Soma’da ayrımcılık

301 işçinin yaşamını yitirdiği Soma’daki maden faciasının ardından kentte incelemeler yapan İzmir Halk Sağlığı Müdürlüğü’nün, yaşamını yitirenlerin aileleriyle ilgili raporunda çocuklarını imam hatip liselerinde okutanların isimlerinin yanına sağlık, gelir durumu gibi bilgilerin yanı sıra “Çocuğu İHL (imam hatip lisesi) öğrencisi” not düşmesi dikkat çekti. İlçe ve köylerinde yapılan incelemeler sonrasında hazırlanan raporlarda, yardımların yoğunluğu nedeniyle çocukların “meyve sularını patlatıp oyun oynar hale geldikleri, çikolataları bir ısırık alıp yerlere attıkları”, avukatların ise köylüleri yanlış yönlendirmeye çalıştıkları ifade edildi.

Soma’daki facianın ardından İzmir Halk Sağlığı Müdürlüğü diğer ilçelerle birlikte, faciada yaşamını yitiren Kınık ilçesine bağlı madencilerin durumunu incelemek üzere Kınık Kriz Masası oluşturdu. Masa, 53 madencinin aileleriyle görüşerek günlük raporlar hazırladı. Faaliyet raporlarında, yaşamını yitiren madencilerin sosyal yaşamlarıyla ilgili genel değerlendirme notlarından bazıları şöyle:

* Yaşlı babaannesi var, kredi borcu var.

* Hanımı, guatırdan ameliyat oldu, annesi yardıma muhtaç.

* Annesine bakıyor, annesi mağdur.

* 3 çocuğu var. 7,10, 13 yaşlarında. 13 yaşında olan oğlu talesemi hastası. Tedavi görüyor. Gelirleri yok. Talesemi tedavisi yardımı gerekiyor.

* Ailesi yardıma muhtaç. Anne babasının sosyal güvencesi yok. Gelirleri yok. Anne ve baba tansiyon hastası.

* Babası diyalize giriyor. Kaza olduğu gün eşi doğum için hastaneye yatırıldı. 15 Mayıs’ta doğum yaptı. Halen Bergama Devlet Hastanesi’nde yatışı bulunuyor. Erkek çocuk dünyaya getirdi.

* Babası felçli, annesinin 3 aylık bebeği var. 2 çocuğu ortaöğretimde, 1 çocuğu Balıkesir’de üniversite öğrencisi.

* 2 çocuğu İzmir İHL öğrencisi, 1 çocuğu Soma Kız Meslek Lisesi’nde öğrenci.

* 2 çocuğu İzmir İHL öğrenci.

* 20 yaşındaki çocuğu Kütahya’da üniversite öğrencisi. Eşi, safra ameliyatı olmuş, iyileşmemiş.

‘Meyve suları ve çikolatalar ziyan olmuş!’

Kriz masasından bir başka grubun 17-18 Mayıs tarihleri arasında Kınık’ta yaptıkları incelemelerin ardından hazırlanan bilgi notunda ise, özellikle ölümlerin çok olduğu köylerden Elmadere’de dışarıdan gelen ziyaretçilerin etkisiyle cenaze yakınlarının yaslarını tam olarak yaşayamadıkları, sürekli taciz ve rahatsızlık bulunduğu ve “kışkırtılmaya çalışıldıkları” belirtildi. Kınık Kaymakamlığı’nın girişimleri ile köyde her öğünde yemek dağıtımı yapıldığı belirtilen notta, köyün çocuklarıyla ilgili bir saptama dikkat çekti. Onca acının yaşandığı köyde, uzmanlar çocuklarla ilgili şu saptamaları yaptı:

“Yardımlar oldukça fazla ve yoğun bir şekilde gelip, kargaşa mevcuttur. Çocuklar meyve sularını yerlere atıp üzerine basarak patlatıp oyun oynar hale gelmiştir. Çikolatalardan bir ısırık alıp yerlere atmaktadırlar. Bir çok farklı grup köye gelmekte, provakatif çalışmalar yapmaktadır.”

‘Avukatlar yanlış yönlendiriyor’

Olayın ardından köye çok sayıda avukatın da geldiği belirtilen notta, bu avukatların cenaze yakınlarından “iş takibi için vekâlet alma çabasında oldukları” ifade edildi. Raporda, “Ek olarak da vefat nedeni olarak yazılan tanılar üzerinden yorum yaparak tazminat verilmemesi için bu tür ölüm edenleri yazıldığı şeklinde vatandaşlarımızı yanlış yönlendirme çabasındadırlar” denildi.