Sünnilere tam saha pres

ABD Başkanı Barack Obama, Irak’ta “kapsayıcı hükümetin” ardından Irak Şam İslam Devleti’yle (IŞİD) savaşta dikkatini Ortadoğu’daki Sünni devletlere çevirdi. Obama, 11 Eylül’ün yıldönümünde bugün, IŞİD’e karşı küresel stratejisini ilan ederken, üst düzey ekibini Sünni devletlerini sürece katmak için seferber etti. ABD, Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde yapılacak zirvede bölge ülkelerinin aşırılıkçı terörle mesafe koymalarını sağlayarak IŞİD’le küresel mücadeleye katmaya çalışacak.

‘Sorunları İran değil...’

Obama geçen haftaki NATO zirvesinde “Özellikle Sünni çoğunluklu Arap devletlerin IŞİD’in aşırılıkçı nihilizmini reddederek ve İslamla alakası olmadığını belirterek aktif savaşta katılmaları kritik önemde” demişti. ABD Başkanı, önceki gün NBC’deki söyleşisinde de Sünni ülkeleri kast ederek, “Onlar da müdahil olmalı. Sadece Suudi Arabistan değil, Ürdün, BAE ve Türkiye’deki ortaklarımız. Bu onların bölgesi. IŞİD onlara bizden daha çok doğrudan tehdit oluşturuyor” dedi. Sünni ülkelerin sorununun İran olmadığını, yaşananların basit bir Sünni-Şii meselesi de olmadığını belirten Obama’nın, “Bugün bu ülkelerin karşı karşıya kaldığı en büyük tehdit IŞİD tarafından temsil edilen Sünni aşırılık” değerlendirmesi dikkat çekti.

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin öncülük edeceği Cidde zirvesi için Suudi resmi haber ajansı, “Toplantı bölgedeki terörizm konusu ve arkasındaki aşırı örgütleri ele alacak ve yanıtlar arayacak” diye duyurdu. Katılımcılar Irak, Mısır, Türkiye, Ürdün’ün yanı sıra Körfez İşbirliği Konseyi’nin altı üyesi; Bahreyn, BAE, Kuveyt, Umman ve Katar, yani tümüyle Sünni yönetim ağırlıklı ülkeler. Lübnan’ın da katılması bekleniyor. Arap Birliği’nin 22 üye ülkesi de IŞİD ile mücadele için siyasi, savunma, güvenlik ve yasal önlemlerde uzlaştı. Ancak ABD askeri eylemi özellikle desteklenmedi. Obama, Irak’taki ABD hava saldırılarına Körfez’in de askeri eylemle katılması, ılımlı Sünniler üzerinde de nüfuzlarını kullanmalarını bekliyor. Ancak gözlemciler, Suriye’de radikal Sünni unsurları destekleyen Körfez’in işbirliğinin “kolay olmayacağını” belirtiyor. IŞİD’i tehdit görseler de Obama’dan Suriye’de Beşşar Esad’a karşı harekete geçme talepleri olacağı belirtiliyor. ABD, IŞİD tehdidine karşı Şam yönetimiyle çalışmayı dışlamışken, Obama’nın “yaratılması fanteziydi” itirafına rağmen “ılımlı muhaliflerin” desteklenmesini benimsedi. Bu çerçevedeABD Kongresi’ni yeni stratejiye dair bilgilendiren Obama, “muhaliflere” 500 milyon dolarlık “ölümcül silah yardımı”nı onaylatmak istiyor.

ABD Başkanı ayrıca dönem başkanlığı vesilesiyle 24 Eylül’de BM Güvenlik Konseyi’nin Irak ve Suriye’deki yabancı savaşçılarla ilgili oturumuna başkanlık edecek. Ve ülkeleri bağlayıcı bir BM tasarısı gündeme taşınacak.