Nobel Ödülü için yenilikçilik yarıştı

Bugün açıklanacak Nobel ekonomi ödülü ile 2014 Nobel ödülleri tamamlanacak. The Guardian ve Forbes’a göre bu yılki ödülü kazanma ihtimali en yüksek takım girişimcilik üzerine çalışmaları için aday gösterilen New York Üniversitesi araştırmacıları William J. Baumol ve İsrail M. Kirzner. Araştırmacılar Thomson Reuters’ın da aday listesinde bulunan üç takımdan biri. İktisat teorisinde girişimcinin rolüne vurgu yapan Baumol ve Kirzner, piyasaların nasıl işlediği konusunda önemli boşlukları dolduruyor. Buna göre piyasanın işleyişi ‘tepeden inme’ bir ‘görünmez el’den ziyade girişimciliğe bağlı.

Stanford Üniversitesi'nden ekonomi sosyolojisi üzerine inovatif çalışmalarıyla bilinen Mark S. Granovetter de Thomson Reuters'ın aday listesinde yer alıyor. Granovetter, ekonomik aktivitenin sosyal ilişkilere bağlı olduğunu ve sosyal iletişim ağının ekonomik girişimleri etkilediğini anlatan çalışmasıyla aday.

Reuters'ın üçüncü adayı ise Philippe M. Aghion ve Peter W. Howitt. İkilinin, Schumpeter’in büyüme teorisi Yaratıcı Yıkım’ı geliştiren teorisine göre, inavosyon ve dönüşüm, buna sürekli uyum sağlayabilen ekonomi ve iş tabiatı için bir fırsata dönüşüyor.

İsveç’in Merkez Bankası Sveriges Riksbank, 1968'de Nobel'in kurucusu Alfred Nobel’in anısına Ekonomik Bilimler ödülünü kurdu. Ekonomi ödülü, Alfred Nobel’in vasiyetinde yer alan orjinal ödüller arasında bulunmuyor. Ödül, bankanın 300. kuruluş yıldönümü dolayısıyla Nobel Vakfı’nın Sveriges Riksbank’a yaptığı yüklü bağışa dayanıyor.

1969 yılından bu yana verilen Nobel ekonomi ödüllerinde bugüne dek 74 kişi ödüllendirildi. Ekonomik Bilimler ilk Ödülü 1969 yılında Ragnar Frisch ve Jan Tinbergen’e verildi.

Ekonomik Bilimler Ödülü, 1901 den beri verilen Nobel ödülleriyle aynı ilkelere sahip. Merkez Bankası sponsorluğunda Stockholm’deki İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından veriliyor.

Bütün kategoriler için kazananlar bu yıl 8 milyon İsveç kronu yani 690 bin pound civarındaki parayı evine götürebilecek.

2013 Nobel Ekonomi Ödülü, “varlık fiyatlarının deneysel analizi” üzerine çalışmaları nedeniyle Eugene Fama, Lars Peter Hansen ve Robert Shiller üçlüsüne verilmişti. Ödül Komitesi kararını açıklarken, üç araştırmacının ayrı ayrı yürüttüğü çalışmaların, bugünkü varlık fiyatları anlayışının yolunu açtığını vurgulamıştı.