OHAL yetkileri uzatılırken Mahkeme tarafından iptal edilen düzenlemeler de yeniden getirilecek

İktidar, 15 Temmuz darbe girişiminin ardından ilan edilen OHAL’in kalkmasıyla 2018’de getirilen gözaltı sürelerinin uzatılması, terörle irtibatlı şirketlere TMSF’nin kayyum olarak atanması ve kamudan ihraçların devam edebilmesine olanak sağlayan yetkilerde süreyi üç yıl daha uzatıyor. 

AKP TBMM’nin tatile girmesine kısa bir süre kala yeni bir “torba teklif” sundu. 18 yasa ve 2 KHK’de değişiklik yapan teklifin ayrıntıları şöyle:

- Tarım ve Orman Bakanlığı’na, ormanlık alanlara endüstriyel sektörün gelişmesi için fabrikalarda kullanılan oksijen, azot ve argon ihtiyacını karşılayacak hava ayrıştırma tesisleri kurulabilmesi için izin verme yetkisi tanınacak. 

- Anayasa Mahkemesi, öğretim üyelerinin aynı zamanda Merkez Bankası Banka Meclisi üyesi olabilmesini öngören Cumhurbaşkanı kararını iptal etmişti. İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Elif Haykır Hobikoğlu, Merkez Bankası Banka Meclisi’ne daha sonra Para Politikası Kurulu üyeliğini seçilmişti. Hobikoğlu’nun göreve getirilmesi eski MHP milletvekili Mustafa Haykır’ın kızı olması nedeniyle de dikkat çekmişti. İptal kararının ardından teklif ile bu kez yasal düzenleme yapılıyor. Devlet üniversitelerindeki öğretim üyelerinin banka meclisine seçilmesine olanak tanınıyor. 

GÖZALTINA UZATMA

- FETÖ’nün 15 Temmuz’daki darbe girişiminin ardından ilan edilen OHAL 2018’de sona ermişti. Bu tarihten sonra yasal düzenleme yapılmış, gözaltı süreleri uzatılmıştı. Buna olanak sağlayan yasa maddesinin süresi 31 Temmuz’da dolacaktı. Teklif ile süre bu tarihten itibaren üç yıl daha uzatılacak. Buna göre TCK kapsamındaki bazı suçlar ile Terörle Mücadele Yasası kapsamına giren suçlar veya örgütlü faliyet çerçevesinde işlenen suçlarda, gözaltı süresi yakalama yerine en yakın hâkim veya mahkemeye gönderilmesi için zorunlu süre hariç, yakalama anından itibaren 48 saat, toplu olarak işlenen suçlarda dört gün olacak. Delillerin toplanmasındaki güçlük veya dosyanın kapsamlı olması nedeniyle gözaltı süresi, bu sürelerle bağlı kalmak kaydıyla, en fazla iki defa uzatılabilecek. (Toplu suçlarda gözaltı süresi 12 güne kadar çıkabiliyor) Gözaltı süresinin uzatılmasına ilişkin karar, cumhuriyet savcısının istemi üzerine yakalanan kişi dinlenilmek suretiyle hâkim tarafından verilecek. 

TÜTÜNCÜYE EK SÜRE

- Tahliye talepleri en geç 30’ar günlük sürelerle tutukluluğun incelenmesi ile birlikte dosya üzerinden karara bağlanabilecek. Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 108. maddesi uyarınca yapılan tutukluluğun incelenmesi en geç, 30’ar günlük sürelerle dosya üzerinden, 90’ar günlük sürelerle kişi veya müdafi dinlenilmek suretiyle resen yapılabilecek.

- Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlara ceza öngören düzenleme 1 Temmuz’da yürürlüğe girmişti. Özellikle Adıyamanlı üreticiler karara tepkiliydi. Teklifle cezanın yürürlük tarihi 1 Ocak 2022 tarihine ertelendi. 

KOOPERATİFLERE GENEL KURUL

- 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında ilan edilen OHAL kapsamında TMSF’nin terörle irtibatlı şirketlere kayyum olarak atanmasına ilişkin hüküm 31 Temmuz’dan itibaren üç yıl daha uzatılacak. Ayrıca bu sürede terör suçları bakımından yürütülen soruşturma veya kovuşturmalarda kayyum atanmasına karar verilirse bu görev fon tarafından yerine getirilecek. 

- Kooperatiflere genel kurullarını 31 Ekim’e kadar yapabilme olanağı getirildi. 

- Yüksek hizmetleri görülen ve yaşamını ortaya koyarak büyük yararlılık gösteren gümrük muhafaza personeli, Emniyet Genel Müdürlüğü, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı personeline benzer şekilde para verilerek gecikmeksizin ödüllendirilecek.