‘Sakıncalı’ konular, aile içinde bile konuşulamıyor... Kutuplaşıyoruz!

İstanbul Bilgi Üniversitesi Göç Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi’nce yapılan “Türkiye’de Kutuplaşmanın Boyutları” başlıklı araştırmanın sonuçları açıklandı. Türkiye’nin 16 ilinde yaşayan 2 bin 4 kişiyle ve İstanbul’daki AKP, CHP, HDP, MHP taraftarıyla yapılan araştırma, tüm parti taraftarlarının “ötekisi”nin HDP taraftarları olduğunu, “sakıncalı bulunan konular”ın aile ve arkadaşlar arasında bile konuşulamadığını, herkesin kendi takip ettiği medyayı tarafsız bulduğunu ve toplumun en çok “Suriyelilerin evlerine dönmesi” konusunda uzlaştığını ortaya koyuyor.

Araştırmaya göre, katılımcıların kendilerini en yakın hissettikleri siyasi parti, yüzde 43 oranıyla AKP. İkinci sırayı yüzde 21.5 ile CHP, üçüncü sırayı 11.5 ile MHP alıyor. HDP taraftarları, diğer tüm parti taraflarlarınca “en uzak hissedilen parti taraftarı” olarak tanımlanıyor. Araştırmaya katılanlar arasında en fazla dışlandığını düşünen parti taraftarlarının da HDP’liler olduğu görülüyor. HDP taraftarlarının yüzde 43’ü karakollarda, yüzde 35’i devlet dairelerinde, yüzde 31’i iş başvurularında kendilerine kötü davranıldığını düşünüyor. Parti taraftarları, diğer parti taraftarları ile kendilerini karşılaştırdıklarında, kendilerini ahlaki olarak daha üstün görüyor.

Katılımcıların, “ülkesi yararına çalışan”, “vatansever”, “onurlu”, “zeki”, “cömert”, “açık fikirli” gibi sıfatların tamamını kendi parti taraftarlarına atfettiği görülüyor. Buna karşılık, diğer parti taraftarlarının özellikleri ise “kötü sıfatlar” ile tanımlanıyor. “Ülkeye tehdit oluşturan”, “bencil”, “iki yüzlü”, “zalim”; bu sıfatlardan bazıları. Siyasi kutuplaşmanın önemli göstergelerinden biri de, parti taraftarlarının diğer parti taraftarlarına karşı hissettikleri mesafe. Araştırma sonuçlarına göre, katılımcıların yüzde 79’u kızlarının en uzak hissettikleri partinin taraftarlarından biriyle evlenmesini istemiyor. Yüzde 74’ü o partinin taraftarlarıyla iş yapmak, yüzde 68’i de çocuklarının o partinin taraftarlarından birinin çocuğuyla oynamasını istemediğini belirtiyor. Katılımcıların yüzde 64’ü, “OHAL uygulaması hakkında bir tartışmaya” aileleriyle yedikleri bir yemekte katılabileceğini söylüyor. Arkadaşlarıyla yedikleri bir yemekte bu tartışmaya katılacağını söyleyenlerin oranı ise yüzde 57. Mahalle toplantısında bu konuyu tartışacaklarını söyleyenlerin oranı yüzde 45 iken, Facebook ve Twitter’da tartışabileceklerini söyleyenlerin oranı ise yüzde 25. Bu oranlar, katılımcıların, “sakıncalı bulunan konuları” aile ve arkadaşlar arasında bile konuşmaktan çekindiğini gösteriyor. Araştırma, herkesin kendi takip ettiği medyayı tarafsız bulduğunu gösteriyor. CHP taraftarları, Halk TV, Fox TV, CNN Türk ve Cumhuriyet’i tarafsız bulurken; AKP taraftarları, A Haber, Sabah, Yeniçağ ve TRT 1’in tarafsız olduğunu düşünüyor.

Terör ve ekonomik kriz endişesi

Gelecekle ilgili kaygılarda ise ortaklaşma söz konusu. Katılımcıların yüzde 90’ı terör saldırısı olmasından, yüzde 51’i ekonomik kriz çıkmasından endişeleniyor. Katılımcılara göre, Türkiye’nin en önemli sorunu işsizlik. Buna karşın “Ülkemizin durumu iyiye gidiyor” diyenlerin oranı ise yüzde 48. “Suriyelilerin evlerine dönmesi” ortaklığın en geniş görüldüğü konu. “Suriyeliler evlerine gönderilmeli mi?” sorusuna “Evet” yanıtı veren AKP’lilerin oranı yüzde 83.2, CHP’lilerin yüzde 92.8, HDP’lilerin yüzde 75, MHP’lilerin ise yüzde 88. Amerika Birleşik Devletleri, tüm katılımcılara göre en büyük tehdit. “Avrupalı devletler, Türkiye’yi parçalamak istiyor” görüşüne katılanların oranı da yüzde 87.