‘Saray istediği profesörü rektör atasın’

Hükümetin eğitim politikalarında belirleyici olan Milli Eğitim Bakanlığı’nda yetkili sendika unvanını taşıyan Eğitim Bir Sen, YÖK Yasası’na ilişkin önerilerini bir raporda sıraladı.

Raporda yer alan önerilerden dikkat çekenler şöyle:

Yeni anayasa gecikecek, YÖK maddeleri kaldırılsın: Yeni anayasa sürecinin yapımı ve kabulünün uzun bir zaman dilimine yayılma ihtilaminin belirdiği mevcut durumda ivedilikle 1982 Anayasasının yükseköğretim kurumları ile yükseköğretim üst kuruluşlarını düzenleyen maddeleri yürürlükten kaldırılmalı. Yükseköğretimin ve yükseköğretim kurum ve kuruluşlarının, kuruluş işleyiş ve çalışma usul ve esaslarının kanunla düzenleneceği şeklinde temel hak ve hürriyetleri tanımlayan ve güvenceye alan bir düzenleme yapılmalıdır. Temel Yasa niteliğinde bir Yükseköğretim Yasası çıkarılmalıdır.

Rektörün yetkisi sınırsız: 2547 sayılı kanunun kurgusu içinde rektörün yetkilerinin sınırının belirsiz bırakılmış olması, rektörlük makamını üniversitenin yönetiminde başat konuma yükseltmiştir. Ancak rektör belirleme sisteminin belirli ilkelere bağlı olmaması, iç çekişmeler ve bölünmelerle kurumu zayıflatmakta, üniversiteleri kendi iç sorunlarına dahi çözüm üretemez konuma getirmiş bulunmaktadır.

Seçim kaldırılmalı: Rektör adaylarının seçimle belirlenme usulü kaldırılmalı, yasada belirlenmiş genel ve özel şartları taşıyan kişiler arasından doğrudan belirli bir süre için atama yapılmalıdır.
Halkoyuyla seçilen Cumhurbaşkanı atasın: Halk iradesinin kamu kaynağı ile finanse edilen yükseköğretim kurumlarının yönetimine yansıması açısından halkoyuyla seçilmiş olmak kaydıyla cumhurbaşkanına atama yetkisinin verilmesi yerindedir.

5 kişi arasından....: Üniversite yönetim kurulu tarafından en az 3 yıl süreyle o üniversitede fiilen görev yapan ve profesör unvanına sahip kişiler arasından aday gösterilecek 5 kişi arasından Cumhurbaşkanınca atama yapılmalı.

Cumhurbaşkanı beğenmezse doğrudan: Cumhurbaşkanınca 5 profesör adayın uygun görülmemesi durukunda herhangi bir üniversitede görev yapan profesör unvanına sahip ve en az 3 yıldır bu unvanda çalışan kişiler arasından doğrudan Cumuhrbaşkanınca atama yapılmalıdır.

Saray azledebilsin: Rektörün görev süresi 4 yıl olmalı, en çok iki dönem için görev yapabilmeledir. Rektör, gerekçesi açıkça belirtilmek, objektif ve sorgulanabilir kritirlere bağlı kalınmak suretiyle Cumhurbaşkanınca görevden alınabilmelidir.