Özel okullarda öğretmenlik çilesi

Kamuya atanamayan öğretmenlerin özel okul tecrübesi çileye dönüştü. Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) on binlerce açık kontenjana karşın atama yapmaması, öğretmenleri özelde açlık sınırındaki ücretlere mahkum etti. Bakan Ziya Selçuk’un “etkin denetim” sözüne karşın binlerce öğretmenin hala sigortasız çalıştırıldığı öğrenildi. Bakanlık ise öğretmenlerin özlük hakları, özel ve devlet arası denge ve denetim için yeni meslek yasasını işaret etti.

MEB’in atamadığı öğretmenlerin ikinci kapısı durumundaki özel okullar, yeni mezunlar için tuzak haline geldi. Yıllardır kadrolu öğretmenlerin özlük haklarının çok uzağında çalıştırılan özel okul öğretmenleri, düşük ücretler, sigortasızlık, izin haklarının sağlanmaması, mobing, iş güvencesinin ve yasal haklarının olmaması nedeniyle isyan etme noktasına geldi. Bakan Selçuk’un sene başında özel öğretime teşvik uygulamasını kademeli olarak kaldırılacağını açıklamasının ardından kar endişesi taşıyan özel okullar, öğretmenlerin haklarından kıstı.

Ücretler asgari, kadro yok
Ulaştığımız öğretmenler, iş güvenceleri olmaması ve sendikasızlıkları nedeniyle isimleriyle görüş veremeseler de yaşadıklarını Cumhuriyet’e anlattı. Özel okullardaki on binlerce öğretmenin karşılaştıkları ortak sorunların ilki ücret politikası. Eskiden dershanelerin ikinci kapı olarak görüldüğünü belirten öğretmenler, kursların ve diğer kurumların kapatılmasının ardından sayıları her yıl artan ve apartman dairelerinden bozma özel okulların artık tek çare haline geldiğini söyledi. Eğitim kamusal hizmet olsa da özel okulların kar amacı ile hareket ettiğini vurgulayan öğretmenler, her yıl binlerce yeni mezunun asgari ücret ile çalışmayı kabul etmek zorunda olduğunu ifade etti. Asgari ücreti kabul eden öğretmenlerin bir diğer sorunu ise sigortasızlık. Aylık maaşlarını elden aldıklarını belirten öğretmenler, sigortasız olarak çalıştıkları için hastaneye bile gidemez durumda. Bir öğretmen ise kişisel sigortası için prim ödeyecek durumda olduğunu belirterek, “Herhangi yasal bir gelirim olmadığı için, Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamında asgari ücretin üçte birinden az gelirim olduğunu belirterek yeşil kartlı gibi hastaneye gidebiliyorum. Bu süreç bize arkadan dolanmaktan başka çare bırakmadı” dedi.

Mobbing ve güvencesizlik
Sigortası yapılmayan öğretmenlerin diğer sorunu ise yasal haklarını kullanamamaları. Elden maaş aldıkları için kurumlarda çalıştıklarını ispat edemeyeceklerini belirten öğretmenler yaşadıklarını şu ifadelerle anlattı: “Ne işe iade davası açabiliyoruz ne de diğer haklarımız var. Dava açan arkadaşlarımız da haklarını elde edemiyor. Ancak kamuya atananlar geçmişe yönelik dava açabiliyor. Davaları kazansalar bile okullar ödeme yapmıyor. Okul yönetimleri bizi çaresiz gördükleri için diğer öğretmenler gibi ne yıllık izinleri, ne yaz tatillerini ne de ara yarı yıl tatillerini kullanabiliyoruz. Okul döneminde iki öğretmenlik mesai yaparken, yaz aylarında tercih, rehberlik, kayıt ve reklam gibi işlerde çalışmak zorunda kalıyoruz. İtiraz ettiğimizde ile her seferinde kapı dışarı edilmekle tehdit ediliyoruz. Aynı durumdaki her arkadaşımızın ortak sorunu yöneticilerin ciddi mobingine maruz kalmamız. Kötü koşullara sessiz kalmamız istenirken, öğretmen gibi değil köle olarak görülüyoruz.”

MEB yasayı işaret etti
Bazı öğretmenler direkt MEB’i arayarak, bazıları da CİMER üzerinden şikayetlerini ilettiklerini ancak bir çoğuna dönüş bile olmadığını belirtti. Öğretmenler, denetim yapılan okullarda ise özel okul yöneticilerine önceden haber verildiğini, denetim günlerinde ücretsiz izinli sayıldıklarını ve okullara gelmemeleri istendiğini aktardı. Konu hakkında ulaştığımız bakanlık yetkilileri ise çözüm için yeni meslek yasasını işaret etti. Uzun süredir üzerinde çalışılan öğretmenlik meslek yasası ile öğretmenler için devlette ve özelde belirli standartlar getirileceği, bu standartların altında öğretmen çalıştıran kurumlara yönelik ciddi yaptırımlar öngörüleceği, denetimlerin de düzene bağlanmasının hedeflendiği öğrenildi.