaz Saray da listeyi henüz onaylamadı. Yetkililere göre ABD, müttefiklerine yeni planın “yalnızca ateşkesin ve kalıcı barış hedefli siyasi çözüm sürecinin -yani A planının- çökmesi ve topyekûn çatışmalara dönülmesi halinde” devreye gireceği mesajını verdi. Rusya’ya ise “Savaşa dönülürse hamileri isyancılara desteğini ikiye, üçe katlayacak. Suriye’ye çok daha ölümcül silahlar gönderilecek” uyarısı yapıldı.

Ankara’ya engel

Habere göre Obama yönetimi böylece bir taşla iki kuş vurdu: Hem Suriye krizindeki karşıtlarına karşı caydırıcılığını artırdı, hem de Ankara ve Riyad’ın “kendi başlarına bir şeylere girişmesini” engelleme yönünde yol kat etti.