MKEK’nin, işçi statüsüne geçirilen personeline yeni sözleşme dağıtıldı

İktidarın tüm itirazlara karşın anonim şirkete (AŞ) dönüştürdüğü Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu’nda (MKEK) personele yeni sözleşmeler dağıtıldı. Sözleşme içerisinde yer alan hükümler tepki çekti. Sözleşmeye göre kadın çalışanlar “hamilelik başlangıcını” işverene bildirecek. Çalışana brüt maaşının yüzde 10’u kadar ek ödeme yapılacak. Bunun dışında ayrıca “fazla mesai ücreti” ödenmeyecek. Çalışan aldığı ücreti kimseye söylemeyecek. İşveren başka bir işyerine gönderirse gidecek. Hangi işi yap denilirse onu yapacak ve karşılığı ücret neyse o kadar alacak.

Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası (BTS), personele dağıtılan sözleşmeyi paylaştı. MKE AŞ Aylık Ücretli Belirsiz Süreli Hizmet Sözleşmesi’ne göre işveren kendi takdirine bağlı olarak veya işin icabı, çalışanı diğer işyerlerinde kendisine uygun bir başka göreve geçici veya devamlı olarak da gönderebilecek. Çalışan, “işveren yararına davranmak ve işveren kültürünü temsil etmekle” yükümlü olacak. Çalışana brüt maaşının yüzde 10’u kadar diğer tüm mali ve sosyal hakları kapsamında aylık ek ödeme yapılacak. Bu kapsamda tanımlanan maaş, çalışan tarafından yapılan fazla mesai süresinin karşılığı olan bedeli içermiş sayılacak. Yani çalışana başka bir fazla mesai ücreti verilmeyecek. Haftalık çalışma süresi 45 saat olacak. Bu çalışma süresi işveren tarafından gerekli görüldüğünde farklı şekillerde düzenlenebilecek. 

BİLDİRİMSİZ İŞTEN ATILMA

Kadın çalışanlar “hamilelik başlangıcı ve doğumun beklenen tarihini” iki hafta içerisinde işverene yazılı olarak bildirmekle yükümlü olacak. Çalışan, işverenin yazılı onayı olmaksızın başka bir işi tatil zamanında bile olsa yapamayacak. Aksi halde bildirimsiz ve tazminatsız işten atılacak. Çalışan aldığı ücret miktarının gizliliğini koruyacak, ücreti hiç kimse ile paylaşmayacak. Sözleşme ile birlikte çalışanlara ayrıca “gizlilik, rekabet ve sır saklama taahhütnamesi” de imzalatıldı. Bu taahhütname de hizmet sözleşmesi hükmünde olacak.

‘EŞİT İŞE EŞİT ÜCRET’ OLMAYACAK

BTS sözleşmeye ilişkin eleştirilerini şöyle dile getirdi:

- Çalışanlar imzaladıkları sözleşme ile fazla mesai yapsalar dahi yaptıkları bu fazla mesainin karşılığını alamayacak.

- Personelin hangi göreve atanacağına kurum karar verecek ve verilen görevin unvanı ne ise ona göre ücret ödenecek. Unvan ve görev değişikliğinin nasıl ve hangi nedenle yapılacağına kurum karar verecek. Sözleşme ile görev yerinizin neresi olduğuna emin olamayacaksınız. 

- Haftalık çalışma saati 45 saat olmakla birlikte bu sürenin nasıl olacağına işveren keyfi şekilde karar verebilecek. “Esnek çalışma” denen bu kavramla çalışanları “köle gibi istenildiği gün, istenildiği saatlerde, itiraz etmeksizin” çalıştırmanın önü açılıyor. 

- Her çalışan için ayrı ayrı sözleşme imzalanırken aynı işyerinde aynı unvanla çalışan aynı işi yapan personel arasında farklılıklar olabilecek. “Eşit işe eşit ücret” olmayacağı gibi bunu talep edemeyeceksiniz. Asıl önemlisi kendi maaşınızın ne kadar olduğunu birlikte çalıştığınız hiçbir arkadaşınıza söyleyemeyeceksiniz. Söylediğiniz takdirde sözleşmeyi ihlal etmiş olacaksınız.

- Sözleşme imzalayacak personele yılda belli sayıda ikramiye verileceği söylenmesine karşın Hazine ve Maliye Bakanlığı ile yaptığı görüşmelerden olumlu bir sonuç çıkmadığı için personele gerçek olmayan söylemlerde bulunulmakta.

- Çıkarılan yasanın ardından bugün çalışan sayısında yaşanacak düşüş nedeniyle MKE tarafından işe alım çalışmaları yapılıyor. Oysa MKE de diğer pek çok kamu işletmesi gibi nitelikli, bilgili, birikimli ve deneyim sahibi çalışanlarla bugünlerle gelmiş ve varlığını sürdürmektedir.