Saldırıya uğrayan heykellerin izini sürüyor

 

Saldırı gerekçelerinden bir diğeri ise çıplaklık. Edremit'in "Sarıkız" heykelinin göğüsleri; Gelas Kessidis'in Edirne'de yer alan "İnce Vücutlu Kadın" heykelinin müstehcen bulunması; müstehcen bulunduğu için Yıldız Parkı'na sürülen "Güzel İstanbul" heykelinin etrafına dikilen bitkilerle kapatılmaya çalışılması... Şentürk, özellikle çıplak kadın heykellerinin bu kadar saldırıya maruz bırakılmasını şöyle değerlendiriyor: "Kadına yönelik, toplumda olduğu kadar, heykele saldırı da çok fazla.  Maalesef kötü bir paralellik bu. Çok gariptir ki söylediğiniz heykeller gibi, kitapta bulunan birçok heykel 2000’li yıllara kadar müstehcen ya da rahatsız edici değil. Uzun zamandır yerinde duran rahatsız etmeyen bir heykel, bir anda müstehcen ve toplum ahlakını bozan heykele dönüşüyor insanlarında gözünde. Benzer nedenlerle depolara kaldırılmış olan ya da çalınmış olan heykeller geri gelmediği sürece toplum buna alışmayacak ve her seferinde yenisinin de kaldırılmasını isteyecek."

 

 

Çalışmanın Proje Danışmanlığını üstlenen ve kitabın "Faili Meçhul Seri Cinayetler Çetelesi" başlıklı sunuş yazısını yazmış olan mimar Nevzat Sayın ise, heykellerin maruz kaldığı şiddete dair şunları söylüyor: "Heykel hiç bir zaman kamusal olarak benimsenmiş bir şey olmamış. Saldırılmadığında da bu böyle... İyisinin az olduğu bir sanat üretimi, iyisinin az olduğu bir anıt üretimi var. Bence bu da benimsenmemesini desteklemiş. Krippel'in İstanbul, Sarayburnu'ndaki Atatürk heykeli dışında neredeyse iyi bir Atatürk heykeli bile yok. Saldırıların nedeni iyi bir heykel olmamaları değil şüphesiz. Putlaştırmayla ilgili bir tepkiselliği araç olarak kullanıyorlar. Gericilerin üzerinde anlaşmaya vardıkları konulardan biri bu."

 

Kırkağaç'taki kavun heykeli, Kaman'daki ceviz heykeli, Tavşanlı'daki leblebi heykeli, Erzurum'daki oltu taşından tespih heykeli, İnegöl'deki köfte heykeli,Konya-Afyonkarahisar yolundaki Nasreddin Hoca heykeli, Kızılcahamam'daki bazlama 'heykel'i... Nevzat Sayın, son yıllarda şehir meydanlarına yerleştirilen bu objelerin dönüşümünü ise şu sözlerle değerlendiriyor: İyileri yapılabilseydi bir yöreyi heykelle ifade etmek hiç fena olmazdı ama bu da iyisi olmayan bir konu. Çünkü sanatın dolayımlayarak anlatması ve kendi dilinde ifade etmesi yerine doğrudan ve abartılı bir anlatımla yapıldığında kaba saba, gülünç nesneler çıkıyor ortaya. Bulundukları şehrin anlamlı geçmişini korumayı beceremeyenlerden ne beklenebilir ki? Şehirleri anlamsız bir gecekondu yığınına dönüştürenler elbirliğiyle bu kötülüğün üzerine bir de tüy dikmeden duramazlar elbette...bence bütün şehirler için bir tüy heykeli çok anlamlı olabilirdi..."