Petroldeki uzlaşma Türkiye’yi vuracak

OPEC üyesi ülkeler dün Viyana’da gerçekleştirilen toplantıda üretimin kısılması konusunda uzlaşırken bu uzlaşma Türkiye ekonomisine çifte darbe vuracak. Hem Amerikan Merkez Bankası Fed’in aralıkta faiz artırımının kesinleşmesiyle doların daha da güçleneceği beklentisi, hem de petrol arzının kısıtlanması ile varil fiyatlarındaki yükseliş Türkiye’nin ödeyeceği petrol faturasını iyice şişirecek. Uzmanlar petrolün 60 dolara tırmanması halinde cari açığın 36 milyar dolara kadar yükseleceğini belirtirken, Orta Vadeli Program’daki 2017 yılı için öngörülen yüzde 6’lık enflasyon hedefinin tutması da şimdiden zor görünüyor.

Dolar 3.43’ü aştı

ABD’de artan kaya petrolü arzı karşısında pazardaki ağırlığını korumak isteyen Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün (OPEC) ‘üretime devam’ kararı ile petrol 2014’ten bu yana yüzde 55 ucuzladı. Bu durum, OPEC üyelerinin ekonomisini darboğaza sokarken, üretimin kısılması gündeme gelmişti. Dün Viyana’da toplanan OPEC üyeleri arzın günde 1,2 milyon varil kısılmasında anlaşırken Brent petrolün varili de 51 dolara kadar yükseldi. OPEC’in kararı sonrası dolar TL de 3.40’dan 3.43 seviyesine kadar çıktı.

TL üzerindeki baskı artacak

Destek Yatırım Araştırma Uzmanı Kutay Gözgör, petrol fiyatlarındaki gerilemenin finansal piyasalarda oynaklığın yükselmesine neden olduğuna işaret ederek şu tespitlerde bulundu: “Petrol fiyatlarının hızlı gerilemesi küresel olarak gelişmiş ülkelerin enflasyon oranlarını hızlıca düşürerek merkez bankalarını zora sokuyor. Aynı zamanda tüm geliri petrole bağlı olan Nijerya, Venezüella gibi ülkeler düşük petrol fiyatlarından olumsuz etkileniyor. Petrol fiyatlarının düşmesinin temel nedeni, küresel arz fazlası. Arz fazlasının nedeni ise ABD başta olmak üzere Rusya ve Kanada gibi OPEC dışı ülkelerin rekor üretimi. Şimdi sağlanan uzlaşma ile petrol fiyatları 53-60 dolara gidebilir. Bu da Türkiye’nin enerji maliyetini yükseleceği için cari açığın ve yurtiçinde benzin pompa fiyatlarının artmasına neden olacak. Petrol fiyatlarının 60 dolara çıkması cari açığın diğer kalemler önemli ölçüde değişmediği sürece 36 milyar dolar civarına yükselmesine neden olabilir. Aynı zamanda cari açığın ve enerji maliyetlerin yükselmesi dolar TL paritesinin yükselmesine başka bir ifadeyle TL’nin değer kaybıyla sonuçlanabilir. Dolar, Trump sonrası hali hazırda Fed’in faiz artışı beklentisi nedeniyle küresel olarak değer kazanıyor. Ancak petrol fiyatlarının yükselmesi de TL’nin üzerinde fazladan bir baskı yaratabilir.”