Reçetesini arayan ülke

Yunanistan, 5 yılı aşan ekonomik krizi artık aşabilmek için bugün tarihi referandumuna gidiyor. “Evet” ve “hayır” arasında bölünen ülke, çıkacak sonuca göre ya Yunan para birimi drahmiye dönecek, ya Avro bölgesinde kalmaya devam edecek veya AB ile yeni pazarlık kapısını aralayacak.

Ülkedeki parasızlık kamuoyu şirketlerini de çaresiz bıraktığı için yayımlanan anketler halk tarafından inandırıcı bulunmuyor. Medyanın, sermayenin etkisinde olması nedeniyle de yayınlara güvenilmiyor. Bu koşullar altında önceki akşam iki grup da son mitinglerini yaptı. Her iki tarafın da hem çocukları, hem gelecekleri, hem de ülkeleri için göz yaşı döktüğü o mitinglerden izlenimler:

‘Evet’çilerin AB bayrağı

“Evet” dediklerini açıklamalarına karşın partilerin katılmadığı miting Zapyon’da yapıldı. Potami ile birlikte Yeni Demokrasi, Pasok’çular kadar, son seçimlerde Syriza’ya oy vermiş kişiler de oradaydı. En sık rastlanan şey ise ‘Evet’çilere dağıtılan AB bayraklarıydı. Meydan hınca hınç değildi. Alanda ise en sık atılan slogan, “Biz Avrupalıyız, geleceğimiz Avrupa’da” oldu. Meydanın konuşmacısı ise partiler değil, Atina Belediye Başkanıydı.

‘Evet’çiler arasında bir meslektaş buldum. Neden ‘evet’ diye sorduğumda ağlayarak yanıt verdi:

“Çünkü benim 6 yaşında bir oğlum var. Onun için AB’nin ne demek olduğunu ben çok iyi biliyorum ama o veya bunun acısını çekecek olan çocuklar bilmiyor.”

‘Hayır’cılar isyanda

Çoğu genç, çoğu işsiz, ama eğlenmekten ve isyankârlığından vazgeçmeyen, Hayır’cılar Atina’nın Sintagma meydanını hınca hınç doldurdu. Özel harekâtçılar, girmelerine izin olmayan alandaydı ve kullanılması yasaklanan göz yaşartıcı bomba da bu sırada patladı. Çipras, sahneye çıktığında meydan ‘Hayır’ sesleriyle inliyordu. Çipras, ‘biz’ vurgusu yaptı ve “Sonuç ne olursa olsun pazartesi günü biz kazanacağız” dedi.

Çipras’a destek veren sanatçıların, devrim marşlarından Nâzım’ın dizeleriyle süslenmiş besteleri söylemesi gözyaşlarını da getirdi. 30’larında Odine: “Çünkü kalbime dokundu. Çünkü ‘biz’ dedi ve ben ‘hayır’ diyen arkadaşlarımla beraber yine ülkem için en iyisini isteyeceğim.”

Yunanistan'a bugün halka sorulan soru

Bugün yapılacak tarihi referandumda Yunan halkına sorulan soru şöyle:

“Avrupa Komisyonu, Avrupa Merkez Bankası ve IMf tarafından 25/6/2015 tarihli Eurogroup toplantısında önerdikleri iki bölümden oluşan ama yekpare olan anlaşma tasarısı kabul edilmeli mi?

Birinci metin, “Halihazırdaki Programın reform için tamamlanması ve Ötesi” başlığını ve ikinci metin de “Borcun sürdürülebilirliği ile ilgili ön çalışma” başlığını taşımaktadır. ” (Tırnak içindeki bu başlıkların ingilizcesi de metinde yer alıyor)

Ülkemiz vatandaşlarından üç kurumun önerdiği tasarıyı reddedenler HAYIR,

Ülkemiz vatandaşlarından üç kurumun önerdiği tasarıyı onaylayanlar EVET olarak belirtmelidir”.

Sonuca göre olası seçenekler

Referandum sonucuna göre; hükümetin devamı, hükümetin istifası, yeni bir koalisyon, tüm partilerden oluşacak milli mutabakat hükümeti kurulması ya da hemen seçime gidilmesinden ucu darbeye dek uzanan birçok seçenek masada. En küçük ihtimal ise çılgın savunma bakanına karşın darbe! Yunan halkı, askeri hâkimiyeti çoktan geride bırakmış.

Liberaki: Yuvarlanamadan tutmak çok daha kolay

Yunanistan’ın yeni siyasi oluşumlarından POTAMİ’den milletvekili Antigoni Liberaki, Çipras ve kabinesine öfkeli: “Taktik olarak referanduma gittiler, şantaj yaptılar. Herkes biliyor ki para gönderen Avrupa Merkez Bankasıydı. Syriza, ülke yerine partilerini birlikte tutmayı tercih etti. Sonuç ‘evet’ olursa seçime gidilmemeli. Müzakere etmeyi bilenlerden oluşan yeni bir koalisyon kurulmalı. Birini düşmeden tutmak, yuvarlanırken tutmaktan çok daha kolay.”

Liberaki, Çipras’ın referandum sonucuna göre istifa edebileceği iddialarına “Son günlerde bu söylemini yumuşattı. Bu iyi birşey” tepkisini verirken, seçimlere gidilmesine de karşı.

POTAMİ’nin yeniden Syriza ile koalisyon olasılığına kapı aralayan Liberaki, IMF’den borç alan iki ülke arasında Zimbabve ve Yunanistan’ın olduğunu vurgularken Syriza’yı ülke yönetmeyi bilmeyen isimlerle hareket etmekle suçluyor. Restleşme öncesinde POTAMİ’den AB’ye yapılan ziyaretin ise gizli olmadığını vurguluyor. Sandıktan ‘Hayır’ çıkması halinde ise pazartesi günü bankaların 60 Avro dahi veremeyeceği görüşünde...

Kranitiotis: Türkiye, ‘Hayır’ı destekliyor

Yunanistan’dan zorla çıkartıldığı için bir zamanlar Abdullah Öcalan’ın avukatlığını yapan, yıllardır Yeni Demokrasi’nin başkanı Antonis Samaras’ın danışmanı olan Failos Kranitiotis’e göre ‘Hayır’ın kazanması Yunanistan için bir ‘felaket’ demek: “İşte bu yüzden Türkiye konsolosu da Gümülcine’de ‘Hayır’a destek verin çağrısı yapıyor, müslümanları ‘Hayır’ oyu vermeye teşvik ediyor. Çünkü ‘Hayır’ oyu Yunanistan’ı AB dışına çıkartacak bu da Türkiye’nin elini güçlendirecek. Bu Türkiye’nin Yunanistan’a karşı kullandığı yeni bir silahtır.” Kranitiotis, Merkez Bankası’nın sadece yarına dek para verebileceğini söylerken “Çipras, Fidel Castro değil” dedi.