Soçi’de Suriye zirvesi... Garantörler bir araya gelecek

ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ortak Suriye açıklamasının ardından diplomasi hızlandı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Putin’le 10 gün içinde ikinci kez bir araya gelecek. Erdoğan’ın 22 Kasım’da Putin’le yine Soçi’de buluşmasına bu kez İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin de katılmasıyla üçlü Suriye zirvesi yapılacak. Böylece Putin’le bu yıl 13 kez telefonda, 6 kez yüz yüze görüşecek olan Erdoğan, geçen ay da Tahran’da Ruhani’ye konuk olmuştu.

Suriye’de “gerilimi azaltma” bölgeleri kuran Astana sürecinin üç garantör ülkesi Rusya, İran, Türkiye’nin gelecek çarşamba yapacağı üçlü zirve, aralarında bugüne değinki en üst düzey görüşme olacak. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın zirveye ilişkin şunları söyledi: “Astana toplantıları sonucunda Suriye’de şiddetin azaltılması yönünde sağlanan ilerlemeler ve tesis edilen gerilimi azaltma bölgelerindeki faaliyetler değerlendirilecek, insani yardımların ulaştırılması ve Suriye’de siyasi çözüm yönünde 2254 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararı çerçevesindeki Cenevre sürecine üç garantör ülke tarafından yapılabilecek katkılar ele alınacak."

YPG gerilimi

Suriye savaşında muhalifleri destekleyen Erdoğan ile İran gibi Suriye hükümetini destekleyen Putin arasındaki en önemli anlaşmazlık konusu şimdiki halde Kürtler. Rusya, Suriye’nin siyasi geleceğinin şekillendirilmesinde tüm etnik gruplar arasında diyalog amacıyla 18 Kasım için planladığı konferansa Suriyeli Kürtlerden oluşan üç grup -Demokratik Birlik Partisi (PYD), Suriye Kürdistan Demokrat Partisi, Suriye Kürt Ulusal Konseyi’nidavet etmişti. PYD/YPG’yi terör örgütü kabul eden Ankara’nın buna tepkisinin ardından tarihinin netleşmediği açıklanan konferansın üçlü zirvede gündeme gelmesi bekleniyor.

‘İran’ı tecrite karşıyız’

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da TBMM’de bakanlığının bütçesiyle ilgili görüşmelerde İran’la bazı görüş ayrılıklarına rağmen tecrit edilmesine karşı olduklarını, Rusya’yla bazı görüş ayrılıklarının işbirliğine engel olmadığını söyledi. “Rusya ile ilişkilerimiz normalleşti, artık kriz öncesi kriz sonrası demeye gerek yok. Şimdi daha ileriye nasıl götürebiliriz, bölgesel işbirliğimizi nasıl güçlendiririz, bunun çabası içindeyiz” diyen Çavuşoğlu “ABD ile sorunlu bir dönem yaşadığımız sır değil” ifadesini de kullandı.

ABD’ye IŞİD tepkisi

Çavuşoğlu, ABD’nin YPG’ye verdiği silahları PKK’nin Türkiye’de kullandığını ve ABD ile YPG’nin Rakka’dan IŞİD liderlerinin kaçmasına izin verdiğine dair BBC’nin haberini hatırlattı. “Gördük ki, YPG, IŞİD’le mücadele için değil, buraları ele geçirmek için çaba sarf ediyor; IŞİD’le yakın işbirliği içindeler” dedi.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD ile IŞİD’in anlaşma yaptığına dair ellerinde bir kanıt bulunmadığını, ama bunun soruşturulması gerektiğini, ayrıca koalisyonun Rusya ile Suriye güçlerinin IŞİD’e yönelik operasyonlarını engellediğini söyledi.

IŞİD’in elindeki son bölge olan Elbu Kemal’i bir ay önce alan, ama militanların sıkı direnişiyle karşılaşan Suriye hükümet güçleri Irak sınırındaki kasabaya dün yeniden girdi. Rusya da Elbu Kemal’deki IŞİD mevzilerine ağır bombardıman düzenliyor.